امکان تعامل سینمای فنلاند و ایران در گفت‌وگو با سینماگران فنلاندی
هنروتجربه:هفته فیلم فنلاند به همت موسسه هنروتجربه سینمای ایرانیان و بنیاد فیلم فنلاند از ششم تا دوازدهم مهرماه برگزار شد.در این هفته فیلم نمایندگانی از سینمای فنلاند لس سارینن مدیرعامل بنیاد فیلم فنلاند، کارل آهو تهیه‌کننده و ریتا آلتو کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس حضور داشتند.هنرآنلاین با این سینماگران درباره سینمای کشورشان و امکان همکاری مشترک با ایران صحبت کرده‌است که بخش‌هایی از صحبت‌های لس سارینن و کارل آهو را می‌خوانید.
از کارگردانان خوش‌ذوق ایرانی حمایت می‌کنیم
لس سارینن در ۳۰ سال گذشته در مقام تهیه‌کننده بیش از ۶۰ فیلم بلند داستانی، مستند، انیمیشن و تلویزیونی تولید کرده و برنده جوایزی نیز شده است. او اکنون مدیرعامل بنیاد فیلم فنلاند، همین‌طور مدیرعامل شرکت فیلمسازی کینوتار اوی است. سارینن ۵۹ ساله در ۲۰۰۳ جایزه تهیه‌کننده سال را از فدراسیون تهیه‌کنندگان فیلم فنلاند دریافت کرد.او درباره تغییرات سینمای فنلاند در سال‌های اخیر بیان کرد: «سینمای فنلاند هر سال بهتر می‌شود. به‌ویژه از سال ۲۰۰۰ به بعد تنوع کارهای فنلاندی بسیار بالا رفته که این اتفاق بسیار خوبی است. حتی نظر مخاطبان خارجی نیز تغییر کرده و خیلی‌ها معتقدند که فیلم‌های فنلاندی بسیار خوش‌ساخت هستند. البته ما تفکرات مختلفی در عرصه فیلمسازی داریم. بسیار خوشحالم که فیلمسازان نوپا و خوبی در فنلاند ظهور کرده‌اند، به‌ویژه زنان فیلم‌ساز که آثار بسیار تأثیرگذاری تولید کرده‌اند».
سارینن در بخش دیگری از این گفت‌وگو در پاسخ به این سؤال که با توجه به شرایط فعلی و این که این روزها دیگر سینما مانند گذشته نیست و بسیاری از شبکه‌های و شرکت‌های خصوصی نیز روی آثار سینمایی سرمایه‌گذاری می‌کنند، آیا برای سینمای فنلاند چنین سرمایه‌گذاری‌هایی در نظر گرفته شده است، توضیح داد:« از آنجا که بودجه ما کاملا دولتی است، چنین برنامه‌ای برای تولیداتمان نداریم. مشکل بزرگی که با شرکت‌هایی چون نتفلیکس و اچ‌بی‌او داریم این است که این شرکت‌ها تمام حقوق مادی و معنوی اثر را می‌خرند و شما مجبور هستید تمام فیلم و سریال‌ها را از طریق وب‌سایت‌ها تماشا کنید. این فیلم‌ها در هیچ جای دیگر و در هیچ شبکه دیگری پخش نخواهند شد. در حالی که ما دوست داریم وقتی پولی می‌دهیم و فیلمی می‌سازیم همه بتوانند آن را تماشا کنند. مذاکراتی با نتفلیکس برای ساخت فیلم داشته‌ایم، اما هنوز به نتیجه قطعی نرسیده‌ایم».
این تهیه‌کننده فیلم در پایان درباره همکاری مشترک میان سینمای ایران و فنلاند گفت: «می‌توان ایده‌ها و پیشنهاد‌ها را شنید و بهترین آن را انتخاب کرد. همکاری ما می‌تواند در تمام ژانرها باشد. باید دید بودجه چقدر است؟ برای نمونه اگر یک کارگردان فنلاندی بخواهد یک فیلم درباره ایران بسازد، بسیار راحت به او کمک می‌کنیم. اگر یک کارگردان خوش‌ذوق ایرانی نیز ایده خوبی برای ساخت فیلم داشته باشد از او هم حمایت می‌کنیم. حتی می‌شود بدون بودجه و پول هم به کارگردانان و فیلمسازان ایرانی و فنلاندی کمک کرد تا بتوانند با هم تعامل و همکاری داشته باشند».
از ساخت آثار مشترک استقبال می‌کنم
کارل آهو تهیه‌کننده فیلم که حدود ۶۰ فیلم مستند، انیمیشن، کوتاه و تلویزیونی در کارنامه دارد، یکی دیگر از مهمانان ویژه هفته فیلم فنلاند در ایران بود و فیلم «شمشیرباز» به تهیه‌کنندگی او در این برنامه به نمایش درآمد. این فیلم به کارگردانی کلاس هارو در ۲۰۱۶ نامزد جایزه گلدن گلوب بهترین فیلم خارجی شد و نماینده فنلاند در بخش فیلم بلند بین‌المللی جوایز اسکار نیز بود.
آهو که استاد تاریخ در دانشگاه هلسینکی است، در پاسخ به این سؤال که آیا تحریم‌های آمریکا علیه ایران می‌تواند مانعی برای تعامل سینمای ایران با سینمای کشور‌های دیگر از جمله فنلاند باشد، توضیح داد:« به نظر من تحریم نمی‌تواند تأثیری بر این موضوع داشته باشد. تحریم ربطی به تعاملات فرهنگی یا همکاری بین تهیه‌کنندگان شرکت‌های تولید فیلم ندارد. مثلاً روسیه هم کشوری است که تحریم شده ولی لطمه‌ای به این تعاملات در حوزه هنر وارد نشده است. فرهنگ و هنر جزو تحریم‌ها نیست. درست است که ارسال پول از اروپا به کشور ایران سخت شده است و بانک‌های بین‌المللی این همکاری را ندارند، اما خوشبختانه امکان فعالیت من در ایران مهیا شده و بالعکس. در حال حاضر یک فیلم سینمایی ایرانی در هلسینکی در حال فیلمبرداری است و یک بازیگر ایرانی نیز در آن بازی می‌کند».
سینماگر ۵۱ ساله متولد هلسینکی درباره این همکاری‌ها و امکان تولیدات مشترک میان ایران و شرکت فیلمسازی خود عنوان کرد: «موضوع خاصی مورد علاقه‌ام نیست بیشتر خود داستان برایم اهمیت دارد. این مهم است که داستان چطور ساخته و پرداخته می‌شود. بیشتر زاویه دید، موضوع و دیدگاه داستان دارای اهمیت است. یک زمان موضوعی به من پیشنهاد می‌شود. اگر آن را متوجه شوم در قدم بعدی باید ببینم آیا امکان دوباره بازگویی آن وجود دارد یا نه؟ البته ممکن است یکسری موضوعات شکل وحشتناکی در دنیا داشته باشند که من هم سمت آن‌ها نمی‌روم و برایم محور اصلی نیستند، اما به‌طورکلی با ساخت آثار مشترک مشکلی ندارم و از آن استقبال نیز می‌کنم».
او درباره آثار ایرانی گفت: «معمولا در جشنواره کن فیلم‌های ایرانی را می‌بینم که بسیاری از آن‌ها کارهای خوبی هستند و از تماشای آن‌ها لذت می‌برم. به نظرم شیوه اوج گرفتن داستان، ساختار داستان‌پردازی و این که خیلی طبیعی و ارگانیک روبه‌جلو حرکت می‌کنند از نکات بارز و خوب آثار ایرانی است».
