هنروتجربه -قاسم فتحی:جلسه نقد وبررسی فیلم‌«مکان»عصر روز شنبه سیزده مرداد در سالن شماره هفت سینما هویزه با حضور مهدی احمدپناه(کارگردان) و مخاطبان فیلم‌های گروه هنر و تجربه برگزار شد.

 احمدپناه در ابتدای جلسه درباره اتفاقات و ممیزی‌هایی که فیلمش به آن دچار شد، صحبت کرد:« مسئله اینجاست که اعتماد به فیلم‌سازان جوان سخت ، کم شده و به همین دلیل هر  چندسال یک‌بار استعدادی ظهور می‌کند. “مکان” هم گرفتار همین بی‌اعتمادی بود. چندین بار فیلم‌نامه نوشته شد تا بالأخره موفق به تولید شدیم . اما فیلم بعد از نمایش که در جشنواره فجر داشت، مجوز نمایش نگرفت . برای همین یک سکانس را جابه کردیم که همان سکانسِ پُل بود و هشت دقیقه از فیلم حذف شد.از طرفی، من هیچ برداشت اضافه‌ای نگرفته بودم تا در چنین مواقعی  به کارم بیاید.»

او سپس در پاسخ به این سوال که اگر فیلم را سکانس-پلان فیلم‌برداری می‌کردید به فضای فیلم و جذابیتش کمک بیشتری می‌شد، گفت: «چند نسخه‌ابتدایی از فیلم‌نامه‌‌مان به‌شیوه کلاسیک نوشته شده بود. با همان فرمولِ کشمکش ، نقطه عطف اول و دوم و پایان ؛ ولی بعد کم‌کم به این نتیجه رسیدیم که با مستندنمایی کار دیگری بکنیم و آگاهانه فیلم‌نامه را به این سمت بردیم. البته که خودِ من طرفدار فیلم‌نامه کلاسیک و قصه‌گو هستم.»

او در ادامه درباره شخصیت علیرضا و بازی‌های تأتری برخی بازیگران  هم افزود: «این فیلم را من چهار، پنج سال بود که می‌خواستم  بسازم ولی امکانش مهیا نشد. چند بار با دوستان مختلفی فیلم‌نامه را نوشتیم اما باز امکان فیلمسازی مهیا نشد  تا در نهایت با عباس ناصری تمامش کردیم. ما کمک‌های دوستان در بازه‌های مختلف را لحاظ کردیم از آن‌ها هم اسم بردیم. از آن‌جایی که زمان زیادی از نوشتن فیلم‌‌نامه گذشته بود، سِن بازیگرها تغییر کرد و ما سعی کردیم با گریم این‌ نقیصه را برطرف کنیم.بچه‌ها تا مدت‌ها فیلم‌نامه نداشتند و من فقط حال و هوا را برایشان توضیح می‌دادم. نصف تمرین‌ها را مثلا در استخر انجام می‌دادیم و بچه‌ها شوخی‌هایی باهم می‌کردند که انگار سال‌ها باهم رفیق بودند. تمرین‌های ما فرم  تأتری داشت به نحوی که بازیگران موقع فیلم‌برداری خط به خط دیالوگ‌ها را حفظ بودند. درواقع آن‌ها هرچه در تأتر یاد گرفته بودند اینجا به‌کار بردند. »

احمدپناه در ادامه درباره خطرات فیلم‌برداری و مشکلات فنیِ پشت‌صحنه توضیحاتی داد: « ماشین فیلم یکی از چالش‌هایی بزرگ ما حین فیلم‌برداری بود. شما به وَن نگاه کنید که چقدر کوچک است ،باید صدابردار، فیلم‌بردار و بازیگر در آن تکان بخورند. سخت‌ترین لحظات فیلم‌برداری، گرفتنِ صحنه اتوبوس در اتوبان کرج بود که مجبور شدیم هفت‌بار فیلم‌برداری کنیم؛ یک سکانس طلایی هم داشتیم که سیگار کشیدن بچه‌ها بود ولی حالتش شبیه به استفاده از مخدر بود. یعنی دست‌به‌دست می‌شد بین بچه‌ها؛ دوربین روی سیگار است و توی وَن می‌چرخد. می‌خواستیم خطر نزدیک شدنِ بچه‌ها به مصرف موادمخدر را نشان بدهیم. امین جعفری کارش را به‌خوبی انجام داده است. صدابرداری هم سخت بود. کاری که می‌کرد کف ون و زیر صندلی‌ها خوابیده و صداها را همان‌جا بالانس می‌کرد. این وَن‌ چینی است و صدای زیادی ایجاد می‌کرد.»

احمدپناه در ادامه درباره صحنه‌هایِ که بازیگران جوان به‌ظاهر در حال استعمال مواد مخدر هستند توضیحاتی داد:«جوان‌های ِاین فیلم اهل ‌خلاف نیستند و ما هم نمی‌خواستیم مصرف‌مواد را نشان بدهیم ولی درعین‌حال، می‌خواستیم نسبت به بروز وضعیت خطرناک هشدار دهیم .اینکه اگر اوضاع به همین منوال بگذرد این‌ جوان‌ها هم ممکن است  به آن سمت بروند. اتفاقاً شخصیت‌های ما قصد آزار و اذیت ندارند بلکه خیلی هم اخلاق‌مدار و در عین‌حال آسیب‌پذیر هستند. خودتان دیدید که این جوان‌ها به‌ظاهر عاصی چطور ملعبه حرف‌ها و شخصیت آن دختر می‌شوند.»

وی در پاسخ به این  انتقاد که:« می‌شود بعضی از سکانس‌ها را باهم جابه‌جا کرد و لطمه‌ای هم به فیلم نخورد» گفت: « تاکید برجزییانت در فیلم حکم می‌کند که روال همین‌طور باشد. درظاهر و نگاه اول، شاید چنین ذهنیتی پیش آید  ولی اطلاعات به نحوی در فیلم‌نامه تزریق شده که روالی مشخص دارد و قابل جابه‌جایی نیست.»

احمدپناه همچنین درباره انتخاب اسم فیلم گفت:«اسم فیلم علی‌رغم اینکه باید جذاب باشد باید محتوای کلی فیلم را هم برساند. خب این کلمه معنای شیطنت‌آمیزی هم دارد و این را هم بگویم که یکی از مشکلات فیلم در فرآیند ممیزی اسمش بود که خداراشکر مشکل خاصی به وجود نیامد.»