
گزارشی از جلسه نقدوبررسی «خواب تلخ» در شیراز
طالبینژاد:هر کسی میتواند از این فیلم لذت ببرد/امیر یوسفی:هنر وتجربه دست به پرورش مخاطب زدهاست
هنروتجربه-مهرگان فرهنگ : نشست نقد و بررسی فیلم «خواب تلخ» به عنوان اولین جلسه نقد و بررسی فیلم های گروه هنروتجربه چهارشنبه ۲۵ آذرماه در شیراز برگزارشد. در این جلسه که پس از مراسم افتتاحیه سینمای هنروتجربه در شیراز برپا شد، محسن امیر یوسفی کارگردان این فیلم با همراهی مجید برزگر کارگردان فیلم «پرویز» و احمد طالبی نژاد به عنوان منتقد جلسه حضور داشتند.
در ابتدای این جلسه احمد طالبینژاد کارگردانها را به سه دسته تقسیم کرد:« یک دسته کارگردانهای فیلم های صرفا تجاری هستند، نوع دوم فیلمهای تجاری هستند که سلایق مخاطبان راهم در نظر میگیرند و نوع سوم فیلمهایی که ظرفیتهای نامکشوف خود سینما را کشف یا عرضه میکنند.» این منتقد در ادامه فیلم خواب تلخ را متعلق به نوع سوم دانسته و تاکید کرد:«فیلم خواب تلخ در رده فیلمهای تجربی ایران قرار میگیرد. فیلمهایی که برای جلب رضایت خاطر عامه مردم ساخته نشده اما رگههایی از طنز در آن هست که هرکسی میتواند از این فیلم لذت ببرد.لحظههایی که لبخند بر لب مینشاند یا حس خنده ایجاد میکند، نوعی تفکر بنیادین مرگ و پیچیدگی مرگ و دنیا را نشان میدهد. اثر به خیلی مسائل میپردازد و حتی شوخیهایی در مورد مرگ میکند. ما چنین رویکردی را به شکلهای مختلف در ادبیات و اسطورههایمان هم میتوانیم دنبال کنیم.»
در بخش دیگری از این جلسه احمدطالبینژاد درباره مضمون جهانی فیلم گفت:«امیر یوسفی دست گذاشته روی یک نکته بسیار ظریفی که مضمونی جهانی است و به همین دلیل هم خواب تلخ از طرف مخاطبان خارجی هم مورد استقبال قرار میگیرد.»
طالبی نژاد در مورد کار امیر یوسفی با نابازیگر هم تاکید کرد:« فکر میکنید اگر یک بازیگر حرفهای هم این نقش را بازی میکرد، می توانست تاثیرگذاری خود اسفندیار را داشته باشد.»
طالبی نژاد هم چنین در مورد زبان فیلم توضیح داد.
محسن امیر یوسفی در صحبتهایش از سابقه همکاری خود با اسفندیار یاد کرد: «پیش از خواب تلخ همکاری دیگری با اسفندیار در فیلمی داشتم که عنوانش «دستهای سنگی» بود. در واقع همان کار منجر به ساخت این اثر شد. برای انتخاب بازیگر نقشی که اسفندیار در این فیلم بازی می کند، به جاهای مختلفی حتی بهشت زهرا هم سرزدم اما همچنان نظرم به اسفندیار بود.»
طالبینژاد در ادامه این نشست با اشاره به به سن و سال امیر یوسفی دغدغه او را در فیلمهایش حتی «در آشغالهای دوست داشتنی» مرگ و زندگی دانست . امیر یوسفی در پاسخ گفت:« نمیدانم به نظرم جذابیتی نیست. اما ترس و تابوی این موضوع و هیجاناتی که شستن یک مرده دارد و تماشای آن برایم مساله بود، بخصوص این که تعبیر سینمایی آن چه میتواند باشد. حتی توجه به احوالات خودمان و این که با دیدن این فضای یک مرده شور خانه، به خودمان فکر کنیم.»
این نشست با صحبتهای کارگردان پیرامون شرایط حضور فیلم در جشنواره فیلم فجرو واکنشهای متفاوتی که به این فیلم شد، ادامه پیدا کرد و سپس درباره نکات فنی فیلم و کار با نابازیگران و بخشهایی مستندگونه فیلم هم مورد بحث قرار گرفت.
در بخش دیگری از این جلسه صحبت به گروه هنر وتجربه و استقبال مخاطبان از فیلم های نمایش داده شده در این گروه کشید.امیریوسفی درباره اثرات مثبت تشکیل این گروه گفت:«هنر وتجربه دست به پرورش مخاطب زده است. فیلمهای این گروه مخاطبین جدیدی را به سینما آورده که شاید پیش از این علاقه به دیدن فیلمهای ایرانی نداشتند و این حرکت و جریان، یک امتیاز مثبت برای سینمای ایران است.» طالبی نژاد هم در همین ارتباط اظهار داشت:« کاری که الان هنر وتجربه میکند،از نظر من حتما روی سینمای تجاری ما هم تاثیر خواهد داشت.»