هنر و تجربه: برگزاری یک جشنواره مستقل برای هنر و تجربه و جدا شدن این بخش از جشنواره فیلم فجر این روزها از اخبار مرتبط با گروه سینمایی هنر و تجربه است. البته هنر و تجربه همچنان مانند دو جشنواره فیلم کوتاه و سینماحقیقت به برگزیدگان جشنواره با توجه به ملاک‌های هنر و تجربه تندیس می‌دهد. اما دیگر بخشی با نام هنر و تجربه در جشنواره فجر نخواهد بود. در این خصوص با معین کریم‌الدینی مستندساز و کارگردان فیلم مستند «آتلان» گفتگو کردیم. او که سابقه حضور در جشنواره فیلم فجر و اکران هنروتجربه، هردو را داراست، با برگزاری یک جشنواره جدید با شرایطی موافق است اما اعتقاد دارد خارج شدن فیلم‌های هنر و تجربه از جشنواره فجر به دیده شدن آن‌ها بین تماشاگران و فیلم‌سازان و فضای نقد فیلم ضربه می‌زند و به ضرر سینمای مستقل است.

درباره برگزاری یک جشنواره مستقل برای فیلم‌های هنروتجربه و مستقل شدن این بخش از جشنواره فیلم فجر چطور فکر می‌کنید؟
سینمای مستقل ایران سینمای مهمی است و سینمای ایران در خیلی از جاهای دنیا با همین سینما شناخته می‌شود بنابر این راه افتادن چنین جشنواره‌ای می‌تواند به محکم‌تر شدن سینمای مستقل ایران کمک زیادی بکند. اما این‌که سینمای هنروتجربه از جشنواره فیلم فجر حذف شود، به ضرر سینمای مستقل است. این فیلم‌ها در جشنواره فجر دیده می‌شوند، نقد می‌شوند، منتقدان درباره آن‌ها حرف می‌زنند، فیلم‌سازان درباره آن‌ها حرف می‌زنند و اگر این ویترین مناسب از سینمای مستقل گرفته شود اتفاق خوبی نیست. من موافق راه‌اندازی یک جشنواره و مخالف حذف این بخش از جشنواره فجر هستم.

آیا این جشنواره موقعیت و امکان برگزاری به صورت بین‌المللی را هم دارد؟
بله حتما. چرا که نه. فقط به شرط اینکه تکلیف جشنواره با خودش روشن باشد و واقعاً بخواهد بین‌المللی برگزار شود. باید فرمول‌های یک جشنواره بین‌المللی واقعاً اجرا شود. فرمول‌های ساده‌ای برای برگزاری جشنواره‌ها وجود دارد

باید تکلیف‌مان با خودمان مشخص باشد. اگر یک جشنواره تمام‌قد بین‌المللی برگزار شود، به نفع سینمای مستقل است، حتی اگر جوایز کمتری نصیب فیلم‌سازان ایرانی شود

چه فرمول‌هایی؟
باید تکلیف‌مان با خودمان مشخص باشد، که می‌خواهیم فیلم‌های خودمان را نشان دهیم و آن وسط چند فیلم خارجی هم بگنجانیم و افتخار کنیم که عنوان بین‌المللی را ته جشنواره خود یدک می‌کشیم؛ یا این‌که یک جشنواره بین‌المللی با مختصات واقعی برگزار کنیم. اگر یک جشنواره تمام‌قد بین‌المللی برگزار شود، به نفع سینمای مستقل است، حتی اگر جوایز کمتری نصیب فیلم‌سازان ایرانی شود.

چنین جشنواره‌ای باید ریسک حجیم شدن را بپذیرد و با شرکت آثار داستانی کوتاه و بلند و انیمیشن و مستند برگزار شود یا تمرکز آن روی فیلم‌های داستانی بلند باشد؟ البته شما مستندساز هستید و احتمالا موافق شرکت سینمای مستند باشید. چه دلایلی دارید؟
به عنوان یک مستندساز علاقمندم این اتفاق بیفتد.  شناسنامه جشنواره هنر و تجربه باید تعریف شود و این‌که با این شناسنامه، فستیوال به چه سینمایی اهمیت می‌دهد و چه فیلم‌هایی می‌توانند در آن شرکت کنند؟ آیا فقط فیلم‌های تجربی در این فستیوال نمایش داده می شوند؟ سینمای مستند در کلیت می‌تواند در یک طبقه‌بندی مستقل جای بگیرد و در این جشنواره حضور خوبی داشته باشد اما اگر فقط قرار باشد مستندهای تجربه گرا در این جشنواره حضور داشته باشند؛ بخش زیادی از سینمای مستند از این جشنواره حذف خواهد شد چون معمولاً مستندها معمولا پیرو قواعد کلاسیک هستند و ساخت مستندهای تجربی خیلی کمتر اتفاق می‌افتد. به نظرم بهتراست وجه مستقل بودن در فیلم‌های مستند برای حضور در این جشنواره در نظر گرفته شود نه وجه تجربه گرا بودن. سینمای مستند ویترین کم دارد. این سینما به این نوع حمایت‌ها خیلی بیشتر از حمایت‌های مالی نیاز دارد.

صحبت‌هایی هم از برگزاری این جشنواره در شهرستانی غیر از تهران است. نظر شما درباره برگزار شدن جشنواره در تهران یا در شهرستان چیست؟
برگزاری جشنواره در یک لوکیشن خاص دلیل می‌خواهد. بسیاری از جشنواره‌های دنیا این‌طور برگزار می‌شوند که شهرداری یک شهر تصمیم می‌گیرد با همکاری یک نهاد خصوصی یا دولتی جشنواره‌ای راه بیندازد و پول‌اش را می‌دهد و بهره برداری اش را هم در دراز مدت خواهد کرد. حالا شما یک دفعه می‌خواهید فستیوالی را از تهران خارج کنید و به شهری دیگر ببرید. یک مساله مهم در این‌جا وجود و آن زیرساخت‌های لازم برای اجرای این جشنواره است. چقدر در شهرستان‌ها سالن داریم برای برگزاری استاندارد یک جشنواره؟ اول به این مساله فکر شود. اگر سالن‌های استاندارد و امکانات اقامتی مناسبی وجود نداشته باشد، بهتر است به آن فکر هم نکرد. درباره این مساله باید کار تخصصی انجام شود و نظر دادن درباره آن برای من بدون داشتن اطلاعات کامل درست نیست.