هنر و تجربه: جشن سینمای مستند که در قالب هفدهمین جشن سالانه خانه سینما ، شامگاه شنبه ۱۴ شهریور برگزیدگانش را معرفی کرد. در این مراسم مستند «آتلان» بیشترین جوایز را از آن خود کرد. جشن سینمای مستند توسط انجمن مستند سازان و انجمن تهیه‌کنندگان فیلم مستند در تالار ایوان شمس با حضور سینماگران و تهیه‌کنندگان فعال عرصه سینمای مستند در قالب هفدهمین جشن سالانه خانه سینما برگزار شد.

برنده اصلی مراسم شنبه شب، مستند بلند «آتلان» بود که پنج جایزه از جوایز اصلی را به خودش اختصاص داد. «آتلان» در کارگردانی، تدوین، تصویر، صدا و موسیقی برنده جایزه شد و جایزه تهیه‌کنندگی به «زمناکو» رسید. محسن استادعلی برای «دم صبح» جوایز بخش مستند نیمه‌بلند را گرفت و در بخش مستند کوتاه هم جایزه به «خون بازی» رسید.

اجرای این برنامه را اکبرعالمی که نامی آشنا برای مستندسازان است،برعهده داشت و اولین هنرمندی که به روی صحنه فراخوانده شد تا با حاضرین صحبت کند، همایون اسعدیان دبیر این دوره از جشن خانه سینمابود. او از اولین مواجهه خود با فیلم های مستند گفت:«جوانی چهارده ساله بودم که اولین بار فیلم مستند «ترمینوس» را دیدم که به گواه بسیاری از کارشناسان حوزه سینما این فیلم در زمان خود یکی از درخشان‌ترین آثار سینمای مستند دنیا بود. بعد از آن بود که فیلم مستند دیگری با عنوان «نامی از شمال» مشاهده کردم که این فیلم مستند نیز برای من بسیار جذاب بود. به هر ترتیب تنها چیزی که طی آن دوران در حوزه مستند سازی متوجه شدم این بود که کارگردانان هر دو فیلم برای ساخت این دو اثر روزهای زیادی را تحمل و صبوری کردند تا آنچه که می خواهند به تصویر کشیده شود.»

و در ادامه صبوری را از ویژگی‌های کارگردان‌های مستند برشمرذ: «اصولا سینمای مستند تحمل و صبوری می‌خواهد و من چون این تحمل و صبوری را نداشتم به سراغ سینمای داستانی رفتم. با این حال می‌خواهم به این نکته اشاره کنم که کارگردانان و هنرمندان فعال عرصه سینمای مستند برای ثبت کارشان، صبوری‌های زیادی را تحمل می‌کنند. آن‌ها با کاری که می‌کنند به ما و مسوولان می‌گویند باید شاهد چه چیزهایی باشیم. این‌ها مستنداتی هستند که به ما چگونه زیستن در این دنیا را می‌آموزند. مسوولان ما هم باید قدری سعه صدر داشته باشند و دست از تنگ نظری‌های خود بردارند تا فیلم‌سازان این عرصه به راحتی کار خود را انجام دهند.»

پس از همایون اسعدیان، نوبت به  مجید خالقی سروش دبیر اجرایی جشن سینمای مستند رسید تا گزارشی از روند ارسال آثار، انتخاب و نحوه داوری کارهای رسیده به سه بخش مستند کوتاه، نیمه بلند و بلند ارائه کند:«جشن سینمای مستند همواره بر اساس آیین نامه کار خود را انجام می‌دهد و ما موظف به انجام هر کاری هستیم که آیین نامه جشن برای ما تعیین کرده‌است. البته بعضی از مسائل طبق آیین‌نامه به من مربوط نیست که من در این مدت یاد گرفته‌ام از آن خارج نشوم. مثلا به من مربوط نیست اگر بگویم سینمای مستند امکاناتی برای کار ندارد، به من مربوط نیست که در جامعه ذائقه سینمای مستند تقویت نشده‌است و همه سریال‌بین شده‌اند، به من مربوط نیست و خارج از آیین‌نامه است که بگویم مستند ما جایی برای عرضه ندارد. اما می گویم این‌ها به کسانی مربوط است که شاید اینجا و شاید کمی دورتر حضور دارند.»

سینمای مستند طی سال های ۹۳ و ۹۴ یارانی را از دست داد، پخش نماهنگی خاطره هنرمندانی چون محمدرضا مقدسیان، زاون قوکاسیان، حامد خسروی و مرتضی ندایی را برای حاضران زنده کرد. تصاویری که با گفت‌وگوهایی با این هنرمندان فقید و همکاران آن‌ها همراه بود.

