
نمايش «شاعران زندگی» در روزنامه ايران
عموزاده خلیلی: «شاعران زندگی» به مخاطب انرژی و انگیزه میدهد / احمد پوری: فیلم بر ارزش آفرینی تاکید دارد
هنروتجربه: اکران رسانهای «شاعران زندگی» در روزنامه ایران و با حضور چهرههایی از حوزه سینما، تلویزیون، موسیقی، ادبیات، تجسمی و تئاتر در کنار عوامل «کارستان» برگزار شد.
اهالی فرهنگ و هنر در کنار رخشان بنیاعتماد، مجتبی میرتهماسب، شیرین برقنورد و فیروزه صابر به تماشای این اثر نشستند و در گفتوگو و پنلی که پس از نمایش فیلم برگزار شد هم مشارکت کردند. در این جا مروری بر گفتههای برخی از چهرههای فرهنگی در این نشست داریم.
«شاعران زندگی» را به خاطر میسپارم
آیدا پناهنده کارگردان «ناهید» درباره اولین فیلم از پروژه کارستان اشاره داشت: «ضربان آرام و در عین حال پر شور «شاعران زندگی» حسابی به وجدم آورد و بعد از ظهر گرم جمعه تیرماه را با تجربهای شیرین همراه کرد. زن – زمین – شعر میتوانند ترجیع بندهای مستند شاعرانه «شیرین برق نورد» باشند. چه ساده و جذاب این پیوند همیشگی زن و زمین را در مستندش، بازنمایی کرده است. ضربان آرام فیلم شاید در شخصیت دوست داشتنی و غریب «شیرین پارسی» ریشه داشته باشد. کشاورزی شاعر و مبارزی خستگیناپذیر که مثل شالیزارش، پربار است. چه پردل و پرشورند مادران ما! فیلم که تمام میشود، حس میکنم از این همه شور زندگی مادران مان، چیزی در ما نمانده است. دخترانی هستیم که به اندک بادی، میرنجیم و سر خم میکنیم و وا می دهیم. کاش کمی بیشتر شبیه مادرانمان میشدیم. مادران پرطاقت و سختکوش مان!
جدای از موضوع، پرداخت مستند «شاعران زندگی» چیزی از زنانگی در خود دارد. چه بسا اگر اسم فیلمساز را هم نمیدانستم، پرداخت شاعرانه و آهنگین فیلم، مرا به فکر میانداخت که چه حس زنانهای در جان فیلمساز است! کارگردانی روان و بدون خودنمایی، تدوین بسیار نرم و آن واگویههای دلنشین شخصیت اصلی در جای جای فیلم، همراه موسیقی گوش نواز یزدانیان، ترکیبی میسازد تأثیرگذار و فراموش نشدنی. جا دارد از قابهای زیبا و ذوق شاعرانه «محمدرضا جهان پناه» فیلمبردار کاربلد فیلم هم یاد کرد که بخش بزرگی از دلنشینی فیلم، مدیون چشمها و تکنیک اوست.
«شاعران زندگی» را به خاطر میسپارم. شاید از فردا تمرین کنم اندکی بیشتر شبیه مادرانمان باشم. «قوی، تنها، سر به زیر و سخت»؛ شاید!!!…»
تصویرسازی یک قهرمان فارغ از جنسیت
وحید جلیلوند کارگردان سینما درباره این فیلم مستند عنوان کرد: «صداقت این مستند بسیار دوست داشتنی است. از ویژگیهای خوب «شاعران زندگی» غالب نشدن نگاه مؤلف و کارگردان بر صداقت است. طبیعتاً کاراکتری که سوژه این فیلم است به صداقت این فیلم کمک کرده است؛ ولی به اعتقاد من کارگردان موفق شده حالات، لحظات و وجود شخصیت اصلی فیلم را عیان کند. بهعنوان بیننده این مستند، قهرمانی را دیدم که برایم فرق نمیکند که او زن باشد یا مرد؛ هرچند که بحث محیط زیست و زنان خیلی مهم است ولی به دلیل اینکه استفاده ابزاری زیادی از آن شده، بنابراین اجحاف است که فیلم را بخواهیم صرفاً به حوزه زنان محصور کنیم.»
با تمام ظرفیتها و شاخصهای مورد نیاز در یک فیلم داستانی
فریدون عموزاده خلیلی مدیرمسئول مجله چلچراغ بیان کرد: «به واسطه ساخت و نمایش چنین فیلم هایی، نوعی حس امیدواری و حتی فراتر از آن انرژی و انگیزه درونی برای ببیندهها ایجاد میشود. پیامی که من از فیلم دریافت کردم این است که هر یک از ما میتوانیم به اندازه شخصیتهایی جای گرفته در «شاعران زندگی» مؤثر و جریان ساز باشیم. نکته جالب توجهی که در ارتباط با این فیلم میتوان به آن اشاره کرد این که «شاعران زندگی» پای را فراتر از معرفی و توصیف یک شخصیت میگذارد چراکه تمام ظرفیتها و شاخصهای مورد نیاز در یک فیلم داستانی در آن جای گرفته است.
