هنر و تجربه – امیر محقق: فیلم‌سازان برای ساخت فیلم‌های مستقل نیاز به شانس، دستمایه مناسب (فیلم‌نامه، نگاه،…) و توصیه‌های فراوان دارند. روز ۷ مارس (۱۶ اسفند) کارگاهی با عنوان «هنر اقتصاد در فیلم‌سازی» توسط موسسه غیر دولتی آی‌اف‌پی (Independent Filmmaker Project) در نیویورک آمریکا برگزار شد که خبر آن را قبلاً در اینجا داده بودیم؛ کارگاهی که گروهی از تهیه کنندگان، سرمایه گذاران، پخش کننده‌ها و دیگر کارشناسان را دور هم جمع کرد تا به فیلم‌سازان مستقل در نحوه مدیریت مالی فیلم‌شان کمک کند.

به دست آوردن پول ساخت یک فیلم مستقل، فرآیندی پیچیده، نفس گیر و چند مرحله‌ای است که ممکن است مدت زیادی، حتی چند سال، زمان ببرد. در زیر عناوین کاربردی‌ای که در این کارگاه مطرح شد می آید که احتمالا برای تمام فیلم‌سازان مستقل می‌تواند کاربردهایی داشته باشد و فارغ شرایط بومی هر فیلم‌سازی می‌تواند قابل تعمق باشد.

۱- هنرمند باید کارآفرین باشد

در این کارگاه به دفعات اعلام شد که یک فیلم‌ساز باید مثل یک تاجر، برای خودش کار کند؛ باید کارآفرینی باشد که نگاه خود را داشته باشد و در عین واقع‌بین بودن، جاه طلب باشد. میکی اسلوین، رئیس بخش مالی و اداری شرکت پخش فیلم «فیلم باف»(FilmBuff) در این کارگاه گفت:«شما فیلم‌تان را بهتر از هر کس دیگری می‌شناسید. قبلاً این‌گونه بود که با اتمام کار فیلم، کارگردان، دیگر کاری برای انجام دادن نداشت، اما الان این‌گونه نیست. فیلم‌سازانی که نسبت به فیلم‌شان احساس وظیفه می‌کنند و در عرضه فیلم‌شان هم نقش فعالی دارند، بیشترین میزان موفقیت را به دست می‌آورند.»

۲- مخاطبان را بشناسید

فیلم‌ساز باید مخاطبش را به خوبی بشناسد. حتی فیلم‌ساز باید از خودش بپرسد که مخاطب هدف فیلم او چه مجله‌ای می‌خواند و چه سلیقه‌ای دارد. شناخت مخاطب تاثیر بسیار مهمی بر شکل پخش فیلم‌ دارد. هر چند که همیشه استثناهایی هم وجود دارد، اما معمولاً بهترین قالب برای ارائه فیلم‌های داستانی بلند، قالب VOD(Video on Demand) است. (به شکلی که شما هر زمان دوست داشته باشید فیلم را به صورت پخش شده اینترنتی و فرمت‌های ضبط شده ببینید) در حالی که برای مستند، بهترین قالب پخش، گذاشتن فیلم بر روی آیتونز ( iTunes ) است.

۳- همه پلتفرم‌های VOD برابر نیستند

هر چند که فرمت VOD تازه پا گرفته است اما بررسی‌هایی در حال انجام است تا مشخص شود که انواع مختلف فیلم‌ها در چه نوع پلتفرم‌هایی عملکرد بهتری دارند. اکثر تهیه کننده‌ها، پلتفرم‌های دیجیتال را در گزینه‌های پخش خود لحاظ نمی‌کنند؛ آنها هنوز اهمیت پخش ‌کننده‌هایی همچون iTunes و نت‌فلیکس را درک نکرده‌اند.

۴- در بازار فیلم‌ها پول وجود دارد؛ البته اگر بدانید که کجا به دنبال آن بگردید

«آن کاری»، رئیس بخش فیلم‌سازی کمپانی «آرچر گری» می گوید:«الان، میزان برابری زیاد است. امروزه همه‌جا می‌توانید برای ساخت فیلم‌ پول پیدا کنید. نت‌فلیکس یک نمونه است». نت‌فلیکس به تازگی فیلم «هیولاهای جایی ندارند» به کارگردانی «کری فوکونکا» را که یک فیلم اولی جمع و جور است را به قیمت باورنکردنی ۱۲ میلیون دلار خرید. فیلم‌هایی که توسط نت‌فلیکس خریداری می‌شوند، بسته به میزان محبوبیتشان شاید تا ۶۰۰ یا ۷۰۰ سانس نمایش هم پیدا کنند ولی این فیلم‌ها بر حسب تعداد کسانی که مشترک دیجیتالی آثارشان می‌شوند پول خود را درمی‌آورند. کری می‌گوید:« ما فیلمی را در اختیار داشتیم که حدود دو هفته در سینما اکران بود و تقریباً هیچ کس آن را ندید، اما با سرمایه گذاری‌ای که HBO روی آن انجام داد، مخاطبان زیادی پیدا کرد.»

۵- انتخاب بازیگران چهره، خوب است اما بهتر این است که بازیگر مناسب نقش را پیدا کنید

شاید حضور یک بازیگر مشهور بتواند توجه‌ها را به فیلم شما جلب کند اما بهتر است از بازیگرانی استفاده کنید که وجهه هنری به فیلم ببخشند و انتخاب‌های منطقی‌تری برای بازیگرها داشته باشید.

۶- برای سودآوری فیلم، به شهرها و کشورهای دیگر هم سر بزنید.

کشورهای اروپایی، خصوصاً فرانسه، از کمک کردن به فیلم‌سازانشان استقبال می‌کنند؛ چه به لحاظ مالی و چه به لحاظ فنی. ژاویر لاردو رئیس بخش سینما در «مرکز ملی سینما و تصاویر متحرک» (CNC) فرانسه را مهد سینما می‌خواند. سالانه ۸۰۰ میلیون یورو به تولید و پخش فیلم‌ها اختصاص می‌دهد و همچنین ۲۰ درصد از میزان مالیاتی که این قشر پرداخت می‌کنند کم می‌کند و تازه قرار است این مقدار، در سال آینده به ۳۰ درصد برسد تا فیلم‌سازان ترغیب بشوند و فیلمشان را در فرانسه بسازند.(جالب است بدانید وودی آلن هم برای ساخت «نیمه شب در پاریس» و «جادوی مهتاب»، از این امتیازات استفاده کرد). در نیویورک هم شما می‌توانید بین ۱۵ تا ۳۰ درصد از بودجه فیلمتان را در مالیات عفو شوید(این موضوع در کانادا تا ۵۰ درصد است)، البته اگر طبق قوانین نیویورک فیلم بسازید.