هنروتجربه – مریم شاه‌پوری: گیلیام در گفت‌وگوی تازه‌ای با «ایندی‌وایر» گفته بعد انسانی مارتین اسکورسیزی را به جنبه معنوی او ترجیح می‌دهد و از فناوری جوان‌سازی «مرد ایرلندی» انتقاد کرده است.

دوست داشته باشید یا نه، «مرد ایرلندی» جدیدترین اثر اسکورسیزی که با حمایت نتفلیکس ساخته شده، جذاب‌ترین سوژه بحث‌های فصل جوایز است؛ فیلمی که پس از اکران محدودش که البته تمام سالن‌هایش در سراسر ایالات متحده گوش‌تاگوش پر می‌شد، در نتفلیکس عرضه شد تا میلیون‌ها نفر در سراسر جهان به دیدنش بنشینند؛ و در حالی که نامزدی اسکار بهترین فیلم و سایر رشته‌ها اتفاقی بدیهی برای «مرد ایرلندی» به نظر می‌رسد، لزوماً همه طرفدار دوآتشه فیلم نیستند، به‌خصوص در میان سینماگران.

تری گیلیام در گفت‌وگوی مفصل مورد اشاره، درباره چیزهای زیادی صحبت کرده است، از آخرین فیلمش «مردی که دن کیشوت را کشت» تا فیلم‌های مارولی و «بلک پنتر»… و البته که احساساتش درباره «مرد ایرلندی» را هم در میان گذاشته که در سینما به تماشای آن رفته بود: «فیلم را در جشنواره لندن دیدم… همسرم خوابش برد… اما متوجهم چرا مردم فیلم را دوست دارند. چون به قلمروی مارتین برمی‌گردیم. کاری که او به بهترین شکل انجام می‌دهد. فناوری جوان‌سازی تا حد شگفت‌انگیزی خوب جواب داده ولی انگار به یک کارگردان حرکت هم نیاز بوده تا این شخصیت‌ها واقعاً مثل جوانی دنیرو، پاچینو و پشی راه بروند. چهره‌ها جوان‌اند ولی بدن‌ها کند و پیر. این همه پول صرف شده و روی این بخش کار نشده…».

گیلیام سرانجام در این گفت‌وگوی جامع به بخش‌های پایانی فیلم اشاره می‌کند و نظرهای خود را درباره آخرین لحظه‌های «مرد ایرلندی» چنین بیان می‌کند: «اگر بخواهم صادق باشم باید بگویم که همه فیلم را دوست داشتم بجز سی دقیقه پایانی. واقعاً کشیش و دخترش؟ بی‌خیال… نیازی به این کارها و صحنه‌ها نبود؛ به‌خصوص پس از سیر حوادثی که پشت سر گذاشته می‌شود و می‌توانستند در اوج، پایان فیلم را به خود اختصاص بدهند. راستش را بخواهید بعد معنوی مارتی برای من به‌مراتب کم‌تر از جنبه انسانی او جالب است».

با تمام این حرف‌ها که منطق خاص خودش را هم دارد، «مرد ایرلندی» که اقتباسی از کتاب سال ۲۰۰۴ چارلز برانت است با عنوان «شنیدم خانه‌ها را رنگ می‌کنی» به‌راحتی می‌تواند برای نتفلیکس، جایگزین «روما» و موفقیت‌هایش در فصل جوایز شود؛ اتفاقی که به‌سادگی می‌تواند بودجه بیش از ۱۴۰ میلیون دلاری فیلم را توجیه کند (که طبق ادعای نتفلیکسی‌ها با هزینه‌های تبلیغات و… به رقمی حدود دویست میلیون دلار افزایش یافت).

• ایندی‌وایر