
گفت و گو با یلدا جبلی، کارگردان فیلم داره صبح می شه:
هنر و تجربه مخاطب قهر کرده را به سینما باز میگرداند
هنر و تجربه/امیر محقق: فیلم «داره صبح می شه» به کارگردانی یلدا جبلی در بخش هنر و تجربه جشنواره فیلم فجر به نمایش در می آید. فیلم با بازیگرانی مطرحی چون رویا نونهالی، مهدی احمدی و رعنا آزادی ور جلوی دوربین رفته و به گفته خود جبلی روایت جدیدی را به تصویر درآورده است.
چطور شد برای ساخت اولین فیلم بلند به سراغ این قصه رفتید؟
این قصه در کنار دو قصه دیگر، از مدتی پیش ذهنم را درگیر کرده بود و خیلی وقت بود می خواستم آن را بسازم . اما دلیل این که این موضوع خاص را انتخاب کردم، این بود که امکان تولید بهتری به نسبت دو ایده دیگر داشت. ضمن این که کارگردانی یک فیلم عاشقانه و در مورد هزارتوی شخصی زندگی آدم ها دغدغه شخصی ام بود.
از این که اولین فیلم تان در بخش هنر و تجربه جشنواره فیلم فجر نمایش داده می شود، راضی هستید؟
از همان ابتدا از این که فیلم در این بخش قرار گرفت، خوشحال شدم. چون فیلم ما هم در اجرا و هم در ساختار، تجربی است و از روایت جدیدی هم استفاده می کند که می توانم بگویم مشابه آن را تاکنون در سینمای ایران ندیده ام و ساختاری دارد که تا به حال تجربه نشده است. ما در اصل چهار قصه تو در تو را در فیلم به نمایش درآورده ایم و فیلم صد در صد دیالوگ محور است.
شما مزایا و مشکلات ساخت فیلم های تجربی را در چه می بینید؟
فیلم های تجربی و همین طور فیلم های گروه هنر و تجربه، مخاطبی را به سینما برمی گرداند که با آن قهر کرده است. اگر بخواهم از مزایای این فیلم ها سخن بگویم موارد زیادی را می توانم بشمرم. اما مشکلات عدیده ای هم بر سر راه فیلم سازی تجربی وجود دارد. می توان گفت از همان ابتدای کار این مشکلات خودشان را نشان می دهند. اما نباید نادیده بگیریم که این حوزه فیلم سازی روی دوش جماعت شریفی می چرخد که اگر حضور آن ها نباشد و حمایت های لازم به وجود نیاید، چراغ این سینما خاموش خواهد شد.
مشکلی در جذب سرمایه گذار و تهیه کننده نداشتید؟
ما تولید مان صددرصد و به معنای واقعی کلمه مستقل بود و حتی یک ریال یا یک دوربین از جایی کمک یا حمایت نگرفتیم.
شما در صحبت هایتان یکی از مزیت های ساخت و نمایش فیلم های تجربی را بازگشت تماشاگران به سینما عنوان کردید، اساسا به نظرتان طیف فیلم های هنر و تجربه چقدر پتانسیل جذب مخاطب جدید را دارند و تشکیل گروه هنر و تجربه چه تاثیری در معرفی و جذب مخاطب می تواند داشته باشد؟
من جز خوشبین ها به عملکرد گروه هنر و تجربه هستم. فکر می کنم حضور فیلم «ماهی و گربه» در این گروه، اعتبار خوبی برای آن آورد. مهم ترین نکته این است که این گروه در حال تزریق مخاطب جدیدی به سینما است و مخاطب تماشای فیلم های این گروه را انتخاب می کند. این گروه باید تشکیل می شد تا حضورش در کنار سینمای اصلی، تعادل را در اکران سینما برقرار کند و بتواند ما را برگرداند به سینمایی که آن را دوست داریم. البته امیدوارم که این گروه در ورطه انتخاب فیلم هایی نیافتد که از اکران عقب افتاده اند و یا کیفیت مناسبی ندارند. چون نام و وجهه آن را خراب می کند و باعث از بین رفتن اعتماد مخاطب می شود. به هرحال باید در سینما برای هر سلیقه ای، جایگاهی وجود داشته باشد.
و ادامه این مسیر می تواند به جذب تماشاگران جدیدی برای سینما منتج شود؟
در وهله اول، باید به مخاطب متعهد بود و به زمانی که برای تماشای فیلم صرف می کند، احترام گذاشت. در این میان سهم فیلم ساز در روایت قصه به بهترین شکل بیان کردن آن است و اگر هم می خواهد نوع جدیدی از سینما را تجربه کند باید بهترین ابزار و روش ها را به کار گیرد و در استانداردترین شکل ممکن، این کار را بکند. سینما جریانی دو طرفه است و باید خواسته های مخاطب را هم در نظر گرفت.
آقای فردین خلعتبری به جز آهنگسازی، طراحی صحنه فیلم تان را هم برعهده دارد. چطور این کار را به ایشان سپردید؟
البته آقای خلعتبری به غیر از سینما، در جاهای دیگری هم این کار را انجام داده اند و با شناختی که از سلیقه من داشتند و با توجه به مدت زمان کمی که داشتیم، ایشان بهترین انتخاب بودند.
انتخاب بازیگرانتان را به چه نحو انجام دادید؟
بازیگران فیلم، از بهترین ها هستند و خدا را شاکرم چون گذشته از سختی هایی که در این کار داشتم، در اتفاقی معجزه وار، تمام بازیگرانی که در ذهنم بودند به پیشنهاد ما جواب مثبت دادند و با ما همکاری کردند. ما برای دو نقش در فیلم، بازیگری نداشتیم و طی فرآیندی جالب، فیلم نامه مان در دست نصف بازیگران سینمای ایران چرخید. و در آخر بهترین اتفاق برای فیلم افتاد.