
سعید سعدی :
فیلم تجربی باید میانهرو باشد
هنر و تجربه،عاطفه محرابی:سعید سعدی تهیه کنندگی فیلم هایی چون «آرایش غلیظ» ،«۵۰ قدم آخر»، «راه نجات» ، «اینجا شهر دیگری است» ، «روزهای زندگی»، «آلزایمر» ، «اینجا بدون من» ،«کیفر» و … را در کارنامه هنری خود دارد. وی از جمله تهیه کنندگانی است که نوعی تجربهگرایی در کارهایش دیده می شود. او در حال حاضر فیلم «سیزده» را در حال اکران دارد که میتوان آن را به لحاظ فرم و نوع روایت در زمره فیلم های تجربی قرار داد.
شما به تهیه کنندگی آثار تجربی و فیلم اولی معروف هستید. علت گرایشتان به این سینما چیست؟
فکر می کنم ما باید تلاش کنیم تا چرخه سینما در گردش باشد. با توجه به اینکه سن سینماگران پیشکسوت ما رو به فزونی میرود، احساس میکنم باید نسل جوان را وارد این عرصه کنیم تا در کنار پیشکسوتان سینما به کارآموزی بپردازند. به نظر من میتوان با پرورش این نیروهای جوان چرخه سینما را به سمت رشد و تعالی به حرکت در آورد. جوانان فعال در این عرصه از خلاقیتها و نگاه نوعی خاصی برخوردارند و نیاز دارند که این خلاقیتها را به گونهای ابراز کنند. من سعی دارم با کمک به این نسل جوان، به رشد و حرکت رو به جلو سینما کمک کنم. جوانانی که شاید تا پیش از این تجربه کار در زمینه دستیاری و پشتصحنه را در سینما داشتهاند و حالا فقط به این نیاز دارند که از آنها حمایت شود تا بتوانند افکار نو و بدیع خود را به تصویر بکشند.
با توجه به اینکه اینگونه ممکن است فیلمها مخاطب کمتری به نسبت فیلمهای حاضر در سینما داشته باشند، در تهیهکنندگی چنین فیلمهای تجربهگرایی تا چه اندازه برای شما به عنوان تهیه کننده بازگشت سرمایه صورت می گیرد؟
من در مرحله انتخاب فیلمنامه تمام تلاشم را می کنم تا اثری را انتخاب کنم که علاوه بر نو و تازه بودن، برای مخاطبین نیز دارای جذابیت باشد. معمولاً با تدابیری که در مراحل پیش تولید، تولید و پس از تولید میاندیشیم، سعی میکنیم اثر قابل ارزشی ارائه دهیم که برای ما بازگشت هزینه را به دنبال داشته باشد. البته در بعضی مواقع هم این اتفاق نمیافتد و هزینههایی که برای ساخت یک اثر گذاشته شده هیچ گاه به تهیهکننده باز نخواهد گشت. به هر حال حمایت از اینگونه آثار سخت است ، ولی من فکر میکنم باید به عنوان تهیهکننده به جوانان علاقهمند میدان داد تا رفته رفته بتوانند جاپای خودشان را در سینما محکم کرده و مسیرشان را انتخاب کنند.
فکر میکنید فیلمهای تجربی باید دارای چه مشخصههایی باشد تا بخش خصوصی هم بتواند در زمینه ساخت آنها سرمایه گذاری کند؟
به نظرم حتی اینگونه فیلمها هم باید از قابلیتهایی برخوردار باشند. رویکرد این فیلمها باید به گونهای باشد که نه صد در صد خاص و نه بیش از اندازه به سمت هجویات کشیده شود. بلکه باید حد میان همیشه در آن حفظ شود تا بتواند در جهت حرکت صعودی سینما مثمرثمر واقع شود. قطعا فیلمها تجربی هم باید مخاطب خود را داشته باشند. چون قرار نیست فیلمی ساخته شود که صرفاً در آرشیو ما باقی بماند، حتی خود فیلمساز هم میخواهد فیلمی بسازد که مخاطب به تماشای آن نشسته و دیدنش را به دیگران هم توصیه کند.
معمولاً در انتخاب پروژههایی که به عنوان تهیه کننده در آنها ورود پیدا میکنید چه چیزهایی برایتان در اولویت قرار دارد؟
من بیشتر با کسانی کار میکنم که با آنها از قبل قرابتی داشته باشم و یا احساس کنم دینی از آنها بر گردن من است. البته فیلمنامه نیز برای من دارای اهمیت هستند و فکر میکنم باید فیلمنامهها از لحاظ محتوایی کارایی لازم و قابلیت عرضه داشته و در چارچوب معیارهای انسانی قرار داشته باشد.
با توجه به اینکه شما هم در سینما بدنه فعالیتهایی داشتهاید و هم در میان کارهایتان نمونههایی تجربی دیده میشود نظرتان درباره گروه هنر و تجربه که چند ماه از آغاز فعالیتش میگذرد و سعی دارد به فیلمهایی که نگاه تازهای در آنها وجود دارد بپردازد چیست و این حرکت را چقدر در راستای پیشرفت سینما مؤثر میدانید؟
به نظر من اگر این حرکت به همین صورت ادامه پیدا کند حتماً میتواند در رشد سینمای ایران مؤثر واقع شود. سالها بود که سینما ما دچار تکرار در شکل و نوع روایت شده بود و به شکل فیلمهایی که در دهه ۶۰ شاهد آنها بودیم حرکت میکرد.سینما به تدریج داشت مخاطبین خود را از دست می داد و این روایتهای تکراری دیگر در گیشه نمیتوانست موفقیتی را بدست بیاورد. با حضور سینما هنر و تجربه نوعی نگاه نو به سینما اضافه شد که علاوه بر قصهگو بودن سعی داشت داستان خود را با بیان تازهای به مخاطب عرضه کند. چنین اتفاقی به تدریج میتواند باعث پیشرفت سینما شود و وقتی مخاطبین برای دیدن فیلم تجربی و متفاوت به سینماهای هنر و تجربه وارد شوند و از آنها لذت ببرند، صد در صد به دیگران هم دیدن چنین فیلمهایی ر ا پیشنهاد میکنند. همین پیشنهاد دادن مخاطبین به هم باعث می شود این سینما رفته رفته در میان مردم جایگاه خود را پیدا کرده و به سینما دوستانی که تا پیش از این کمتر به تماشای چنین فیلمهای ایرانی مینشستند معرفی بشود.