بخش بعدی این مراسم اهدای جوایز به برگزیدگان بود که با اهدای جایزه به بهترین فیلم‌برداری مستند آغاز شد. جایزه این بخش به سامان لطفیان برای فیلم‌برداری فیلم مستند آتلان تعلق گرفت. در بخش جایزه بهترین صدا نیز دیپلم افتخار و جایزه این بخش به طاهر پیشوایی و مهرداد جلوخانی برای صدای فیلم آتلان اهدا شد.

جایزه بهترین تدوین هم به معین کریم‌الدینی کارگردان آتلان که تدوین این فیلم را هم برعهده داشت، اهدا شد. جایزه بهترین موسیقی را هم  آریا عظیمی‌نژاد برای فیلم آتلان دریافت کرد و مهدی قربان‌پور برای فیلم «زمناکو» جایزه و دیپلم افتخار بهترین پژوهش را گرفت. او بعد از دریافت جایزه‌اش گفت: «این روزها تصویر دلخراش کودک سوری در کنار ساحل دریا قلب همه ما را تکان داده است. حرف فیلم ما هم در واقع این است که بچه های دنیا آغوش مادران خود را از دست داده‌اند. امیدوارم با چنین تصاویر دلخراشی که مشاهده می‌کنیم به فرهنگ صلح نیز فکر کنیم و به این موضوع بیاندیشیم که خیلی از بچه‌های دنیا همین حالا که من در حال صحبت با شما هستم آغوش مادران خود را از دست می‌دهند. پس این جایزه ارزشمند را به همه مادران آزاده دنیا تقدیم می‌کنم.»

تندیس خانه سینما و دیپلم افتخار بهترین کارگردانی فیلم کوتاه مستند به مصطفی شیری کارگردان فیلم «خون بازی» اهدا شد. این فیلم هم چنین  تندیس خانه سینما و دیپلم افتخار بهترین تهیه کنندگی را نیز از آن خود کرد و مصطفی شیری و لیدا حائری به عنوان تهیه‌کنندگان اثر جوایز را دریافت کردند.

در بخش بهترین کارگردانی و تهیه‌کنندگی فیلم مستند نیمه بلند هم تندیس خانه سینما به محسن استاد علی برای کارگردانی فیلم «دم صبح» تعلق گرفت.

محمد آفریده که اعلام جوایز این بخش را برعهده داشت، سینمای مستند را سینمایی داغ و سوزنده توصیف کرد: «اگر می‌خواهیم سینمای ما سینمایی بالنده باشد باید به آن توجه کنیم. سینمای مستند سینمایی سوزنده و داغ است اما به نظرم باید برای اعتلای آن صبوری کرد.»

در ادامه مراسم و در بخش معرفی بهترین کارگردانی فیلم مستند بلند بازهم معین کریم الدینی بود که به روی صحنه آمد تا تندیس خانه سینما و دیپلم افتخار بهترین کارگردان فیلم مستند را دریافت کند. ابراهیم مختاری و مهوش شیخ‌الاسلامی از فیلم‌سازان پیشکسوت سینمای مستند اهدای جوایز این بخش  را برعهده داشتند.

آخرین جایزه این مراسم هم به بهترین تهیه کننده فیلم مستند بلند اختصاص داشت، محمود شکیبانیا تهیه‌‌کننده فیلم مستند زمناکو تندیس خانه سینما را از رضا میرکریمی مدیر عامل  خانه سینما و جعفر صانعی مقدم دریافت کرد.

رضا میرکریمی قبل از اهدای جوایز این بخش گفت: «واقعا آفرین به فیلم‌سازان مستند که با تعهد ناب اجتماعی در مسیری که بوی شهرت در آن وجود ندارد، وظیفه و رسالت واقعی خود را انجام می دهند تا درد دیگران کاهش پیدا کند. به هر حال شما عزیزان بخش زیادی از سینمایی حرفه ای کشور را به دوش می‌کشید و امیدوارم روز به روز توانمندتر از گذشته به کار خود در عرصه سینمای مستند ادامه دهید.» جعفرصانعی مقدم نیز در حین اهدای جوایز بخش بهترین تهیه کننده فیلم مستند بلند، گفت: «باید به این نکته اشاره کنم که گروه هنر و تجربه در دوره آقای ایوبی با هدف حمایت از اکران فیلم های مستند وکوتاه مطرح شده و شکل گرفته است که جا دارد از وی به خاطر این اقدام تشکر کنیم. ضمن اینکه در این حوزه مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی هم مشارکت جدی در ساخت بسیاری از فیلم های مستند داشته که جای تقدیر فراوان دارد.»

این مراسم با اجرای گروه آیینی، نمایشی و موسیقایی که به اجرای آیین ها و سنت های مناطق شمالی کشور پرداختند،به پایان رسید.