
آیا استنلی کوبریک آیپاد را اختراع کرد؟
هنر و تجربه،رضا حسینی:«۲۰۰۱: یک ادیسه فضایی» با اینکه در دهه ۱۹۶۰ ساخته شده اما آیندهای که استنلی کوبریک در آن به تصویر کشیده است، از بسیاری جهات و به گونهی هراسانگیزی، موجه و محتمل باقی مانده است. این درست که شرکت هواپیمایی «پن اَمریکن» به جای پرتاب یک ایستگاه فضایی، مانند آنچه در فیلم میبینیم، در دههی ۱۹۹۰ ورشکست شد اما در خصوص جزییاتی که ممکن است به چشم نیایند این فیلم خیلی درست عمل کرده است؛ دستکم تا آنجایی که واقعیت جهان فیلم به نمونهی امروزی که ما در قرن بیستویکم تجربهاش میکنیم شباهت داشته باشد.
جالب است که شرکتی مانند سامسونگ هم این طور فکر میکند. آنها تا جایی پیش رفتهاند که میگویند شاهکار علمیخیالی کوبریک ثابت میکند که این کارگردان بزرگ بهنوعی تبلت را اختراع کرده بود. در این باره ساموئل ویگلی از انستیتو فیلم بریتانیا چنین نوشته است: «در سال ۲۰۱۱ در دادگاهی که به منازعهی دو غول عرصهی تکنولوژی، اپل و سامسونگ، بر سر آخرین نمونه از تبلتهای دستی رسیدگی میکرد، مدرک نامتعارفی ارائه شد. در این دادگاه اپل ادعا کرد که به حقوقش تجاوز شده و از طراحی آیپاد به طرق مختلف سرقت شده است. وکلای شرکت سامسونگ در بخشی از دفاعیهشان تصویر و کلیپی را به دادگاه ارائه دادند که نشان میدادفضانوردانی که نقش آنها توسط گری لاکوود و کر دالیا ایفا شده، در حال خوردن غذا، یک برنامه تلویزیونی را در رایانهای شخصی و کوچک با صفحهی مسطح تماشا میکنند.»
اپل و سامسونگ در سالهای اخیر قواعد بازی را رعایت نکردهاند و درست و بیدردسر بازی را پیش نبردهاند. اپل، سامسونگ را به کپی کردن «کورکورانه» طراحی آیپاد برای تبلتهای گلکسی خودش متهم کرد؛ اتهامی که از برخی جهات در مورد سامسونگ و دیگر شرکتهای تولیدی کرهای بزرگ چندان بیمورد هم نیست چون آنها مشهورند به اینکه بهسرعت خودشان را به محصولات دیگر کشورها میرسانند و حتی ارتقایشان میدهند. با این وجود در مورد دفاعیه سامسونگ میتوانید نگاه دوبارهای به «۲۰۰۱: یک ادیسه فضایی» بیندازید تا ببینید که در واقع کوبریک تبلت را پیش از این دو شرکت اختراع کرده بود؛ یا همان طور که وکلا گفتند او رایانهای اختراع کرد با «صفحه نمایشی بزرگ و مستطیلی شکل، لبههای باریک، صفحهای کاملاً مسطح، و پوششی مشکیرنگ و مسطح.»
«۲۰۰۱: یک ادیسه فضایی» حتی در زمان حیات کوبریک و همکارش آرتور سی. کلارک (چهرهی مطرح ژانر علمیخیالی و نویسندهی کتاب «۲۰۰۱») شهرت و آوازهای در حد پیشگویان را برایشان به ارمغان آورد. خود کوبریک در یکی از گفتوگوهایش این حرفها را زده است: «مطمئنم که فیلمها و برنامههای تلویزیونی هولوگرافیک سهبعدی پیچیدهای خواهیم داشت. حتی این احتمال وجود دارد که به فرمهای کاملاً جدیدی از سرگرمی و تحصیل دست یابیم.»بیتردید با عرضهی تبلتهای مختلف به بازار و حتی پیشرفتهای آیندهی این عرصه، فرمهای جدیدی از سرگرمی و تحصیل ممکن شده است اما این سؤال در ذهن مطرح میشود که آیا کوبریک این را هم تصور کرده بود که ما روزی با استفاده از «نیوزپاد» خود «۲۰۰۱: یک ادیسه فضایی» را تماشا کنیم؟
منبع :اوپن کالچر