هنروتجربه:کارگردان «سلطان بی تاج و تخت بخارا» گفت که قصد داشته است، روند کار و زندگی روزمره دهباشی را در تهیه مجله بخارا و مراسم‌های شب‌های بخارا به تصویر بکشد.

مسعود جعفری در جلسه نمایش و نقد و بررسی مستند «سلطان بی‌تاج و تخت بخارا» که عصرشنبه، ۲۴ آذر در پردیس سینمایی هویزه مشهد برگزار شد، در ابتدا درباره دلیل انتخاب علی دهباشی به عنوان سوژه مستند خود گفت:«واقعیتش من چند سال پیش برای ساخت اثر دیگری سراغ علی دهباشی رفتم که آن طرح به سرانجام نرسید پس از این که کمی با او نشست و برخاست داشتم و در شب‌های بخارا شرکت کردم، متوجه شدم نوع کار کردن دهباشی عجیب است به گونه‌ای که هیچ‌کدام از افرادی که در سایر مجلات کار می‌کنند به این شکل نیستند؛ یعنی سایرین دفتر و دستکی دارند اما او همه کارها را خودش انجام می‌دهد و اگر کاری به کسی محول کند، حتما سراغ آن می‌رود و از درست انجام شدن آن اطمینان حاصل می‌کند.»

او افزود:«با ساخت این فیلم می‌خواستم اهالی فرهنگ و هنر از نزدیک ببینند که دهباشی چگونه یک نشریه سراسری را که به همه ایران، حتی اروپا، آمریکا، افغانستان و تاجیکستان می‌رود مثل یک نشریه دانشجویی در می‌آورد. ابتدا فکر می‌کردم که دو یا سه ماه فیلم‌برداری کافی باشد ولی کار به سه الی چهار سال کشید.در این مدت ۷۰ ساعت فیلم تهیه کردم و رسیدن به یک خط داستانی وحفظ یک نخ تسبیح برای همه تصاویر باعث زمان‌بر شدن تهیه این فیلم شد.»

کارگردان مستند «سلطان بی‌تاج و تخت بخارا» درباره طرح وایده خود برای ساخت این فیلم گفت:«پیش از این چند کار درباره دهباشی ساخته شده بود، من نمی‌خواستم این فیلم همانند سایر فیلم‌های پرتره‌ای باشد که در آن صرفا به گفت‌وگو می‌پردازند. البته این امکان را با حضور چهره‌های مختلف فرهنگی و هنری کشور که در مستند دیده می‌شوند امکان‌پذیر بود ولی قصد داشتم روند کار و زندگی روزمره دهباشی را در تهیه مجله بخارا و مراسم‌های شب‌های بخارا به تصویر بکشم.»

او درپاسخ به این سوال که بخش عمده‌ای از مستند به برنامه شب‌های بخارا و چهره‌های فرهنگی می‌پردازد و دهباشی کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد هم توضیح داد:«در خود مستند هم جناب دهباشی دیالوگی رو عنوان و اشاره می‌کند که خوشبختانه یا متاسفانه من زندگی شخصی ندارم و کارم زندگی من است. مستند هم بر همین محور حرکت کرده است.»

این مستندساز هم‌چنین درباره سختی‌های ساخت مستند بیان کرد:« خودم تا به حال با سینما حقیقت کار نکردم. ساخت فیلم مستند کمی دشوار است؛ یعنی فرد هم باید تهیه‌کننده و سرمایه‌گذار باشد و هم کارگردان، همچنین تمام کارهای آن را خودش انجام دهد. زمانی که فیلمی برای فروش به تلویزیون می‌سازی ناچار هستی اسم چند نفری را به عنوان عوامل فیلم بنویسی اما در کاتالوگ این فیلم تقریبا در اکثر بخش‌ها اسم من نوشته شده است.»

مسعود جعفری در مورد هنروتجربه گفت:«این کار هنروتجربه قدم مفید و مهمی است که برای نمایش و اکران آثار مستند برداشته. برنامه‌هایی برای معرفی گذاشته‌اند و این کارها به مرور زمان نتیجه می‌دهد. دیدن مستند مانند هر چیز دیگری باید جزو فرهنگ مردم شود. در بین مردم عادت شده است که فیلم‌های مستند را در تلویزیون ببینند.»