از جمله شاخصهایی که در این فیلم بسیار پررنگ و محسوس دیده میشوند میتوان به «تعلیق» اشاره کرد از سویی «برانگیختگی عاطفی» هم مورد دیگری است که بشدت در این فیلم دیده میشود؛ آنچنان که در بخشی از این مستند مخاطبان اشک میریزند و در بخش دیگری هم همراه با شخصیت اصلی آن سرشوق میآیند.»
ارائه تصویری از «ارزش آفرین» به جای «کارآفرین»
احمد پوری مترجم و نویسنده درباره این مستند اشاره داشت: «شاید تصور مخاطب از کارآفرین کسی است که فرصتی را برای کارکردن ایجاد میکند. اما نکته فیلم «شاعران زندگی» آنجاست که تصویری متفاوت از این تعریف ارائه میکند. به باور من آنچه در این فیلم ارائه میشود نه تأکید برکارآفرینی که ارزش آفرینی است. موضوع جذاب فیلم این است که آنچه را ما تصور میکنیم نمیتوانیم انجام دهیم، شدنی است. نکته دیگر هم این است که فیلم به کشاورزی و احیای آن توجه میکند و از این نظر فکر میکنم که به اهداف خودش رسیده است.»
روایتی زیبا و آموزنده
مجید درخشانی آهنگساز و نوازنده تار اظهار کرد: «مستند «شاعران زندگی» بیش از یک فیلم مستند است که زندگی واقعی شیرین پارسی را روایت میکند. درواقع زندگی او با فیلم عجین شده است. این مستند به زیبایی به موضوعاتی میپردازد که جذاب، آموزنده و واقعی هستند. شخصیتهای واقعی یک داستان که باور و اعتماد را در درون ما به وجود آوردهاند؛ زندگی واقعی که جذاب بوده و تلاش و عشق شیرین برای مردم عادی نیز الگوی خوبی خواهد بود. موسیقی این کار نیزبسیار مناسب فیلم ساخته شده و در بخشهایی که موسیقی منطقه گیلان را بیان میکند شنیدنی و جذاب است.»
آگاهی بخش و قابل تحسین
کامبیز درمبخش کاریکاتوریست عنوان کرد: «مستند «شاعران زندگی» برایم بسیار جذاب بود، چرا که در آن خیلی چیزها را برای نخستین بار مشاهده میکردم. بهعنوان مثال تا به حال ندیده بودم برنج چگونه به عمل میآید؛ جذابیت دیگر این مستند برایم این بود که داستان فیلم در محیطی زیبا روایت میشد و به نظرم این موضوع بر بیننده بسیار تأثیرگذار است. به طور کلی از دیدن این فیلم لذت بردم و برایم آموزنده بود. البته به نظرم باید یک مقدار فیلم کوتاهتر شود. این مستند از نظر آگاهی بخشی درباره موادغذایی ای که مصرف میکنیم آموزنده بود و از نظر محیط زیستی نیز از این جهت قابل توجه بود که در دنیای ماشینی شده امروز هنوز هم افراد دلسوزی برای محیطزیست وجود دارند.»
چرخ خوردن در فضایی شاعرانه
احمد طالبینژاد نویسنده و منتقد سینما «شاعران زندگی» را مستندی بدون نقص و کامل عنوان میکند. او میگوید: «معمولاً فیلمهای بیوگرافی یا فیلمهایی که راجع به شخصیتها میسازند، بیشتر مشاهدهگر هستند؛ اما ما در این فیلم با یک شخصیت روبهرو هستیم که درونی است. فیلم یک روایتگر و مشاهده گر صرف نیست و بخوبی از گذشته و حال و چشماندازی که به آیندهاش دارد به درون این شخصیت راه پیدا میکند.» او با بیان این نکته که البته بخشی از شیرینی این شخصیت از خودش میآید میافزاید: «با وجود این هنر کارگردان است که لابد مدتی با این شخصیت محشور بوده است که توانسته اینچنین آنها را کشف کند و به شکلی تمام آن را عرضه کند.» او حرفهایش را اینگونه ادامه میدهد: «در تمام زمان تماشای فیلم من در آن فضا بودم، چرخ میخوردم وچرخ میزدم و احساس میکردم که در چنین شرایط سخت چقدر خوب است که آدم در عین مقاوم بودن اینقدر راحت باشد» طالبینژاد مستند «شاعران زندگی» را مستند حسی و اثرگذار عنوان میکند و حرفهایش را با اشاره به پلانهای زیبای این فیلم پایان میدهد:«به غیر از دو تصویر اول و آخر فیلم در بخشی که زنهای شالیکار با هم حرف میزنند و یکیشان آواز میخواند دو نما داریم از تصویر آنها در آب و شالی؛ انگار که خودشان با شغلشان و زندگیشان و با آب و خاک و همه چیز یکی شده است و این بسیار زیبا است.»