هنر و تجربه: جعفر صانعی مقدم سخنگوی شورای صنفی نمایش درباره طرح اکران فیلم خارجی به خبرگزاری مهر توضیحاتی ارائه داد. طرح اکران فیلم خارجی نگرانی‌هایی را بین اهالی سینما و تولیدکنندگان فیلم‌های ایرانی باعث شد که در این گفتگو صانعی‌مقدم که طرح تحقیقاتی اکران فیلم‌های خارجی را تهیه کرده است توضیحاتی در این خصوص ارائه می‌کند. بخش‌های خلاصه شده‌ای از این گفتگو را در زیر ملاحظه می‌کنید.

سابقه طرح اکران فیلم‌های خارجی
آقای حبیب ایل بیگی معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی و آقای علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی همزمان و در تیرماه سال ۹۴ از من درخواست کردند تا زمینه اکران فیلم های خارجی در کشور را بررسی کنم تا ببینم می توان این کار را انجام داد یا خیر. در همین راستا من و یکی از دوستانم تا شهریور ماه سال ۹۴ در حال مذاکره بودیم که چگونه این کار را انجام دهیم. در ابتدا در نظر داشتیم یک کار پژوهشی انجام دهیم که در نهایت از معاونت ارزشیابی و نظارت و بنیاد سینمایی فارابی اعلام شد که این امر به عنوان یک بسته مدیریتی طراحی شود. به همین دلیل ما با ۳۰ نفر از کسانی که آشنا و مطلع به حوزه اکران فیلم های خارجی و نتایج آن قبل و بعد از انقلاب بودند، گفتگو کردیم.

نگرانی‌ها نسبت به از دست رفتن ظرفیت نمایشی برای فیلم‌های ایرانی
نگرانی هایی نسبت به اجرایی شدن طرح اکران فیلم های خارجی وجود داشت که من در طرح ارائه شده به سازمان سینمایی تمام این نگرانی ها را مدنظر قرار دادم. به عنوان مثال در این طرح تاکید شده که شوراهای مختلف وزارت ارشاد برای اینکه بخواهند فیلم های خارجی را بررسی کنند باید کارشناس های مطلع و به روز داشته باشد. همچنین به این مساله توجه شد که چگونه می شود این نمایش ها در تعارض جدی با ظرفیت هایی که الان در اختیار نمایش فیلم های ایرانی است، قرار نگیرد. یعنی چه درصدی از سالن های فعال و خوب در کنار سالن های ضعیف در تهران و شهرستان ها می تواند به فیلم های خارجی اختصاص داده شود.

یک شورای تخصصی تعبیه می‌کنیم
طرح ما شورایی را پیش بینی می کند که تقریبا شبیه شورای سیاست‌گذاری «هنر و تجربه» است. این شورا علاوه بر کارشناسان دولتی که بیشتر در حوزه نمایش و پخش کارشناس هستند از کارشناسان بخش خصوصی که الزاما فعال در حوزه نمایش خارجی نیستند اما دارای اعتبار لازم در این حوزه هستند بهره می برد. این شورا البته یک شورای فرابخشی است که مسائل و معضلات حوزه های مختلفی چون معاونت ارزشیابی و نظارت، بنیاد سینمایی فارابی، شورای صنفی نمایش و تهیه کنندگان را مورد توجه قرار می دهد.

۱۵ تا ۲۰ درصد ظرفیت نمایشی را به فیلم خارجی اختصاص می‌دهیم
نباید فراموش کرد که براساس این طرح یک ظرفیت محدود و مشخصی از سالن های سینمایی برای اکران خارجی در نظر گرفته می شود که همین میزان هم باید توسط این شورا تعیین شود اما آنچه مشخص است در حال حاضر یک ظرفیت ۱۵ درصدی از سالن های موجود را می‌توان برای نمایش فیلم‌های خارجی در نظر گرفت. حتی اگر ظرفیت سالن‌های سینما در کشور افزایش پیدا کند باز هم این ظرفیت ۱۵ درصدی برای نمایش فیلم های خارجی افزایش پیدا نمی‌کند و نسبت سهم موثر فیلم های ایرانی به خارجی شامل ۸۰ تا ۸۵ درصد فیلم ایرانی و ۱۵ تا ۲۰ درصد فیلم خارجی است.

انحصار فارابی در واردات فیلم خارجی از بین می‌رود
انحصار فارابی برای واردات فیلم های خارجی به ایران که تنها به عنوان مصوبه ای از اساسنامه بنیاد سینمایی فارابی است، برداشته می‌شود و در اختیار تعداد محدود و معدودی شرکت های پخش خارجی قرار می‌گیرد که دغدغه اکران فیلم‌های خارجی در این سال‌ها را داشته‌اند.

رقابتی بین فیلم ایرانی و خارجی ایجاد نمی‌شود
این طرح اصلا قصد ایجاد رقابت بین فیلم ایرانی و خارجی را ندارد. می‌توان گفت هدف این شورا، بحث خودباوری است که با نمایش درصد کمی از فیلم خارجی، هم به سالن سینما رونق بخشد و هم توجه بیشتر مخاطب را به فیلم ایرانی جلب کند. همان طور که گروه «هنر و تجربه» باعث رونق سینمای مستند، هنری و تجربی شد، این طرح نیز می تواند باعث توجه بیشتر به  یک سری از فیلم‌های ایرانی شود که در نمایش های خارج از کشور موفق بودند اما هیچ گاه راهی به اکران داخلی نبردند.

بین پردیس‌ها و سالن‌های دیگر تبعیض قائل نمی‌شویم
در طرحی که ما آماده کرده‌ایم می‌گوید سالن‌های موجود که چند سالن به بالا هستند، از همان ظرفیت نمایش فیلم‌های خارجی استفاده می‌کنند که سالن‌های دیگر استفاده می‌کنند. در واقع ما برای مجموعه‌های چند سالنه و تازه ساخت حقی قائل نمی‌شویم که بتوانند از ظرفیت بیشتری برای اکران فیلم‌های خارجی استفاده کنند. یادآور می‌شوم این طرح سرمایه محور نیست و به کسانی که سرمایه بیشتری دارند امتیاز ورود فیلم خارجی بیشتر از ظرفیت اصلی نمی‌دهد.

رویکرد سازمان سینمایی 
رویکرد سازمان سینمایی زمانی که این طرح را به ما ارائه داد، جلوگیری از نمایش فیلم های خارجی بدون کپی رایت و قانونمند کردن این فرایند بود. یکی از شرح وظایف ما این است که کسانی که به معاونت ارزشیابی و نظارت مراجعه می‌کنند، مستندات مربوط به اخذ حق پخش (کپی رایت) فیلم مورد نظر را ارائه کنند و  راستی آزمایی این مستندات توسط بنیاد سینمایی فارابی انجام می‌شود