
توسط نشر چشمه با ترجمه بهمن فرمانآرا
«فیلمساختن» کتابی به قلم سیدنی لومت منتشر شد
هنر و تجربه: مرور تجربههای کارگردانها و فیلمسازان مطرح دنیا همیشه برای علاقمندان فیلمسازی جالب بوده است. بسیاری از کتابهای مصاحبه با فیلمسازان مطرح دنیا به همین دلیل همیشه پرطرفدار بوده است. علاقمندان سینما و کسانی که میخواهند وارد کار سینما شوند علاقمندند بدانند صحنه فیلمبرداری چگونه بوده است، دکوپاژ چطور بوده و ارتباط بازیگران با هم و با گروه فیلمبرداری به چه شکل بوده و غیره. شنیدن این جزئیات از زبان کارگردانهای مطرح سینما در مصاحبهها جذاب بوده است. اما دقت در مصاحبههای شفاهی همیشه کمتر از کتابی است که با جزئیات و صرف وقت فراوان نوشته میشود. به خصوص اگر این کتاب به دست فیلمساز مطرح و مستقلی مثل «سیدنی لومت» نوشته شده باشد.
«فیلم ساختن» کتابی است که سیدنی لومن نوشته و در آن تجربههایش از کار سینما و فیلمهایی که ساخته را مکتوب کرده است. لومت که بیش از همه به خاطر فیلمهای «بعد از ظهر سگی» و «۱۲ مرد خشمگین» و «شبکه» مشهور است، از سال ۱۹۵۷ تقریبا هرسال یک فیلم ساخته است. لومت به واسطهٔ توانائی در جذب بازیگران بزرگ به پروژههایش خلاف جریان غالب سینمای آمریکا بود شناخته شدهاست. نگرش او به مسائل مالی پروژهها، هدایت درست هنرپیشهها، داستان سرایی قوی و استفاده از دوربین بهعنوان ابزاری در جهت تاکید بر تم اثر، نقاط قوت او هستند.
سیدنی لومت وقتی سرگرم نوشتن این کتاب بوده اصلا به این فکر نمیکرده که خاطراتش را از روزهای فیلمسازی روی کاغذ بیاورد و بنویسدبودمارلون براندو سر صحنه فیلمبرداری این گونه رفتار میکرده و پل نیومن به گونهای دیگر، دنبال این بوده که توضیح بدهد خودش به عنوان کارگردانی خوب و قابل احترام در سینمای امریکا، چگونه فیلم میساخته، این است که همه چیز را از اول توضیح میدهد: از این که تمرین و روخوانی چه فایدهای برای فیلم دارد و چه فیلمنامهای را باید برای ساخت انتخاب کرد شروع میکند و به فیلمبرداری و تدوین و مراحل فنی و نمایش عمومی فیلم میرسد و در هر فصل از رابطهاش با فیلمنامهنویس و تهیهکننده و بازیگر و مدیر فیلمبرداری و بقیه گروه میگوید تا در نهایت به خوانندهاش بگوید فیلم کاری گروهی است نه کاری شخصی.
امتیاز دیگر این کتاب این است که به وسیله یک کارگردان دیگر به فارسی درآمده است. بهمن فرمانآرا مترجم کتاب که نام شناخته شدهای برای سینمادوستان است در مقدمه کوتاهی که برای کتاب نوشته: «یکی از مهمترین ویژگیهای کتاب «فیلم ساختن» این است که چیزهایی را درباره بازیگرها و کار با آنها می گوید که در هیچ کلاس درسی نمیتوان آنهارا شنید و یاد گرفت.»
«فیلم ساختن» را نشر چشمه در ۱۸۳ صفحه و با قیمت ۱۴۰۰۰ تومان منتشر کرده است.