امیرحسین علم الهدی، دبیر اجرایی گروه سینمایی «هنر و تجربه» هنوز ترجیح می‌دهد اعلام موضع رسمی نکند و به این نکته بسنده می‌کند که اکران رسمی «خانه پدری» از هشتم دی ماه است. همان تاریخی که دوهفته پیش اعلام شد.
اعتماد| فیلم «خانه پدری» ساخته کیانوش عیاری در آستانه توقیف است، ساده و صریحش به دلیل یکی از خشن‌ترین سکانس‌های تاریخ «سینما»ی ایران. دختری نوجوان به دلیل خطایی ناکرده در خانه‌شان دفن میشود. تلاش‌های او بیهوده است. همین سکانس سبع که قلب هر انسانی و هر مسلمانی و هر ایرانی را به درد می‌آورد در غیر سینمایی‌ترین تفسیرش و در اخلاقی‌ترین تفسیرش هشدار می‌دهد برای پرهیز از خطا و گناه مجدد، که نشود دوباره در زندگی واقعی آنچه نباید بشود، حالا در ١٠ روز اخیر که خبر از اکران «خانه پدری » است، مخالفت‌هایی در حال وقوع است درباره فیلم که گویی فیلم «خانه پدری» در این روزها جان می‌گیرد، این‌بار اما قرار است فیلمی از پرده پایین بیاید و باز هم صدایی بی‌هیچ دفاعی خفه.
پنجشنبه هفته گذشته از وضعیت مبهم اکران فیلم «خانه پدری» خبر دادیم و گفتیم که تضمینی برای اکران این فیلم وجود ندارد، همان روز فیلم در سینما کوروش اکران شد و خبرنگار ما هم یکی از تماشاگران بود یکی از همان واژه‌های عام مردم که به حسب حرفه گزارشی نوشت که می‌خوانید. پنجشنبه نخستین روز اکران محدود فیلم خانه پدری ساخته کیانوش عیاری در گروه سینمای هنر و تجربه بود. پردیس سینمایی کوروش یکی از چند سینمایی بود که این فیلم را به نمایش گذاشته بودند.
پنجشنبه رفتیم سینما؛ «خانه پدری»
ورودی پردیس کوروش ترافیک سنگینی بود. ترافیکی که با توجه به پنجشنبه بودن قابل پیش‌بینی بود. روبه‌روی گیشه فروش بلیت ازدحام جمعیت زیاد بود. تقریبا ٩٠ درصد بلیت‌ها به‌صورت اینترنتی فروش رفته بود و نیم ساعت مانده به اکران همه برای گرفتن بلیت‌های‌شان آمده بودند. بیشتر کسانی که برای دریافت بلیت خانه پدری می‌آمدند یک سوال مشترک را از متصدیان می‌پرسیدند اینکه «آیا فیلم اکران میشود؟» خانم جوانی که متصدی فروش بلیت بود، گفت «تقریبا کلافه شده‌ام! همه همین سوال را می‌پرسند، حتی بیشتر تلفن‌های امروز به سینما به خاطر این سوال بوده، خب اگر قرار باشد اکران نشود، ما برای چه بلیت‌ها را فروخته‌ایم؟»
بیرون سالن سینما و پیش از اینکه در‌ها باز شود هم، صحبت از همین ماجرا بود؛ بعضی می‌گفتند «در خبرها خوانده‌اند جلوی اکران خانه پدری گرفته شده»، بعضی دیگر هم در جواب می‌گفتند «عده‌یی نامه نوشته‌اند اما وزارت ارشاد زیر بار نرفته»، بعضی‌ها هم پا را فراتر می‌گذاشتند و آینده را پیش‌بینی می‌کردند و می‌گفتند «اکران خانه پدری به یک هفته هم نخواهد کشید، چه خوب روز اول آمدیم و فیلم را تماشا می‌کنیم.»
وارد سالن سینما که شدیم همه به دنبال صندلی‌های‌شان بودند، چند دقیقه قبل از شروع هیچ صندلی خالی در سالن نبود، عده‌یی هم در انتهای سالن سرپا ایستاده بودند، کسانی که بلیت گیرشان نیامده بود و حاضر بودند ١٠٠ دقیقه فیلم را سرپا نگاه کنند.
فیلم که تمام شد سالن سینما شبیه یک سالن تئاتر در پایان نمایش شده بود. بیشتر تماشاگران ایستادند و با کف زدن فیلم را مورد تشویق قرار دادند و رضایت خود را از تماشای فیلم این‌گونه ابراز کردند.
از سالن سینما که بیرون می‌آمدیم در راهروهای خروجی همه از فیلم صحبت می‌کردند. عده‌یی تلخ بودن بیش از حدش را و عده‌یی واقعیت عریانش را برجسته می‌دانستند اما نقطه اشتراک همه کسانی که فیلم را دیدند در یک چیز بود «اکرانش چقدر طول خواهد کشید؟»
چهار سالن به صفر رسید
همان تماشاگران صبح روز شنبه که از خواب برخاستند جواب سوال شان روشن‌تر می‌شد و خبرگزاری ایسنا نیمه پر لیوان را می‌دید و تیتر زد « اکران محدود خانه پدری» و خبر داد: «خانه پدری» از روز گذشته ۴ دی ماه در سه سانس محدود در پردیس سینمایی کوروش و سینما تک خانه هنرمندان به نمایش درآمده است و امروز نیز طبق برنامه اعلام شده در ٣ تا ۴ سانس در پردیس سینمایی کورش و خانه هنرمندان ایران به نمایش درمی‌آید که اغلب بلیت‌های این سانس‌ها پیش‌فروش شده است. ایسنا همچنین مروری داشت بر روزگار پرفراز و نشیب اکران «خانه پدری» و اینکه قصه از کجا شروع شد.
