فرانسه در جریان بحران جهانی شیوع کرونا چه‌طور از صنعت سینما حمایت می‌کند
۵۲ درصد مردم دل‌شان برای سینما رفتن تنگ شده‌است/تلاش برای نمایش آنلاین فیلم‌های جدید
هنروتجربه – مریم شاه‌پوری: سرنوشت جشنواره کن شاید هنوز مشخص نباشد ولی کمپانی «یونی‌فرانس» که وظیفه اصلی‌اش تبلیغ و عرضه بین‌المللی فیلم‌های فرانسوی است، در حال یافتن راه‌هایی برای نجات فرهنگ سینما در کشوری است که خودش را متعهد به پشتیبانی از هنر هفتم می‌داند.
جشنواره کن در شرایط عادی این روزها فهرست آثار انتخابی بخش‌های مختلفش را اعلام می‌کرد اما با توجه به بحران شیوع کووید-نوزده هنوز معلوم نیست که این دوره از جشنواره که تا این‌جا بخش‌های فرعی مهمی (دوهفته کارگردانان و هفته منتقدان) از آن حذف شده است، چه زمانی و به چه شکلی برپا خواهد شد، به‌خصوص پس از این‌که امانوئل مَکرون جشنواره‌ها و دیگر رویدادهای جمعی را تا اواسط ژوییه (اواخر تیر) ممنوع اعلام کرد. مسئولان برگزاری جشنواره کن طبق آخرین بیانیه امیدوارند که با توسل به راه‌های جدید و قالب‌های اجرایی تازه بتوانند در ماه‌های اوت یا سپتامبر (مرداد یا شهریور) این دوره را برگزار کنند.
به هر حال فارغ از سرنوشت این دوره از جشنواره کن، نمایندگان صنعت فیلم فرانسه در کمپانی «یونی‌فرانس» / Unifrance سرسختانه مشغول کارند. این کمپانی که با حمایت دولت و «مرکز ملی سینما و تصویر متحرک» / CNC فعالیت می‌کند می‌کوشد با هزار عضوش از جمله همکاران جهانی در تعامل باشد. مدیر اجرایی کمپانی، دانیئلا اِلست‌نِر، اوایل ماه مارس (اواسط اسفند) مجبور شد تصمیم‌های دشواری بگیرد و مثلاً سفر ژولیت بینوش به نیویورک برای نمایش درام «حقیقت» / The Truth را لغو کند که قرار بود در برنامه سالانه «یونی‌فرانس-مرکز لینکلن» با عنوان «دیدار با سینمای فرانسه» به نمایش درآید.
خیلی‌ها تصمیم اِلست‌نِر را احتیاط بیش از حد توصیف کردند اما او نمی‌خواست به استقبال خطر برود. البته «یونی‌فرانس» فرصت را هم از دست نداد و معرفی‌های ویدئویی و جلسه‌های پرسش‌و پاسخ با سازندگان فیلم را تدارک دید. این روزها اِلست‌نِر که در آلمان متولد شده و پیش از این مأمور فروش‌های بین‌الملل بود، دور از خانواده‌اش در پاریس به‌سر می‌برد و با همکاری سِرژ توبیانا، رییس «یونی‌فرانس»، تلاش می‌کند اعضای این تشکیلات را از وضعیت سینماها و آخرین نمایش‌های عمومی مجازی در سراسر جهان مطلع کند. او بلافاصله کمک کرد تا بخش دیجیتال به طور کامل شکل بگیرد تا ارتباط با اعضا راحتتر میسر شود و جمع‌آوری اطلاعات از کانال‌ها و پایگاه‌های مختلف راحتتر صورت گیرد.
دو هفته پیش بود که «یونی‌فرانس» دوره «در خانه بمانیم» از «جشنواره فیلم فرانسوی من» را برپا کرد و هفتاد فیلم کوتاه رایگان (با زیرنویس به ده زبان) را به صورت آنلاین در سایت خودش، فیسبوک و یوتیوب عرضه کرد؛ رویدادی که تا ۲۷ آوریل (هشتم اردیبهشت) ادامه خواهد داشت. اِلست‌نِر این اتفاق را در تماسی تلفنی موفقیت‌آمیز ارزیابی کرده است به‌خصوص برنامه‌ای که ویژه خانواده‌ها برگزار کردند: «ما ۴۲۰ هزار بازدید در سه پایگاه داشته‌ایم».
دو هفته پیش بود که «یونی‌فرانس» دوره «در خانه بمانیم» از «جشنواره فیلم فرانسوی من» را برپا کرد و هفتاد فیلم کوتاه رایگان (با زیرنویس به ده زبان) را به صورت آنلاین در سایت خودش، فیسبوک و یوتیوب عرضه کرد؛ رویدادی که تا ۲۷ آوریل (هشتم اردیبهشت) ادامه خواهد داشت. اِلست‌نِر این اتفاق را در تماسی تلفنی موفقیت‌آمیز ارزیابی کرده است به‌خصوص برنامه‌ای که ویژه خانواده‌ها برگزار کردند: «ما ۴۲۰ هزار بازدید در سه پایگاه داشته‌ایم».
