هنر و تجربه: جنیفر پیدم کارگردان مستند «شرپا» که از مستندهای مطرح فصل جوایز امسال است،‌ اخیراً در مصاحبه کوتاهی از شرایط سخت فیلم‌برداری در ارتفاعات، نقش شرپاها در صعود به اورست و دوقسمتی شدن مستندش به دلیل فاجعه‌ای بزرگ در بلندترین قله دنیا صحبت کرده و راه‌حل‌های خود برای غلبه بر چالش‌های این مستند را آشکار کرده است.

فیلم‌برداری مستند «شرپا» به کارگردانی جنیفر پیدم سال ۲۰۱۳ شروع کرد. فیلمی که عنوانش، شرپا، به معنای راهنمایانی محلی‌ای است که به کوهنوردان قله اورست و دیگر مسافران هیمالیا در راه صعود کمک می‌کنند. «شرپا» این بار رابطه‌ای پر تنش بین شرپاها و کوهنوردان را دستمایه خود قرار داده است و نشان می‌دهد که دینامیک بین این دو گروه در حال تغییر است. در بخش از مصاحبه مذکور، پیدم می‌گوید: «در حین کارمان به این موضوع برخوردیم که شرپاها به خاطر نقشی که در فتح کوهنوردان در اورست دارند می‌خواهند در فیلم پررنگ‌تر بوده و مشهور شوند». پیدم و تیم فیلم‌برداری‌اش در حین کارشان، حتی با دعوا و کشمکشی بین این دو گروه مواجه شده و آن را ضبط کردند.

یک سال بعد از این اتفاق اما، تیم فیلم‌سازی «شرپا» اتفاقات پس از بدترین حادثه‌ای که در طول تاریخ در اورست اتفاق افتاده را جلوی دوربین بردند؛ حادثه‌ای که در طی آن ۱۵ هزار تن یخ، در مسیر کوهنوردی آن سقوط کرد و ۱۶ شرپا را در زیر خود دفن کرد. از آن لحظه به بعد، خط داستانی مستند «شرپا» حول این قضیه گذشت که شرپاها چطور در خشم و ناراحتی فرو رفتند و بر این اصرار داشتند تا در ادامه سال، ورودی اورست بسته بماند. کارگردان شرپا شرایط حاکم بر بلندترین قله جهان در این روزها را به خاطر می‌آورد: «فضای سنگینی حاکم بود. خصوصاً زمانی که می‌خواستیم با همسر شرپاهای درگذشته دیدار کنیم».

طبق گفته پیدم، بیش از ۴۰۰ ساعت فیلم با همکاری سه فیلم‌بردار مختلف که باید مهارت تصویربرداری در ارتفاعات را می‌داشتند، برای این مستند تصویربرداری شده است. برای گرفتن فیلم در شرایط سخت و برای گرفتن تصویر از از سقوط یخ‌ها نیز از دوربین‌های GoPro و هندی‌کم‌های سونی، سونی FS700، کانن ۱DC، دو دوربین Red Epic و در جاهایی از دوربین موبایل استفاده شده است. بعضی از نماها نیز که بین ارتفاع ۱۷ هزار تا ۲۱ هزار پایی بالا بوده است، با کمک یک هلیکوپتر گرفته شده‌اند؛ از دیگر چالش‌های این تیم فیلم‌برداری استفاده از بطری‌های آب جوش برای جلوگیری از یخ زدن کامپیتورها و در حال کار نگه داشتن آنها بوده است. رنان اوزتورک، از مدیران فیلم‌برداری «شرپا» می‌گوید: «شرایط فیزیکی بسیار سختی داشتیم. الته چالش بزرگ‌تر، بخش احساسی ماجرا بود که باید مناسب درمی‌آمد. مجبور بودیم دوربین را در نقاطی قرار بدهیم که نه برای ماه راحت بود و نه قرار دادن دوربین در آنجا کار راحتی. اما قصه این را می‌طلبید. »

شرپا که از شاخص‌ترین مستندهای ۲۰۱۵ به حساب می‌آید تاکنون در جشنواره‌های مختلفی نظیر تلوراید به نمایش درآمده و در جشنواره‌های مستند ملبورن، فیلادلفیا و سدنی نامزد کسب عنوان بهترین مستند بوده است. این فیلم از ۲ اکتبر در آمریکای شمالی به روی پرده رفته است.

جنیفر پیدم

منبع: هالیوود ریپورتر