هنروتجربه – عاطفه محرابی: اصغر یوسفی‌نژاد که با فیلم «خانه / ائو» موفق به کسب مهمترین جوایز جشنواره جهانی فیلم فجر شد، در خصوص بازخوردهایی که در جشنواره ملی و جهانی دریافت کرده است، گفت: «خوشبختانه این توفیق را داشتم که هم در جشنواره ملی و هم در جشنواره بین‌المللی فجر در بخش اصلی حضور داشته باشم. بازخوردهایی که از میان مخاطبان داخلی برای این فیلم دریافت کردم بسیار فراتر از انتظار من بود. منتقدان، صاحب‌نظران و حتی مخاطبانی که در زمان جشنواره ملی و در اکران‌های مردمی فیلم «خانه» را دیده بودند فراتر از انتظار من با فیلم ارتباط برقرار کردند.»

او در ادامه به نگرانی‌هایی که در مورد ارتباط مخاطب با فیلمش داشته است اشاره کرد : «به دلیل این‌که فیلم زیرنویس فارسی دارد و یالوگ‌ها با زبان آذری اجرا شده بود و بخاطر نداشتن بازیگر چهره ، این نگرانی برای من وجود داشت که مخاطب غیرآذری نتواند به خوبی با فیلم ارتباط برقرار کند، ولی بعد از نمایش در جشنواره ملی، متوجه شدم که این مسائل در برقراری ارتباط مخاطب عام با فیلم خللی ایجاد نکرده است و برای منتقدان هم خودِ فیلم به لحاظ ساختاری و محتوایی اهمیت داشت. خدا را شکر فیلم “خانه” توانست نمره خوبی از نظر منتقدان و همکاران سینمایی‌ام دریافت کند.»

یوسفی‌نژاد به دل‌مشغولی‌اش برای ارتباط برقرار کردن فیلم با مخاطبان خارجی هم اشاره کرد و توضیح داد: «تا قبل از تجربه حضور “خانه” در جشنواره بین‌المللی، این نگرانی برای من وجود داشت که شاید مخاطبانی از دیگر کشورها نتوانند با فیلم ارتباط برقرار کنند ذهنیت و پیش تصوری از برخورد مخاطبان خارجی با فیلم «خانه» نداشتم. تا اینکه فیلمم در جشنواره جهانی فیلم فجر به نمایش گذاشته شد و به این واسطه توانستم با مخاطبانی که از فرهنگ‌های دیگری شاهد فیلم من بودند، مواجه شوم.»

او که با «خانه» به عنوان نماینده گروه هنروتجربه در بخش اصلی جشنواره ملی فجر حضورداشت در ادامه گفت: «متوجه شدم تماشاگران خارجی سینما بیشتر از ما نسبت به فرهنگ فیلم دیدن با زیرنویس آشنایی دارند. بنابراین از این منظر که فیلم با زیرنویس برایشان ارائه شده بود هیچ مشکلی برایشان وجود نداشت و با وجود اینکه در نسخه‌ زیرنویس انگلیسی ، با حجم بسیار زیادی از ترجمه دیالوگ مواجه بودند ولی این باعث نشده بود که نسبت به فیلم واکنش بدی داشته باشند.»

اصغر یوسفی‌نژاد در ادامه به گستردگی موضوعی که در «خانه» به آن پرداخته می‌شود اشاره کرد: «درست است که این فیلم در یک شرایط فرهنگی بومی ساخته شده است، ولی به لحاظ موضوعی گستردگی دارد و به بحثی نمی‌پردازد که صرفا مبتلابه یک قومیت یا منطقه خاص باشد، بلکه موردی است که در می‌تئاند همه جای دنیا اتفاق می‌افتد. ولی با توجه به اینکه هنوز بازخورد مخاطبان خارجی را ندیده بودم، مطمئن نبودم که تصور درستی درباره موضوعیت فیلم دارم یا خیر. از طرفی دیالوگ‌های این فیلم بسیار وابسته به فرهنگ، اصطلاحات و زبان ترکی است و این برایم جای سوال بود که از این بابت می‌تواند نظر خارجی‌ها را به خود جلب کند یا نه، ولی بعد از اکران فیلم در جشنواره جهانی، مخاطبان خارجی در مورد ارتباط خوبی که با دیالوگ‌های فیلم برقرار کرده بودند با من صحبت کردند و این برایم بسیار شگفت‌انگیز بود. در مورد بازخوردهای عینی که فیلم داشته است نیز همانطور که می‌دانید ۷ داور خارجی در میان هیأت داوران حاضر بودند که هرکدام از آنها زبان و فرهنگ متفاوتی با دیگری داشتند، ولی آنها هم توانسته بودند با فیلم ارتباط برقرار کنند.»

او به پیشنهاداتی که در جشنواره جهانی توسط چند مدیر جشنواره و منتقد خارجی مطرح شده است اشاره کرد : «در جشنواره جهانی تعدادی از مدیران جشنواره‌ها و منتقدان خارجی به من مراجعه کردند و اصرار داشتند که برای حضور در جشنواره آن‌ها اقدام کنم.»

این کارگردان در خصوص پخش بین‌المللی فیلم «خانه» گفت: «با توجه به موفقیت‌هایی که اخیرا فیلم کسب کرد، اقدامات عملی‌مان را برای حضور در جشنواره‌هایی که پخش‌کننده فیلم تشخیص می‌دهد آغاز کردیم. از طرفی برای جشنواره‌هایی که به واسطه جشنواره جهانی فیلم فجر از ما دعوت کردند تا در  آنها هم حضور داشته باشیم، برنامه‌ریزی خواهیم کرد. سعی کردیم در این مدت اقلام تبلیغاتی لازم برای حضور در جشنواره‌های بین‌المللی را آماده کنیم و پخش کننده فیلم رایزنی‌هایش را شروع کرده است. حدس می‌زنم که بازار جشنواره کن، اولین جایی باشد که به لحاظ زمانی، امکان حضور در آن برایمان فراهم شود.»

یوسفی‌نژاد درباه فیلم تازه‌ای که قصد دارد ساختش را پیش بگیرد همگفت: «قصد دارم روی فیلمی کار کنم که به لحاظ شرایط تولید تفاوت زیادی با فیلم «خانه» ندارد. البته قصه کاملا متفاوت است و فضایش هم با فیلم قبلی‌ام فرق دارد ولی به لحاظ استفاده از عوامل و نوع پروداکشنی که برای «خانه» داشتیم خیلی به هم نزدیک هستند. فعلاً قصد دارم همین شیوه را این‌بار کمی محکم‌تر امتحان کنم. برای فیلم «خانه» هم بخصوص در مرحله نگارش و انتخاب عوامل، انرژی و وقت خیلی زیادی گذاشتم. در کار جدیدم هم همین شیوه را پیش خواهم گرفت. سعی می‌کنم موقعی که فیلم می‌سازم خودم باشم و فقط در آن لحظه به فیلم خودم و فضایی که باید داشته باشد فکر کنم.»

یوسفی‌نژاد از دو پیشنهاد همکاری‌ای که به او شده است خبر داد و گفت به زودی تصمیم می‌گیرد که با کدامیک از این پیشنهادها کار خود را آغاز کند. او صحبتش را با این جمله کوتاه به پایان رساند و گفت: « در پایان از لطفی که به «خانه» و اهالی آن داشته‌اند تشکر می‌کنم.»

•