
هنر و تجربه: احمد امینی کارگردان سینما و تلویزیون معتقد است که گروه سینمایی هنر و تجربه در حال حاضر به جایگاهی رسیده است که باید به مخاطبش بیشتر فکر کند و در گزینش فیلمها برای اکران دقت و وسواس بیشتری به خرج بدهد.با امینی که در کارنامه خود فیلمهایی چون «سایههای هجوم»، «غریبانه»، «چتری برای دونفر» و «بیخداحافظی» را دارد، درباره عملکرد گروه هنر و تجربه طی یک سال اخیر گپ کوتاهی زدهایم.
فکر می کنید برآیند گروه سینمایی هنر و تجربه طی یکسال گذشته ازجهت عرضه فیلمهای تجربی و حضور آنها در ساختار سینمای ایران چطور بود؟
هر شخصی که با اصل سینما آشنایی داشته باشد، نمیتواند مخالف وجود و حضور جریانی به نام هنر و تجربه باشد.در این گروه سینمایی طی یکسال گذشته فیلمهای خوبی دیدم و از دیدن آنها لذت بردم.فیلمهایی که شاید اگر این گروه از آنها حمایت نمیکرد، در سینماهای پرتی اکران میشدند و در سانسهایی که عملا هیچ کس قادر به دیدن آنها نبود، نمایش داده میشدند.قبل از تشکیل این گروه سینمایی نیز این اتفاق افتاد که بسیاری از فیلمهای تجربهگرای سینمای ایران، به گونهای اکران شدند که هیچ کس اصلا متوجه نمایش آنها نشد.نقطه قوت این گروه سینمایی این است که فیلمهایی از این جنس را برای کسانی نمایش میدهد که جنس دیگری از سینما را طلب میکنند و فضایی را به وجود آوردهاست که مخاطبان این گروه سینمایی میتوانند فیلمهای دلخواهشان را ببینند و برای دیدن آنها برنامه ریزی کنند. به هر ترتیب این گروه سینمایی طی یکسال گذشته مخاطبانش را پیدا کرده است و همانطور که دیدید در جشن اخیر خانه سینما برخی فیلمهای حاضر در این گروه سینمایی، در داوریها دیده شدند. هر چند در داوری نهایی نتوانستند آنطور که باید به حقشان برسند و رای نیاوردند. فیلمهایی مثل«ماهی و گربه» و «پرویز» از آن دست فیلمهایی بودند که با اقبال خوبی از سوی تماشاگران هم روبهرو شدند و این اتفاق خوشحالکنندهای است.
همانطور که شما هم اشاره کردید کیفیت فیلمهای به نمایش درآمده در این گروه سینمایی یکی از نقاط قوتی است که بسیاری از اهالی سینما به آن اشاره میکنند.پیشنهاد شما برای ادامه مسیر وراهکارهایی که میتواند به کیفیت بهتر رسید.چیست؟
به نظر می رسد اتفاقی که میتواند برای این گروه سینمایی خطرناک باشد مرتبط با همین بخش و کیفیت آثار است. در واقع گهگاه میشنویم، برخی برای دریافت پروانه ساخت مراجعه میکنند با فیلمنامههایی که کیفیتهای متفاوتی دارند، ممکن است به آنها گفته شود، فیلمنامهاشان به گونهای نیست که در اکران با استقبال خوبی از سوی تماشاگر روبهرو شود و پتانسیل اکران موفق را نخواهد داشت. در این میان برخی از آنها از الان تصمیم گرفتهاند فیلمهایشان در گروه سینمایی هنر و تجربه اکران شود و با این دیدگاه فیلم میسازند.این همان خطری است که به گمان من در سالهایی به نوعی دیگر به سینمای ایران ضربه زد. اگر به یاد داشته باشید، زمانی بود که موج ساخت فیلمهای جشنوارهای متداول شد و تاثیر منفی خودش را بر سینمای ایران گذاشت.