مروری بر اخبار گذشته این فیلم شاهدی است براینکه شاید همه‌چیز از واکنش «ناجی هنر» به‌عنوان شریک سازنده فیلم کلید خورد، طوری که در نهایت از فیلمی که برایش سرمایه‌گذاری کرده بودند، صرف‌نظر کردند. البته قبل از آن هم «خانه پدری» در جشنواره فیلم ونیز شرکت کرده بود که در آنجا مورد تحسین قرار گرفت ولی بعد، مدیران وقت سازمان سینمایی و نیز مسوولان «ناجی هنر» اعلام کردند با یک صحنه فیلم مشکل دارند و باید حذف شود.
درواقع سردار منتظرالمهدی، معاون اجتماعی نیروی انتظامی براین باور بود که «تاثیرات منفی سکانس ابتدایی فیلم بیشتر از تاثیراتی است که به عنوان پیشگیری از یک آسیب می‌تواند داشته باشد.» او همچنین درباره اینکه چرا با فیلمنامه‌یی که در این نهاد تصویب شده مخالفت میشود، گفته بود که «ماجرای تصویب این فیلم به زمان‌های گذشته برمی‌گردد. با این حال آنچه در نوشته وجود دارد ممکن است در اجرا به صورت دیگر درآید» و به این ترتیب طبق توافقی تمام مالکیت فیلم به کیانوش عیاری واگذار شد تا خیال ناجی هنر از فیلمی که فقط «یک سکانس آن آزاردهنده بود، حتی با وجود اینکه با رویکرد آن مشکلی نداشت» راحت شود.
اینها همه در حالی است که عیاری بارها به صورت رسمی و علنی تاکید کرده، قصد سیاه‌نمایی نداشته و فقط آسیبی اجتماعی را مطرح کرده است. او حتی درباره اصرار خود بر حذف نشدن صحنه قتل تصریح می‌کند که این خشونت برای درک آرامش بعدی فیلم لازم و ضروری است و گرنه تمام هستی فیلم از هم می‌پاشد. هنوز ساعتی ازخبر تعداد سالن‌های نمایش‌دهنده فیلم نگذشته بود که خبرگزاری تسنیم خبر داد که خانه هنرمندان از اکران فیلم «خانه پدری» کنار کشید و هنوز به عصر نرسیده بودیم که یکی از رکورد‌های مدت زمان اکران تاریخ سینمای ایران رقم خورد آن هم نه به دلیل اعتراض تماشاگران، نه به دلیل تصمیم و حکم وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی به عنوان نهاد تصمیم‌گیرنده در مورد اکران یا عدم اکران یک فیلم سینمایی بلکه به دلیلی که واضح اعلام نشده است.
رویارویی مخالفان و موافقان
این حرف به آن معنی نیست که این فیلم مخالف نداشته است اما اعلام مخالفت به مثابه قانون اجرایی نیست مثلا مخالفان می‌گفتند: جمال شورجه است که علاوه بر کارگردانی عضو شورای پروانه ساخت سینمای ایران هم هست. شورجه معتقد است که فیلم در وضعیت کنونی نباید به نمایش درآید مگر اینکه اصلاحاتی در آن انجام شود: «این فیلم قرار نبود اکران شود حال چه اتفاقاتی افتاده و چه مناسباتی صورت گرفته که قرار شده در گروه هنر و تجربه بدون هیچ‌گونه ممیزی اکران شود، بی‌اطلاع هستم. با توجه به شرایط فعلی که متاسفانه منادیان به ظاهر حقوق بشر به دنبال بهانه هستند که کشور را تحت فشار قرار دهند با توجه به قطعنامه اخیری که احمد شهید آن را علم کرد و به دروغ اتهاماتی به ایران زدند و کشور ما را محکوم کردند، نمایش فیلم و بعد حضورش در مجامع مختلف بین‌المللی و… درست نیست.»
اما فیلم موافقان سر سختی هم دارد که می‌گویند: محمدمهدی عسگرپور، کارگردان و مدیرعامل خانه سینما درباره اکران خانه پدری گفته است: «این فیلم را مثل خیلی از کارهای کیانوش عیاری پسندیدم و اکران این فیلم اتفاق خوبی درسینمای ایران است. این فیلم اگر عادی اکران می‌شد هم می‌توانست مخاطبانش را داشته باشد هر چند که نمایش فیلم در گروه هنر و تجربه نیز اتفاق خوبی است.»
در انتظار هشتم دی
امیرحسین علم الهدی، دبیر اجرایی گروه سینمایی «هنر و تجربه» هنوز ترجیح می‌دهد اعلام موضع رسمی نکند وبه این نکته بسنده می‌کند که اکران رسمی «خانه پدری» از هشتم دی ماه است. همان تاریخی که دوهفته پیش اعلام شد.
و هنوز برای این اعلام نظر هم تضمینی نیست به همان دلایلی که در همین روزها روزهایی اغلب تعطیل، برخی سخت در تکاپو هستند فیلمی اکران نشود، مصیبت شخصیت دختر فیلم «خانه پدری »تکرار شود اما از همان روزهای تلخ سپری شده تاریخی هنوز وقتی حقی ناحق میشود وروایتی به زبان هنر بر ساخته میشود مردم همیشه در صحنه می‌شتابند برای دیدن، اندیشیدن و به قضاوت نشستن و مقاومت کردن در برابرتکرار آنچه نمی‌خواهند و مخالفان نمی‌خواهند قضاوت را به تماشاگران فیلم بسپارند.
… قصه اکران «خانه پدری» هنوز ادامه دارد…
