هنر و تجربه:«بهتر است فیلم‌ساز جوان اصلا چیزی یاد نگرفته باشد تا این که بخواهد سر کلاس‌های آموزشی چیزهای مخلوط و غلط یاد بگیرد.»
در ادامه برگزاری کارگاههای آموزشی جشنواره فیلم کوتاه سما، عصر روز گذشته، چهارشنبه ۲۶فروردین کارگاهی برای انتقال تجربیات فیلم‌سازی توسط بهروز افخمی برگزار شد. افخمی در این نشست بیش از هر چیز فیلمسازان جوان را به شناختن مخاطب واقعی سینما توصیه کرد.
به گزارش خبرنگار گروه هنر و تجربه، جشنواره فیلم سما که با نمایش فیلم «روباه» آخرین اثر افخمی روز شنبه آغاز شد، آخرین کارگاه سینمایی جشنواره هم را به کارگاه کارگردانی با حضور افخمی اختصاص داشت.
افخمی در ابتدای نشست از لزوم توجه فیلم‌ساز به طیف مخاطبان کودک صحبت کرد. او در اثبات اهمیت گفته‌اش از سینمای جهان به خصوص آمریکا مثال آورد و گفت که در هر ۱۰ فیلم تولید شده در آن کشور تعداد قابل توجهی انیمیشن و فیلم کودک وجود دارد ، و در ادامه توضیح داد: «شما فیلمسازان جوان، جامعه‌ی مخاطبان خود را به شکل هرمی فرض کرده‌اید که به اشتباه این هرم از روی قاعده آن گذاشته شده است. وارونه کردن این هرم باید برای هر فیلم‌ساز جوانی مهم باشد.»
او در ادامه گفت: «یک‌سوم پایینی این هرم را کودکان و نوجوانان و یک‌سوم میانی آن زنان خانه‌دار و مردم معمولی با مشاغل معمولی که چندان دنبال موفقیت نیستند، تشکیل میدهند. هرچه به بالای هرم نزدیک می‌شویم، قشری تحصیل‌کرده، فرهنگی و با درآمد بالاتر تشکیل میدهند. در نوک این هرم منتقدین، روزنامه‌نگاران و خود سینماگران قرار دارند. اشتباه بزرگ فیلم‌ساز جوان این است که مقدمات کار را وارونه یاد می‌گیرد. باید این هرم را برعکس کرد و آن را فشار داد تا نوک هرم فرو برود.»
افخمی تاکید کرد: «بهتر است فیلم‌ساز جوان اصلا چیزی یاد نگرفته باشد تا این که بخواهد بر سر کلاس‌های آموزشی چیزهای مخلوط و غلط یاد گرفته باشد. تا زمانی که این هرم مخاطبانتان را با یک باور قطعی وارونه نکنید، موفق نخواهید بود.»
او در ادامه گفت: «مخاطب فرهیخته و روشنفکر فیلم را با نگاه انتقادی تماشا می‌کند و تماشاگر واقعی نیست. همه کسانی که روانشناسی تجربی مطالعه می‌کنند می‌دانند که هر کودکی در سه سالگی به ۸۰ درصد توان ذهنی خود می‌رسد، بنابراین کودکان و نوجوانان طیف وسیعی از مخاطبان را تشکیل میدهند و فیلم‌ساز جوان به هیچ وجه نباید از آنها غافل شود.»
افخمی هم‌چنین گفت: « برای تماشاچی واقعی ارزش قائل نشده‌ایم. نتیجه‌اش این می‌شود که راهی رو به رویمان باز شود که انتهایش برسد به جشنواره‌های اروپایی یا حداکثر اسکار. برای معروف شدن نهایت پیشرفت برای یک فیلم‌ساز این است که اسکار بگیرد.»
او با بیان این که تماشاگر واقعی به کسی بدهکار نیست، گفت: «تماشاگر به راحتی کانال را عوض می‌کند یا اگر از فیلم ناراضی باشد به راحتی سالن را ترک می‌کند. تماشاگری را که می‌رود دیگر نمی‌توان به سینما برگرداند. بچه‌های امروز از وقتی به دنیا آمده‌اند به سینما نرفته‌اند و فیلم دیدن را در خانه و با دی‌وی‌دی یاد گرفته‌اند. معدود افرادی هستند که به سینما می‌آیند و باعث فروش فیلم‌های سینمایی می‌شوند.»
او در ادامه توصیه‌اش به فیلمسازان جوان گفت: «عده‌ای به طرز مشکوکی سنگ فیلمسازان جوان را به سینه می‌زنند. اما من هیچ امتیاز ویژه‌ای برای آنها قائل نیستم. فیلم‌سازی یک مهارت است و تنها با کسب تجربه به دست می‌آید. اتفاقاً امروزه فیلم‌سازی هم در ایران و هم تمام دنیا سخت‌تر از قبل شده است و باید برای آن تلاش مضاعف کرد.»
از نظر افخمی سینمای ایران دچار مرگ مغزی شده و با دستگاه‌هایی که به آن متصل کرده‌اند زنده نمی‌شود. او در ادامه توضیح داد: « وقتی به فیلم‌سازاجازه ساخت و اکران فیلم‌های ارزشمند داده نمی‌شود و به فیلم‌هایی که برای کودکان ساخته می‌شود درجه کیفی «ج» میدهند و سالن‌های ویران را در اختیار این فیلم‌ها می‌‌گذارند در حقیقت سینمای واقعی سرکوب می‌شود.»
افخمی با اشاره به اینکه دوره کنونی فیلم‌سازی با گذشته بسیار تفاوت دارد، گفت: «کار فیلم‌سازی در دنیا سخت‌تر شده است. هر هنری یک دوره‌ای دارد، در زمانی شکل می‌گیرد، بعد اوج می‌گیرد و در نهایت فرود می‌آید و وارد مرحله میانسالی می‌شود»
سپس افخمی در پاسخ به پرسش یکی از حاضران در مورد بازیگردانی گفت: «امروز بازیگری سینما در حال دور شدن از بازیگری تئاتری است. بازیگران تئاتری که تازه وارد این عرصه شده‌اند برای کار شما خطرناک هستند زیرا می‌خواهند آنچه را آموخته‌اند با تمام توان به کار گیرند و این باعث تعارض می‌شود. بازیگر تازه‌کاری را انتخاب کنید و با تمرین زیاد آنچه می‌خواهید از او بسازید. این روش کار اصغر فرهادی است. او هنگام ساخت فیلم‌هایش به برداشت‌های هفتادم و هشتادم می‌رسد. تا جایی که می توانید برداشت‌ها را تکرار کنید. به غیر از صحنه‌هایی مثل گریه کردن که انرژی زیادی از بازیگر می‌گیرد. زیرا تکرار موجب از بین رفتن نقص‌ها و طبیعی تر شدن نقش می‌شود. »
به گزارش هنر و تجربه در اولین دوره جشنواره سما، در روزهای گذشته کارگاههای سینمایی با حضور سینماگرانی نظیر مهرداد اسکویی، رسول صدرعاملی، شهاب حسینی و بهروز افخمی برگزار شد.