سالهایی بود که سینمای ایران در جشنوارههای اروپایی و امریکایی با استقبال مواجه میشد و فیلمسازانی مثل کیارستمی، این موفقیتها را رقم میزدند و برخی تصور میکردند با ساخت فیلمهای ابتدایی و ساده میتوانند فیلمهایی بسازند که در جشنوارهها دیده شود. در صورتی که فیلمهای کیارستمی ساده نبود؛کاملا حرفهای وپیچیده بود و اتفاقا به این دلیل مورد استقبال قرار میگرفت.اما برای عدهای ساخت اینگونه فیلمها،ساده تلقی میشد. همین جریان بود که به سینمای ایران ضربه زد. وقتی هم به برخی از جوانان جویای نام که قصد ساخت فیلمهایی از این دست را دارد، میگوییم مثلا فیلمنامه تو پتانسیل ۸۰-۹۰ دقیقه را ندارد.ناراحت میشود و میگوید برای جشنوارهها فیلم میسازم. تعدادی از آنها حتی جشنواره مقصد را هم مشخص کردهاند، مثلا میگویند این فیلم برای جشنواره کن است! متاسفانه دیدیم که این روند و این جریان چه بلایی سر فیلمسازی و تصویر سینمای ایران در جهان آورد. موج فیلمهای کیارستمی یا فیلمسازانی از این دست راه افتاد و فضای جشنوارهها را اشباع کرد و استقبالی که از فیلمهای ایرانی میشد، پایان گرفت.
مخاطب هنر و تجربه فکر میکند حتما فیلمهای این گروه سینمایی ویژگیهایی دارد که باید آنها را انتخاب و تماشا کند. اما ممکن است با نمایش فیلم نامناسب این مخاطب در طولانی مدت سرخورده شود. بهتر است حساسیت این گروه سینمایی در نمایش فیلمها در ادامه مسیر بیشتر شود
با این شرایط فکر میکنید عدهای هم هستند که فیلمسازی برای نمایش در گروه هنر و تجربه را آسان میگیرند.
بله.در صورتی که آسان نیست و نباید فکر کرد که خب حالا جایی هست که فیلمهایمان را نشان میدهند و پولی هم میگیریم. گاهی من در برخی نمایشهای این گروه سینمایی با سالنهایی مواجه شدم که فقط دو یا سه نفر تماشاگر داشت و یا فیلمهایی که استقبالی از فیلمها نمیشود و فیلم رقم اندکی میفروشد. فکر میکنم بهتر است گروه سینمایی هنر و تجربه در ادامه مسیرش تعریفها را کمی مشخصتر کند.در حال حاضر این گروه سینمایی جایگاه و آبرویی پیدا کردهاست و مخاطبش را هم دارد. مخاطب هم فکر میکند حتما فیلمهای این گروه سینمایی ویژگیهایی دارد که باید آنها را انتخاب و تماشا کند. در حالیکه ممکن است با نمایش فیلم نامناسب این مخاطب در طولانی مدت سرخورده شود. بهتر است حساسیت این گروه سینمایی در نمایش فیلمها در ادامه مسیر بیشتر شود.
طی یکسال گذشته چند نمونه از فیلمهای مهم تاریخ سینمای جهان نیز در این گروه سینمایی نمایش داده شد.نظر شما درباره نمایش فیلمهای خارجی چیست؟
طبعا اقدام مناسب و خوبی است.فکر میکنم تعداد فیلمهای مناسب گروه هنر و تجربه تقریبا رو به اتمام است و باید به تولید فکر کرد،البته نمایش فیلمهای خارجی میتواند گزینهمناسبی باشد.منتها با کیفیت و زیرنویس خوب.
درست است باید حرفه ای ها و کسانی که دانش سینمایی دارند بیشتر حمایت شوند لیکن آثار هنری مثل اثر انگشت
دست است که مختص یک نفر است بنابراین باید به همه فرصت داد تا داشته های خودش را عرضه کند اگر استعداد
این کار داشت حمایت شود .