هنر و تجربه: روزهای تعطیل نوروزی فرصتی فراهم می‌کند تا کمی بیشتر به سینما سری بزنیم و تلویزیون نگاه کنیم. حالا در این میان آن‌هایی که اهل دیدن فیلم‌های مستند هستند، امسال این روزها را نباید از دست بدهند. چراکه هم گروه هنر و تجربه برای اکران نوروزی مستندهایی چون «آتلان »و «جایی برای زندگی» را اکران می‌کند و هم شبکه چهار تلویزیون قرار است ۱۴ مستند برتر جهان را که هیچ کدام تا به حال روی آنتن نرفته‌اند، پخش کند.علاقه‌مندان فیلم‌های مستند می توانند هرروز ساعت ۱۸ در برنامه مستند۴ این فیلم‌ها را ببینند.
به گزارش خبرگزاری مهر، مستند «اکنون بال‌ها روی صحنه جهانی» درباره نمایشی است که سام مندس روی صحنه برد. سام مندس و کوین اسپیسی قصد دارند تا تئاتر با شکوهی از نمایشنامه‌ ریچارد سوم اثر ویلیام شکسپیر را روی صحنه ببرند. این تئاتر در نهایت در سه قاره و در بسیاری از کشور‌های جهان به اجرا گذاشته شد و این مستند ماجرای شکل‌گیری و روند آماده‌سازی و به صحنه رفتن این اجرا‌ها است.

مستند «ماناکامانا» محصول سال ۲۰۰۹ برنده یوزپلنگ طلایی جشنواره لوکارنو است. مستندی که دپارتمان قوم شناسی دانشگاه‌ هاروارد آن را تهیه کرده‌است.دوربین مستند ساز در اتاقک تله کابین تپه ماکاناما در نپال وصل می‌شود و مخاطب در یک مشاهده مستقیم و بدون واسطه شاهد رفتار‌ها و عکس العمل‌های مسافرانی است که با این تله کابین به ماکاناما می‌روند.
«مردی پشت پوستر» محصول سال ۲۰۱۳ مستند پرتره درو استروزان یکی از شناخته‌شده‌ترین و مهم‌ترین طراحان پوستر فیلم‌های سینمایی است و به بررسی سیر زندگی و فعالیت هنری این طراح مشهور می‌پردازد.در این مستند کارگردان‌های مطرحی چون جورج لوکاس، اسپیلبرگ، فرانک دارابونت و گیرمو دل تورو درباره این طراح صحبت کرده‌اند.
مستند «پسر اینترنت» را محصول ۲۰۱۴ درباره آرون سوارتز یکی از نوابغ دنیای وب است. جوان تحصیل‌کرده‌ای که یکی از چهره‌های تاثیرگذار در پیشرفت و گسترش وب بود.
«استقامت» مستند را جرج باتلر در سال ۲۰۰۰ کارگردانی کرد و درباره ارنست شکلتون و گروه اکتشافی‌اش است. آن‌ها اولین گروهی بودند که در سال‌های ابتدایی قرن بیستم برای اولین پا به قطب جنوب نهادند. در این مستند تحسین شده با استفاده از عکس‌های آرشیوی و گفت‌وگو با افراد مطلع این واقعه‌ تاریخی تصویر می‌شود.
«یک عذر خواهی به فیل‌ها» ساخته امی شولتز محصول ۲۰۱۳، مستندی با موضوع حقوق حیوانات و افرادی است که زندگی‌شان را وقف خدمت به حیوانات کرده‌اند. این مستند ماجرای تاسف برانگیز فیل‌های سیرک را بازگو می‌کند که پس از بازنشستگی نیازمند مراقبت جدی هستند و افرادی در پی یافتن جا و مکانی برای آن‌ها هستند.
«آلمان از بالا» به کارگردانی پیتر هوفر درباره سفری شگفت‌انگیز به مناظر طبیعی و شهری، حیات وحش و گذر فصل‌ها در کشور آلمان است.
«کودک برای پول» مستندی درباره‌ یک رسوایی عظیم در سیستم قضایی ایالت پنسیلوانیای آمریکا است؛ قاضی ویژه‌ جرایم کودکان با دریافت رشوه از مراکز نگهداری کودکان و نوجوانان بزهکار آن‌ها را به حبس‌های طولانی محکوم می‌کرده است. حالا مستند‌ساز به سراغ خانواده‌ها و قربانی‌ها رفته و به واکاوی این ماجرای تلخ می‌پردازد.
«روی دیگر قلب سفید» محصول ۲۰۱۳ در ژانر اجتماعی خانوادگی کارگردانی شده است. تیم فوتبال فاینورد روتردام در کنار دو تیم آژاکس آمستردام و آیندهوون سه قطب فوتبال کشور هلند را تشکیل می‌دهند.در این مستند در طول یک فصل با طرفداران پر و پا قرص تیم فاینورد همراه می‌شویم. هوادارانی که زندگی‌شان با تیم محبوبشان و فوتبال پیوند خورده است.
«پرنده‌ها راه می‌روند» داستانی تاثیر گذار از یک کودک فراری در کراچی پاکستان که در نهایت به آغوش خانواده‌اش باز می‌گردد تصویر می‌کند و در جشنواره زوریخ به عنوان بهترین مستند برگزیده شده است.
«نورهای شمال» در سال ۲۰۰۸ توسط سرگی لوزنیتسا در حوزه قوم شناسی کارگردانی شده است. سرگی لوزنیتسا یکی از نام‌های تازه مطرح شده در سینمای معاصر است. این مستند از جمله تجربیات موفق او در مستند‌سازی است. این مستند وریته‌ای از فعالیت یک کارخانه فولاد و خاک رس در منطقه‌ اورال روسیه را به تصویر می‌کشد.
مستند «پنجره روح» به سراغ ۱۹ فردی می‌رود که دارای اختلاف بینایی هستند و سعی می کند به این سوال پاسخ دهد که حس بینایی افراد چه درکی از دنیا و اطرافیانشان برای آن‌ها می‌سازد؟ در بین این ۱۹ نام افراد مشهوری چون دنیا خوزه ساراماگو و ویم وندرس هم به چشم می‌خورد.
«طرحی برای صلح» داستانی بازگو نشده در ورای تاریخ را روایت می‌کند. تلاش‌های گروه‌ها و افراد برای پایان دادن به رژیم آپارتاید در آفریقای جنوبی و آزاد شدن نلسون ماندلا از زندان در این مستند مورد توجه قرار گرفته‌اند.