
۱۳ قاعده طلایی الکساندر پین برای فیلمسازی
تراژدیهای مسرتبخش
هنر و تجربه-رضا حسینی:برخورد تلخوشیرین الکساندر پین با نقاط ضعف بشری راهی است برای شناخت آمریکای امروزی؛ تصویری که یک فیلمساز آمریکایی از جامعه و آدمهای پیرامونش خلق میکند. این نویسنده و کارگردان توانمند در طول دو دههی گذشته، از «همشهری روث» (۱۹۹۶) تا «نوادگان» (۲۰۱۱) و فیلم آخرش «نبراسکا» (۲۰۱۳)، کمدیهای غمانگیز (یا شاید تراژدیهای مسرتبخش) منحصربهفردش را آفریده و آنها را به کمال رسانده است.
استعداد الکساندر پین در گرفتن بهترین بازی از بازیگرانش یکی از آشکارترین نقاط قوت کار اوست. سیزده قاعدهای که در ادامه آمدهاند حاکی از سایر نقاط قوتش در فیلمسازیاند که خود بیان کرده است:
۱- فصل آخر کتاب «کتاب باز/ موضوع واضح» (An Open Book) جان هیوستن، و «کازان درباره کازان» به قلم میشل سیمان را بخوانید؛ آنها شامل کل تجربههای تلخ «سفر، زندگی، عاشقی و شکست عاطفی» هستند.سپس آنها را بهتر از من روایت کنید.
۲- هیچ دستورالعملی وجود ندارد؛ مسیر هر کسی متفاوت است. دی.دبلیو. گریفیث مدرسه نرفت. این مهم است که بتوانید فیلم بسازید.
۳- از سهولت دسترسی به دوربینهای دیجیتال و این دریای عظیم از دانش فیلمسازی در کتابها و بخشهای ویژهی نسخههای دیویدی آثار برتر سینمایی بهره ببرید. در گذشته اگر فیلمی مانند «کازابلانکا» (۱۹۴۲) را دوست داشتید هرگز نمیتوانستید دوباره آن را ببینید. فقط مجبور بودید آن را برای باقی زندگیتان به ذهن بسپارید. اما امروز میتوانید بارها و بارها هر فیلمی که بخواهید را تماشا کنید. این معجزهآسا است!
۴- فیلمهای بزرگ تاریخ سینما را مطالعه کنید و بفهمید که چرا آنها آثار شاخصی هستند. فیلم محبوبتان را نما به نما به ذهن بسپارید: چه وقتی موسیقی آغاز میشود، چه زمانی به پایان میرسد، یک نگاه چهقدر باید طول بکشد و بعد کات بخورد تا احساسی خلق کند و دیالوگهای فیلم را هم حفظ کنید. البته بعدش نمیروید تا این فیلم را خودتان بسازید؛ بلکه این کار باعث میشود تا در طول زمان محفظهای از چاشنیها در ذهنتان شکل بگیرد.
۵- آخرین چیزی که لازم دارید یک مدیر فیلمبرداری فوقالعاده است که احمق باشد! در این مورد باید دنبال دردسر باشید.
۶- زیبایی همکاری با دیگران در کیفیتی است که از یکدیگر طلب میکنید و مسائلی که برای هم مطرح میکنید. من هارت و پورتکنان به دیگران دستور نمیدهم تا آن را اجرا کنند. مسئولان سایر بخشهای فنی فیلم بر اساس حرفها و نظرات من درباره فیلم به نتیجهگیری میرسند و من از کار آنها.
۷- درباره یک فیلم داستانی دو ساعته معمولاً میگوییم که همه عناصر و اجزای فیلم مهم هستند؛ به عنوان مثال یک موسیقی متن بد میتواند فیلم را نابود کند. اما اهمیت بیشتر برای فیلمنامه و انتخاب بازیگران است. در ضمن این دو مقوله همان دو عنصری هستند که در اتاق تدوین بیشترین دردسر را ایجاد میکنند. شما به خاطر استفاده از یک لنز ۵۰ میلیمتری به جای ۳۵ میلیمتری در نمایی از فیلم به مشکل برنمیخورید. شما زمانی با مشکل مواجه میشوید که فیلمنامهتان ضعیف است یا انتخاب بازیگران را اشتباه انجام دادهاید.
۸- من پیش از بازیگران و گاهی قبل از مدیر فیلمبرداری سر صحنه حاضر میشوم و صحنه را برای خودم در لوکیشن اجرا میکنم. این طوری به ایدههایی درباره تجربه و شرایط بازیگران در صحنه میرسم و میتوانم بافکرتر آنها را هدایت کنم.
۹- یکی از قدیمیترین و بهترین پندها این است که «همیشه ورودیها و خروجیها را مشخص کنید.»
۱۰- با عسل بیشتر از سرکه موفق خواهید بود. چون من در زندگیام از هیچ کاری بیشتر از فیلمسازی لذت نمیبرم و با آن تفریح نمیکنم، متوجه شدهام که این لذت و تفریح کردنم سر صحنه کاملاً مسری است.
۱۱- بهسختی میشود کمدی را توصیف کرد و گفت چیست. من که واقعاً نمیدانم و سرنخی ندارم. من کمدی را زمانی تشخیص میدهم که ببینم.
۱۲- آنها تلاش میکنند و تلاش میکنند تا نظر شما را تغییر بدهند؛ و لحظهای که شما نظرتان را تغییر دادید، دیگر احترامی برایتان قائل نیستند.
۱۳- بیشتر از آنچه فکر میکنید قدرت دارید.
منبع: مجله «فیلمساز»