
هنر و تجربه: نشست خبری فیلم «خداحافظی طولانی» ظهر امروز(۱۳ بهمن) در برج میلاد برگزار شد. در این نشست کارگردان فیلم فرزاد موتمن و بازیگران آن ساره بیات و سعید آقاخانی، ایرج شهزادی (صداگذار) و میثم کائد (مدیر تولید) و میشا جودت (طراح چهره پردازی) به همراه سرمایه گذار و تهیه کننده فیلم علی حضرتی حضور داشتند. رامتین شهبازی اجرای این جلسه را برعهده داشت.
در ابتدای این نشست رامتین شهبازی با اشاره به تفاوت فضای فیلم خداحافظی طولانی با ساخته های دیگر فرزاد موتمن بحث را شروع کرد و موتمن در پاسخ به او دلایلی که موجب ساخته شدن این فیلم شد را برشمرد:« «قصه از کجا شروع شد؟ مثل همیشه از شک. چطور شد این فیلم ساخته شد؟ من با قصه های اصغرعبداللهی نسبتا از قدیم و از دهه شصت آشنا بودم. ابتدا از این قصه بی اطلاع بودم و روی فیلم نامه دیگری کار می کردم که آقای حضرتی با من تماس گرفت و این فیلم نامه را پیشنهاد داد. بعد از خواندن فیلم نامه، کار خودم را کنار گذاشتم.»
موتمن دلایل دیگر خود را برای ساخت این فیلم رافضا کارگری و صنعتی فیلم نامه و هم چنین فضای وسترن وار آن ذکر کرد:« احساس کردم فیلم اجازه نزدیک شدن به وسترن را می دهد. یک تم فیلم تقابل فرد با جمعیت است. داستان یک شخصیت را نشان می دهد که از زندان بیرون می آید. صحنه اول فیلم، صحنه اول فیلم وسترن است. مردی وارد کارخانه می شود، دستگاه ها دانه به دانه خاموش می شوند و کارگران انگار اعتراض دارند و مرد سراغ رییس کارخانه می رود. صحنه های این فیلم، کارخانه، جاده هایی که کم رفت و آمد هستند، خط راه آهن و ایستگاهی که قطاری در آن نمی ایستد و خانه هایی که کنار خط راه آهن ساخته شده است. فیلم فضایی وسترن دارد که من تا به حال چنین تجربه ای نکرده بودم و نکته آخری که باعث شد این فیلم را بسازم این بود که گروه آقا حضرتی پولشان آماده بود و یک چک خیلی خوب به من دادند.»
در ادامه جلسه، ساره بیات که نقش “ماهرو” را در این فیلم بازی می کند، درباره حضور خود در این فیلم گفت: « از روزی که فهمیدم آقا موتمن قرار است فیلم را بسازند خوشحال شدم، چون به سینمای ایشان که صاحب سبک و مولف هستند، علاقه بسیاری داشتم. همین طور که خودشان شریف هستند، برای بازیگر اعتبار و احترام بسیاری قائل بودند و فضای کار آرامی داشتیم.»
سعید آقاخانی که عموما به عنوان بازیگر یا کارگردان او را در آثار طنز دیده ایم، درباره بازی در نقش یحیی که شخصیتی تلخ و کم حرف دارد، توضیح داد: « در ذهنم نمی گنجید که بازی در چنین شخصیتی به من پیشنهاد شود، زمانی که به دفترفیلم سازی رفتم و فیلم نامه را خواندم، فکر می کردم پشیمان می شوند. اما فیلم نامه را دوست داشتم .»
شهبازی در ادامه صحبت های آقا خانی، با اشاره به این که بازیگران کمدی دنیا کسانی هستند که می توانند خیلی خوب نقش جدی بازی کنند ، از موتمن خواست تا دلایل انتخاب آقاخانی را عنوان کند:« ما نیاز به بازیگری ۴۰، ۵۰ ساله داشتیم که هم بتواند تلخی شخصیت را نشان بدهد و هم لباس کارگری بر او بیاید. خیلی فکر کردیم چه کسی این نقش را بازی کند. تجربه تاریخی ،گفته رامتین شهبازی را تایید می کند. کمدین ها بیش از باقی بازیگران بر آن ها فشار می آید به خصوص کمدین های تلویزیونی مثل سعید آقاخوانی که فشار بسیار زیاد را تحمل می کنند. برای این که به شدت باید بداهه سازی کنند و واکنش های خوب و حرکت بسیار دارند و در نتیجه بسیار زیاد تمرین می کنند. به خاطر همین وقتی از آن ها خواسته می شود درام بازی کنند، شاید تردیدی در دل همه ما بود اما این انتخاب درست است. سعید آقا خوانی از روز اولی که حاضر شد، منضبط و حواس جمع بود.به نظر من این فیلم به شکل وحشتناکی مدیون سعید آقاخانی است، فکر نمی کنم در صحنه از فیلم او حضور نداشته باشد و چقدر شگفت انگیز، چشم های همیشه خندانش را کنترل می کرد و من هر بار به صحنه ای از فیلم که نگاه می کنم، مو بر تنم سیخ می شود. »
در ادامه رامتین شهبازی، از تهیه کننده فیلم درباره انتظاری که از استقبال مخاطب فیلم دارد و پرسید.اوتوضیح داد: «هیچ شروعی بهتر از تهیه کنندگی فیلم اول همراه با فرزاد موتمن نیست. چرا که هم مخاطب خاص را راضی نگه می دارد و هم مخاطب عام را.»
