
مسعود حاتمی:«موریانه» تجربهای سخت اما دلچسب بود
هنروتجربه: مسعود حاتمی که پیش از این با دو فیلم کوتاه «یازده» و «تنازع» در گروه هنروتجربه حضور داشته و برنده تندیس هنروتجربه هم هست، در نخستین تجربه سینمایی خود با فرمی متفاوت به کارگردانی پرداخته است. او با فیلم «موریانه» در بخش بازار سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر حضور دارد. حاتمی درباره نوع فیلمسازی خود میگوید: «این مدل فیلم ساختن تجربهای بسیار سخت اما دلچسب است.» فیلم سینمایی «موریانه» در طول پنج روز ساخته شده است.مریم مقدم و بهتاش صناعیها بازیگران این فیلم هستند. هنرآنلاین به همین بهانه با این کارگردان گپ وگفتی داشته است که در ادامه بخشی از آن را میخوانید.
شکل گیری ایده«موریانه»
ایده «موریانه» از سالهای خیلی قبل وجود داشت. از نظر تولیدی و اجرایی تا به حال به این شکل فیلمی تولید نشده است، شاید فیلمهایی بوده باشند که در مدت زمان کوتاه کار شدهاند ولی اغلب آنها با فیلمنامه اندک به مرحله فیلمبرداری رسیدهاند. طی تحقیقاتی که من انجام دادم تاکنون فیلمی با این سبک نه در سینمای ایران و نه حتی در جهان وجود نداشته است بنابراین هر کار ما در مرحله آزمون و خطا بود بدون استفاده از تجربیات دیگران، همین عامل نیز ریسک کار را بالا میبرد و ترسناک میشد، اما کشف کردن در سینما برای من جذاب است و تصمیم گرفتم که فیلم را بسازم. بنابراین با آقای موسوی تهیه کننده فیلم موضوع را مطرح کردم و استقبال شد و شروع به کار کردیم. در حالیکه با تمام عوامل فیلم از قبل صحبت شده بود که کاری که انجام میدهیم شاید در انتها فکر کنیم یک تجربه صرف بوده و به آن معنا که روی پرده باشد هرگز روی پرده نرود.
حالوهوای فیلم اولی بودن
تولید این فیلم به عنوان نخستین فیلم بلند سینمایی بسیار تجربه سخت اما دلچسبی بود. در این پروسه احساس میکنم تجربه ساخت چند فیلم را بدست آوردم. شاید به خاطر این باشد که مونتاژ فیلم را هم خودم برعهده داشتم. در واقع پروسه فیلمسازی در بخش مونتاژ شکل جدیدیتری به خود گرفت. از دل تصاویری که ضبط کردیم میشد چند فیلم متفاوت در آورد و انتخاب این که کدام برای مخاطب جذابتر است کار بسیار سخت بود. میتوانم بگویم هرچقدر زمان تولید فیلم کوتاه بود، پیش تولید و پسا تولید آن در عین جذابیت بسیار طولانی بود، اما این که بخواهم این روند فیلمسازی را ادامه دهم یا نه فعلا نمیدانم و منتظر هستم تا فیلم اکران شود و بازخوردها را ببینم و بعد درباره ادامه این مسیر فکر کنم.
پیشنهاد یک فرم جدید به سینما
مدل فیلمسازی سکانس پلان با مدل فیلمسازی ما خیلی متفاوت است. سکانس پلان شاید در دو سه روز کار شود ولی بیش از ۲۰ روز تمام عوامل را درگیر خود میکند و با تمام عوامل تمرین میکنند تا به آنچه که میخواهند برسند. این فیلم در واقع طی مدتی حدود ۲۰ روز ساخته میشود؛ اما شیوه فیلمسازی ما کاملا متفاوت است، راحتتر این است که بگویم این فرمت در مرحله آزمون و خطا است اما میتواند شروع یک مسیر جدید در سینما باشد. امروز جذب سرمایه در سینما که دغدغهاش کشف اتفاقات جدید است، سخت است؛ بنابراین مدل کار ما با بودجه کم تولید میشود و این برای همه جوانها جذاب است که بتوانند فیلمی با بودجه اندک بسازند و در آن تجربه خوبی داشته باشند و خروجی هم قابل توجه همه باشد در عین حال که یک فرم جدید را هم به سینما پیشنهاد میدهد.
توجیهی برای حذف فیلم اولیها در بخش ملی فجر نیست
حضور در هر رقابتی ایجاد انگیزه میکند اما ایجاد این بخش توجیهی برای حذف فیلم اولیها در بخش ملی فجر نیست. این اتفاق خوشایندی نبود فیلم اولیها خون تازه در رگهای سینما هستند چه دوست داشته باشیم چه نه و این شکل کنار گذاشتن آنها از بخش ملی بسیار زشت و برخورنده بود. نمی دانم این سرخوردگی که میان فیلمسازان جوان ایجاد شده را با این کار بتوانند جبران کنند و انگیزه مجدد به فیلمسازان جوان بدهند یا نه اما هر رقابتی شیرین است.