هنروتجربه-سعید حضرتی: مستند «در جستجوی فریده» که تاکنون جوایز بسیاری کسب کرده و به عنوان نماینده سینمای ایران برای حضور در مراسم اسکار ۲۰۲۰ انتخاب شده بود، در سامانه اینترنتی هاشور در دسترس علاقه‌مندان قرار دارد. کوروش عطایی با اشاره به اهمیت اکران آنلاین در شرایط کنونی، معتقد است اکران اینترنتی می‌تواند نقش مکمل و تاثیرگذاری در کنار اکران عمومی در شرایط عادی هم ایفا کند.
کوروش عطایی در ابتدا درباره اکران آنلاین این مستند گفت: «مستند «در جستجوی فریده» هم در اکران عمومی هنروتجربه و هم در نمایش آنلاین خوب دیده شد و خیلی از تماشاگرانی که عادت به دیدن مستند نداشتند، فیلم را دیدند و ارتباط برقرار کردند. در نمایش اینترنتی هم بازخوردهای زیاد و خوبی گرفتیم و مخاطبان با فیلم ارتباط کردند و به دیگران هم دیدن فیلم را توصیه می‌کردند».
او درباره میزان استقبال تماشاگران توضیح داد: « طبیعی است که عدد و رقم فروش مستند با فیلم‌های پرفروش داستانی قابل مقایسه نیست و همیشه مستند مخاطب کم‌تر و خاص‌تری دارد، اما در مقام مقایسه با مستندهای دیگر، در اکران آنلاین، «در جستجوی فریده» تعداد مخاطب بسیار چشم‌گیری داشت و استقبال زیادی از آن شد».
او افزود: «خوشبختانه این فیلم به صورت غیرقانونی پخش نشد و تصمیم به اکران اینترنتی را قبل از بسته‌شدن سینماها و شیوع ویروس کرونا گرفتیم و تجربه خیلی خوبی هم بود».
عطایی با اشاره به این‌که بسترسازی مناسب در اکران اینترنتی از اهمیت بالایی برخوردار است، ادامه داد: «بحث فرهنگ‌سازی در زمینه جلوگیری از انتشار غیرقانونی فیلم‌ها در کنار رعایت قانون کپی‌رایت در کشور ما می‌تواند راه را برای بسیاری از فیلم‌سازانی که ترس از انتشار غیرقانونی فیلم‌‌هایشان در اکران آنلاین دارند را هموار کند. بسیاری از سایت‌ها می‌توانند اکانت و اشتراک خاصی برای هر کاربری طراحی کنند و تماشاگر، بدون زحمت فیلم مورد نظر خود را تماشا کنند. مخاطب وقتی به در دسترس بودن فیلم‌ها عادت کند، زمینه برای فرهنگ‌سازی نیز آماده می‌شود. عادت دادن مخاطب به این‌که می‌تواند از راه قانونی به سایت‌های مختلف مراجعه و با پرداخت مبلغ اندک و به راحتی به فیلم‌ها دسترسی داشته باشد از انتشار غیرقانونی اثر جلوگیری می‌کند».
به نسبت سال‌های گذشته که اکران اینترنتی جدی‌تر گرفته شده، این فرهنگ بیشتر در جامعه جا افتاده و باعث خوشحالی است. در کنار این فرهنگ‌سازی، مراجع قانونی هم می‌توانند نقشی تعیین کننده داشته باشند و با رعایت قانون کپی‌رایت و حمایت از آن، راه برای اکران اینترنتی را هموارتر کنند
عطایی توضیح داد: «البته به نسبت سال‌های گذشته که اکران اینترنتی جدی‌تر گرفته شده، این فرهنگ بیشتر در جامعه جا افتاده و باعث خوشحالی است. در کنار این فرهنگ‌سازی، مراجع قانونی هم می‌توانند نقشی تعیین کننده داشته باشند و با رعایت قانون کپی‌رایت و حمایت از آن، راه برای اکران اینترنتی را هموارتر کنند. در واقع تماشاگران علاقه‌مند به دیدن فیلم و سینماروهای جدی‌تر، در این ایامی که سینماها بسته شده، بسیار تشنه دیدن فیلم ایرانی، چه مستند و چه داستانی است. وقتی این نیاز وجود دارد یکی از بهترین راهکارها اکران اینترنتی فیلم‌هاست تا مخاطب هر ژانر و گونه سینمایی ارتباط خود را با فیلم از دست ندهد. با این‌که معتقدم فیلم سینمایی باید بر روی پرده عریض و در سینما دیده شود و ترجیح و ایده‌آل دیدن فیلم سینمایی برای من در اکران عمومی است، اما ایده اکران آنلاین را مثبت و ضروری می‌دانم».
این کارگردان در بخش دیگری از صحبت‌های خود تاکید کرد: «اکران اینترنتی فیلم‌ها نمی‌تواند جای اکران عمومی را پر کند ولی در شرایطی که سالن‌های سینما تعطیل هستند، سینما نباید تعطیل باشد و راه ارتباطی با مخاطب بسته باشد. اکران آنلاین و اینترنتی راهی است که ما بتوانیم چراغ سینما را روشن نگه داریم و سینما را به خانه‌های مردم ببریم و این ارتباط را با مخاطب حفظ کنیم».