شهرزادی هم که پیش از این هم به عنوان صداگذار با موتمن همکاری کرده، درباره این تجربه گفت: «صداگذاری فیلم خداحافظی طولانی بیش از اولی لذت بخش بود و تجربه خوبی بود و فیلم را دوست داشتم. نمی خواهم بین فیلم های موتمن طبقه بندی کنم اما این فیلم، فیلم خوبی است.»
در ادامه فرزاد موتمن در پاسخ به سوالی که آیا یحیی همسر خود را به قتل می رساند یا نمی رساند، توضیح داد:«ویژگی فیلم مختصر گویی آن است، ما چیز زیادی نمی بینیم از اتفاقی که افتاد. ماهرو از یحیی خواسته بود که در کما کار او را تمام کند. کاری که یحیی می کند موجب مرگ نمی شود. باید هفت دقیقه دستگاه را از ماهرو جدا می کرد تا او بمیرد، درحالی که یحیی سریعا دستگاه را وصل می کند. ماهرو مرد چون باید می مرد. فیلم نمی خواهد به قضاوت کردن درباره این مساله نزدیک شود. مساله اتانازی سال هاست که در کشور و درجوامع پزشکی جهانی مورد بحث است. مساله فیلم این است که از دور نگاه می کند. یحیی عاشق است و در آن لحظه دستگاه را قطع می کند تا ماهرو به آنچه می خواسته برسد.»
میشا جودت طراح چهره پردازی فیلم هم درباره تاثیر داستان بر چهره پردازی بازیگران اعتقاد داشت: « ماهور زنی متعلق به آن طبقه نیست، با توجه به صحبت هایی که داشتیم در چهره پردازی نیز ابتدا چهره ماهور بشاش و شاداب است و کم کم بیماری و رنگ پریدگی نشان داده می شود. و عکسی که در خانه می بینیم نیز این شادابی را در برابر بیماری نشان می دهد.»
مدیر برنامه ریزی فیلم خداحافظی طولانی، میثم کائد نیز درباره فضای حرفه ای کار گفت: « همه در این فیلم به معنای واقعی و حرفه ای کارخودشان را انجام دادند و طبیعی است که این فیلم دیده شود.»
در ادامه ساره بیات درباره انتخاب نقش هایش که به نظر یکی از خبرنگاران بعد از فیلم جدایی نادر از سیمین به سمت تکرار نقش زن های طبقه پایین جامعه پیش رفته است، عنوان کرد:« نقش هایی را که دوست دارم انتخاب می کنم و این انتخاب را کاملا سلیقه ای انجام می دهم.»
در بخش دیگری از جلسه از سعید آقاخانی درباره ریزه کاری هایی که برای باور پذیر شدن نقش یحیی انجام داده بود، پرسیده شد:« احساس کردم باید نقش را ظریف جلو ببرم و یحیی شخصیتی کم تحرک داشت. افراد این طبقه را می شناسم و برای این که واقعی باشم حرکاتی و نگاه هایی را انجام می دادم. کارهای قبلی من با اغراق بود، مجموع گفته های کارگردان و دیگران باعث شد این کار را انجام دهم.»
سوال بعدی که توسط خبرنگاران حاضر در نشست مطرح شد، درباره حجم موسیقی بالای فیلم بود. شهزادی پاسخ به این سوال را به کارگردان فیلم واگذار کرد. به دلیل این که تصمیم گیری در این مورد، تابع سلیقه کارگردان است و موتمن در این باره گفت: « خیلی سخت به این موسیقی رسیدیم و حتی آهنگساز عوض کردیم. انواع موسیقی را روی این فیلم امتحان کردیم. فیلم بدون موسیقی هم ممکن بود اما من فیلم بدون موسیقی را نمی فهمم. در نتیجه با اصرارایستادیم تا موزیک ساخته شود. درواقع به این نتیجه رسیدیم که موسیقی باید کنتراست داشته باشد. پس به دو راه حل رسیدیم یکی این که، خیلی طبیعی از اول تا آخر فیلم موسیقی داشته باشیم که به دلیل هزینه و وقت زیادی که لازم داشت، امکان پذیر نبود. نظر دیگر این بود که موسیقی طویل سکوت و جملات کوتاه ساخته شود. به اصطلاح موسیقی ای با پاساژهای سکوت. آهنگ ساز برای تیتراژ اول و آخر موسیقی پر ساخت و موسیقی داخل فیلم تنها نوک می زد.» این جلسه با اظهار تشکرهای حاضرین به پایان رسید.
عکس:میلاد بهشتی