صنعت سینمای فرانسه هم مثل ایالات متحده و برخی از دیگر کشورها، بعضی فیلم‌ها مانند «حقیقت» را که در میان یا ابتدای اکران‌شان سینماها تعطیل شدند خیلی زودتر از موعد مقرر و شرط گذشت چهار ماه از نمایش عمومی در پایگاه‌های مجازی و به صورت ویدئوهای درخواستی عرضه کرده است. سیستم منحصربه‌فرد تقسیم درآمدهای «مرکز ملی سینما و تصویر متحرک» برای تهیه‌کنندگان، پخش‌کننده‌ها و نمایش‌دهندگان سینمایی و تلویزیونی هم پویاتر از قبل شده است تا به‌نوعی بحران اقتصادی جاری – که جهانی است – تعدیل کند.
در فرانسه هدف این است که شغل هر کسی با وجود بی‌کاری‌های روزافزون حفظ شود و «مرکز ملی سینما و تصویر متحرک» تا همین جا هم یارانه‌هایی را به اعضا و کاربران سیستم خود پرداخت کرده است. الست‌نر در این باره می‌گوید: «به این شکل، فیلم‌ها سریع‌تر می‌توانند به صورت مجازی و در قالب ویدئوهای درخواستی در پایگاه‌های مختلف ارائه شوند. با وجود این، بیش‌تر پخش‌کننده‌ها در انتظار بازگشایی سینماها به‌سر می‌برند». این موضوع شامل فیلم جدید ژولیت بینوش با نام «چه‌طور همسر خوبی باشیم» / La Bonne Epouse هم می‌شود که یک‌ونیم هفته اکران شد و استقبال خوبی هم از آن شد؛ و قرارست پس از بازگشایی سینماها دوباره روی پرده برود.
سینما در فرانسه کاملا از سوی دولت و فرهنگ حمایت می‌شود و در این سرزمین جایگاه رفیعی دارد. مکرون در بیانیه دوشنبه گذشته خود گفت که باید کمک ویژه‌ای به سالن‌های سینما شود. او احتمالاً تحقیقات جدیدی که در کشورش صورت گرفته را دیده بود که چنین حرفی زد. در این پژوهش از مردم سؤال شده است که دل‌شان برای چه تجربه جمعی تنگ شده که ابتدا رستوران‌ها و کافه‌ها اشاره شدند و سپس ۵۲ درصد گفته‌اند که دل‌شان برای سینما رفتن تنگ شده است. این موضوع را باید با آمار هفتاد درصدی سینماروهای فرانسوی قیاس کرد و این موضوع را هم در نظر داشت که آن‌ها در خانه فیلم‌های بیش‌تری تماشا می‌کنند.
بر خلاف ایالات متحده که کمپانی‌های فیلم‌سازی کارمندان خود را موقت برکنار کرده‌اند و دست از کار کشیده‌اند، الست‌نر می‌گوید: «دولت و «مرکز ملی سینما و تصویر متحرک» هر کاری بتوانند انجام می‌دهند تا مرتکب چنین کاری نشوند. میان سیاستمداران فرانسوی و فرهنگ، همبستگی کاملی وجود دارد». جالب این‌که حتی نتفلیکس هم سهم خودش را در فرانسه انجام می‌دهد و هیچ‌یک از بیست برنامه‌ای را لغو نکرده که برای سال ۲۰۲۰ در فرانسه برنامه‌ریزی کرده است؛ از فیلم تلویزیونی اریژینال «زمین و خون» / La Terre et Le Sang تا سریال دیمیئن شزل با عنوان «ادی» / The Eddy. البته پروژه‌هایی که در حال ضبط بودند مثل «آرسن لوپن» فعلاً متوقف شدند. ناگفته نماند که نتفلیکس برای حمایت از بخش تولید در معادله «مرکز ملی سینما و تصویر متحرک» کمکی یک میلیون دلاری کرده است.
سینماهای آمریکا این قدر رهاشده و آسیب‌پذیر نمی‌بودند اگر بخشی از یک سیستم حمایتی بزرگ شده بودند. «مرکز ملی سینما و تصویر متحرک» در جریان این بحران اقتصادی جهانی به‌سرعت تمام جنبه‌های صنعت فیلم‌سازی را پوشش داد و مورد پشتیبانی قرار داد. در آمریکا آکادمی علوم و هنرهای سینمایی شش میلیون دلار به سینماگران کمک کرد ولی دفاتر بی‌کارمند هر روز بیش‌تر می‌شوند، چک‌های دولتی به‌تدریج ته می‌کشند و بانک‌ها به درخواست‌های وام پاسخ نمی‌دهند. اِلست‌نِر باز هم در قیاس می‌گوید: «سیستم کلی موجود در فرانسه اجازه حمایت گسترده و کافی از سینماها را می دهد؛ و تمام حرفه‌ها، پخش‌کنندگان و پایگاه‌های عرضه مجازی و تهیه‌کنندگان و… آن قدر خوب سازمان‌دهی شده‌اند که صدای‌شان شنیده شود». و در نهایت صحبت‌هایش را با این جمله به پایان می‌رساند: «دولت حامی فرهنگ خواهد بود و از تمام هنرمندان حمایت می‌کند. همیشه همین طور بوده است».
- ایندی‌وایر