او افزود: « فکر می‌کنم بیشترین تاثیر اکران آنلاین در شرایط خانه‌نشینی و حال حاضر است، اما باید در نظر داشته باشیم که در شرایط عادی و نرمال برای برخی از فیلم‌ها سازوکار اکران عمومی فراهم نیست و احیانا سینماهای محدودی را در اختیار آنان می‌گذارند، شاهد هستیم که بسیاری از فیلم‌ها از اکران عمومی بازمی‌مانند و اینجاست که می‌شود از ظرفیت اکران آنلاین نهایت استفاده را برد. اکران آنلاین برای این‌گونه از فیلم‌ها بسیار مفید است و از بایگانی شدن و فراموشی آن‌ها جلوگیری می‌کند. اگر خطر پخش غیرقانونی فیلم‌ها از بین برود، اکران اینترنتی جایگزین بسیار خوب و مناسبی برای برخی از فیلم‌هاست. اکران اینترنتی این فرصت را به فیلم‌ها می‌دهد که در تمام ایران و به‌راحتی در دسترس مخاطب قرار بگیرد و مخاطبان بیشتری را هم جذب کند. در کل معتقدم اکران آنلاین می‌تواند نقش مکمل را در شرایط عادی در کنار اکران عمومی فیلم‌ها برعهده بگیرد و سینمای ما از آن منتفع شود».
این مستندساز درباره ورود هنروتجربه به عرصه اکران آنلاین گفت: « هنروتجربه می‌تواند با سازوکار و برنامه‌ریزی اصولی در بازار رقابتی اکران آنلاین ورود کند. هنروتجربه همان‌طور که در اکران عمومی فیلم‌ها نگاه حمایتی و درستی به فیلم‌ها و فیلم‌سازان دارد، در زمینه پخش اینترنتی آثار نمایش داده شده در اینترنت هم در صورت حمایت و پشتوانه دولت می‌تواند نقش تعیین کننده‌ای ایفا کند. به هر حال بازار رقابتی هم که ایجاد می‌شود جذابیت خاص خودش را دارد و ورود هنروتجربه هم می‌تواند بر جذابیت اکران آنلاین بیافزاید».
او ادامه داد: « هنروتجربه بعد از گذشت چند سال نمایش آثار تاثیرگذار و حمایت از فیلم‌سازان به اصطلاح خارج از جریان اصلی و بدنه، مخاطب و تماشاگران خاص و پیگیری را جذب کرده است. در صورت ورود هنروتجربه به اکران آنلاین و با توجه به این‌که سالن‌های نمایش و اکران فیلم‌های هنروتجربه محدود هستند، این مخاطب یقینا افزایش پیدا می‌کند و در طول زمان به سینمای مستند، کمک زیادی می‌کند.»
عطایی اضافه کرد: « اختصاص پردیس ویژه هنروتجربه و در اختیار داشتن سالن‌های نمایش بیشتر، در کنار ورود هنروتجربه به اکران آنلاین، اتفاق مهمی در سینمای ما رقم می‌زند و باعث فرهنگ‌سازی و آشتی بیشتر مردم با سینمای جدی‌تر می‌شود».
هنروتجربه می‌تواند با سازوکار و برنامه‌ریزی اصولی در بازار رقابتی اکران آنلاین ورود کند. هنروتجربه همان‌طور که در اکران عمومی فیلم‌ها نگاه حمایتی و درستی به فیلم‌ها و فیلم‌سازان دارد، در زمینه پخش اینترنتی آثار نمایش داده شده در اینترنت هم در صورت حمایت و پشتوانه دولت می‌تواند نقش تعیین کننده‌ای ایفا کند
این کارگردان توضیح داد: « قطعا اختصاص پردیس ویژه برای گروه هنروتجربه در شهرهای مختلف در دراز مدت تاثیر بسیار مثبتی دارد و همان‌گونه که تاکنون مخاطبان پیگیر و زیادی را جذب کرده، با حمایت‌های بیشتر از گروه هنروتجربه درصد بیشتری از مخاطبان را جذب می‌کند. در نظر داشته باشیم که در بسیاری از شهرها، مخاطبان دسترسی به سینماهای هنروتجربه ندارند و در صورت گسترش سالن‌های سینمایی می‌توانیم فرهنگ‌سازی کنیم و سطح سلیقه مخاطب را بالاتر ببریم».
او ضمن اشاره به این‌که حمایت از هنروتجربه، احترام گذاشتن به مخاطبان جدی‌تر سینماست، افزود: « هنروتجربه در این سال‌ها مخاطبان را با گونه و ژانری دیگر از سینما آشتی داد و این اتفاق مثبت و مهمی است. فیلم‌های شاخص و مستقل اعم از مستند، فیلم کوتاه و بلند داستانی که در پشتوانه پخش نداشتند و یا حمایتی از آن‌ها صورت نمی‌گرفت اما به شدت هنری و قابل توجه بودند با حمایت هنروتجربه و با کم‌ترین چشم‌داشت مادی این گروه، رنگ پرده را دیدند و کمک بزرگی به فیلم‌سازان مستقل شد. در این شرایط ویژه و خاص و حتی با گذشتن از این شرایط، حمایت‌های صورت گرفته از هنروتجربه باید گسترده‌تر از قبل باشد و در دوران پساکرونا هم ظرفیت سالن‌های هنروتجربه با توجه به میل و استقبال مخاطبان باید افزایش پیدا کند».
عطایی در پایان درباره مشغولیت این روزهای خود گفت: « درحال حاضر مشغول نگارش فیلم‌نامه هستم و امیدوارم با اتمام این شرایط و عادی شدن اوضاع پس از پشت سر گذاشتن کرونا، فیلم جدیدی را بسازم».
عکس:یاسمن ظهورطلب
