هنر و تجربه- امیر محقق: پویان باقرزاده جوان‌ترین کارگردانی است که امسال با فیلم «برداشت دوم از قضیه اول» در جشنواره فیلم فجر حضور دارد و فیلمش با دیگر آثار هنرو تجربه رقابت می‌کند. باقرزاده تاکنون در تئاتر بیشتر فعال بوده و این اولین فیلم سینمایی اوست که با همراهی گروه تئاتر «پاپتی‌ها» که خود نیز عضو آن است، ساخته شده‌است.باقرزاده متولد ۱۳۶۵ است و درباره تحصیلات و فعالیت‌های هنری‌اش می‌گوید:«لیسانس معماری را از ایروان ارمنستان دارم و فوق لیسانسم را در رشته هنر از برایتون بریتانیا گرفتم. چند فیلم کوتاه ساخته‌ام که در جشنواره نپاک ارمنستان به نمایش درآمد و کارگردانی یک مستند را هم برعهده داشته‌ام. عضو گروه تئاتر پاپتی‌ها هستم که در جشنواره تئاتر فجر هم کار برای اجرا داریم. در دو تئاتر با نام‌های «جنّی» به کارگردانی بهنام احمدی و «سالسانیه» به کارگردانی حمید پورآذری، مشاور کارگردان هستم. در انگلیس هم چندین پرفورمنس اجرا کرده‌ام.» برداشت دوم از قضیه اول در اولین روز جشنواره سی‌‌وچهارم فیلم فجر در برج میلاد برای اهالی رسانه به نمایش در می‌آید.
قبلاً گفته‌اید که یک سری اتفاقات کنار هم، ساخت این فیلم را پیش کشیده و خیلی از پیش تعیین‌شده نبوده‌است. توضیح می‌دهید.
یک سال قبل از فیلم‌برداری به ایران برگشتم و با اعضای گروه پاپتی‌ها دور هم جمع شدیم. من طرحی را به بچه‌ها برای تمرین کردن دادم و ببشتر، خلق کردن برای‌مان اهمیت داشت و مدیوم خیلی به نظرمان مهم نبود. پس از مدتی شروع به فیلم‌برداری کردیم. تمرینات اولیه‌مان هم تئاترگونه بود. یک تم داستانی داشتیم که بچه‌ها بر طبق آن شروع به اتود زدن کردند.
چه مشکلاتی را برای ساخت این فیلم پیش رو داشتید؟
همه‌اش مشکل بود. اگر بپرسید راحتی کار کجا بود، ساده‌تر آن را به یاد می‌آورم. کسی را هم در فضای سینمای ایران نمی‌شناختم و حالا هم نمی‌شناسم و به همین دلیل سعی کردیم با تلاش خودمان و اراده به خرج دادن کارمان را پیش ببریم. یک گروه جوان تئاتری بودیم که بدون پشتوانه فیلم را به سرانجام رساندیم. تیمی که هیچ تجریه سینمایی‌ای نداشت یک سکانس پلان ۶۰ دقیقه‌ای را در فیلم به ثمر رساند.
در پروسه ساخت «برداشت دوم از قضیه اول» فیلم‌ساز یا سینماگر باتجربه‌ای را به عنوان مشاور کنارتان نداشتید؟
مشاور به معنای حرفه‌ای آن را نه. ولی برخی از عوامل‌مان مانند صدابردار، تدوین‌گر،گریم، صداگذاری و … حرفه‌ای بودند که از وسط کار به ما اضافه شدند و در گروه ما تعادل ایجاد کردند. در واقع به یک گروه جوان اعتماد کردند و کار با یک تیم غیرحرفه‌ای هم برای‌شان جذابیت داشت.
در فهرست عوامل فیلم، روبه‌روی نام فیلم‌نامه‌نویس آمده: کار گروهی. این اتفاق چه پروسه‌ای داشت و چه کسانی در امر نوشتن دخیل بودند؟
طرح اولیه آن از خودم بود. به بچه‌های گروه گفتم که قرار است یا چنین کلیتی در داستان، تمرین بکنیم. با بچه‌ها و دستیارم روی دیالوگ‌ها کار می‌کردیم و به هم کمک می‌رساندیم. درواقع بخشی از فیلم در مورد گروه خود ماست و مستندگونه است. جاهایی هم به این فکر افتادیم که مشاور فیلم‌نامه داشته باشیم اما وقتی کسی برای کمک به ما می‌آمد، می‌دیدیم که نتیجه معکوس دارد و ترجیح دادیم که این کار را نکنیم. چون همراه شدن با فضای گروه و رسیدن به دنیای ذهنی‌مان برای فردی از بیرون زمان‌بر بود.
به نظرتان فیلم‌تان به لحاظ ساختار و محتوا به درستی در بخش هنروتجربه جای گرفته‌است؟
خیلی خوشحالم که در هنروتجربه هستیم. این فیلم را از اول برای هنروتجربه نساختیم؛ بهتر است بگویم اصلاً به نمایش آن فکر هم نمی‌کردیم. از خلق یک تجربه لذت می‌بردیم. در فرم جشنواره فقط قسمت هنروتجربه را تیک زدم. حس کردم این بخش جایی است که باعث می‌شود فیلم درست‌تر دیده شود و فرصت می‌دهد تا جوان‌ها کارشان بیشتر دیده شود. خیلی خوشحالم که فیلم‌ام در هنروتجربه است. خوشحالی بیشترم از این جهت است که هیچ‌کسی را در سینمای ایران نمی‌شناسم و همه می‌گفتند برای حضور در جشنواره فجر باید لابی کنی و رابطه بگیری. به همین دلیل شخصاً اعتمادم به این گروه بیشتر شد. خبر انتخاب فیلم‌ام را هم در روزنامه خواندم و کسی به خودم اطلاعی نداد.
فکر می‌کنید جایگاه سینمای هنر و تجربه در کلیت سینمای ایران کجاست؟
خیلی تخصص ندارم اما این را می‌دانم که فیلم‌سازی سخت است و گروه هنروتجربه خودش یک فرصت است. در همه‌جای دنیا فیلم‌ها برای دیده شدن نیاز به حمایت دارند. فکر می‌کنم در این مدت کوتاهی که از راه‌اندازی‌اش می‌گذرد، هم سابقه خوبی از خودش به جا گذاشته باشد. این گروه باعث می‌شود تا مخاطب، نگاه شتاب‌زده نداشته باشد و روی بعضی از آثار بیشتر تامل کند. از سوی دیگر به کسانی که آرزو و دغدغه فیلم‌سازی دارند هم فرصت می‌دهد.
