
طراحی نمایشگاهی نامتعارف و خیالبافانه در «موزه تاریخ هنر»
وس اندرسن و «تابوتِ اسپیتزموسِ مومیایی و سایر گنجینهها»
هنر و تجربه- رضا حسینی: وس اندرسن واقعاً فیلمسازی است که مشابهی ندارد و راهی برای توصیف فیلمهایش نیست جز اینکه بگوییم «وس اندرسنی» هستند! البته میشود با واژههای کلیای نظیر «نامتعارف» هم سینمای اندرسن را توصیف کرد.
از این رو وقتی میشنویم که اندرسن با همراهی همسرش جومان مالوف نمایشگاه ویژهای را در «موزه تاریخ هنر» شهر وین برنامهریزی و طراحی کردهاند، دوباره ممکن است این سؤال برایمان مطرح شود که آیا با موزهای «وس اندرسنی» طرف هستیم؛ خب، جواب مثبت است و واقعیت امر هم جز این نیست.
طبق گزارشی از «آرتنِت» (که عکسهای ویژهای هم دارد) نمایشگاه اندرسن و مالوف با عنوان «تابوتِ اسپیتزموسِ مومیایی و سایر گنجینهها» (که واقعاً حیف است اگر روزی عنوان یکی از فیلمهای اندرسن نباشد) به همان اندازهای که طرفداران سینمای خاص این فیلمساز میتوانند انتظار داشته باشند، نامتعارف و منحصربهفرد و خیالبافانه است. این نمایشگاه هنری از نام مومیایی «اسپیتزموس» بهره برده است که مقبره کوچکی از چهار سده پیش از میلاد مسیح دارد با اندازه تقریبی یک جعبه کفش و حاوی بازماندههای یک زن سرکش!
جاسپر شارپ که یکی از دستیاران هنر مدرن و معاصر در این موزه است، میگوید بهجز این مقبره، تکتک ۴۳۰ اثر به نمایش گذاشته شده، انتخاب اندرسن و مالوف هستند؛ زوجی که همه آثار اصلی را کنار گذاشتند و روی اشیایی تمرکز کردند که پیش از این، دور از نظرها بودند یا در کانون توجه قرار نگرفته بودند. اما برای اینکه بهتر چیدمان این موزه و محتویاتش برای علاقهمندان توصیف شود، باید گفت که مثلاً اتاقی به سه پرتره بزرگ از پِتروس گونسالووس و خانوادهاش اختصاص یافته است که همه از اختلال رشد مو رنج میبردند و به همین خاطر، از سر تا پایشان را مو فرا گرفته است. در اتاق دیگری که به «اشیا دربرگیرنده» اختصاص پیدا کرده است، فقط چمدانی دیده میشود که برای جامه نبرد یک شاهزاده کرهای است. در یک اتاق دیگر هم ۲۲ تندیس نیمتنه قرار گرفتهاند که بر اساس اندازه مرتب شدهاند.
یکی از برنامهریزان ارشد در خصوص همکاری با اندرسن و مالوف در این نمایشگاه به «آرتنت» چنین گفته است: «ما ناگهان ایمیلی از وس دریافت میکردیم که پرسیده بود: فهرستی از اشیای سبزرنگ دارید؟ یا میتوانید فهرستی از همه اشیا زردرنگ را برای من بفرستید؟ و این در حالی بود که سیستم دادههای ما به طور طبیعی شامل چنین دستهبندیهایی نمیشود.» البته اندرسن بهخوبی میدانست که مشخص نیست موزه چه واکنشی به رویکرد او داشته باشد و از این رو، در خصوص انتخابهایش تردیدهایی هم داشت. او در بیانیه افتتاحیهاش چنین گفت: «یکی از برنامهریزان و طراحان اصلی و ارشد موزه هنر، در ابتدا نتوانست بعضی از روابط و پیوندهایی را که ما فکر میکردیم واضحاند تشخیص بدهد و حتی پس از اینکه ما به اغلبشان اشاره کردیم و دربارهشان توضیح دادیم، همچنان در مورد اعتبارشان شک داشت…»
پیش پرده این نمایشگاه با عنوان اصلی Spitzmaus Mummy in a Coffin در فضای مجازی منتشر شده است و در دسترس علاقهمندان است.
- پلیلیست