هنروتجربه-سعید حضرتی:بهزاد نعلبندی معتقد است اعتبار سینمای ایران به واسطه فیلم‌هایی بوده که برچسب هنروتجربه داشته‌اند و اگر قرار بر این است که تنها به سینمای بدنه توجه کنیم ضد سینما عمل کرده‌ایم.
فیلم«پرو» به کارگردانی بهزاد نعلبندی بهمن ماه سال گذشته در سینماهای هنروتجربه اکران شد اما به دلیل شیوع ویروس کرونا و تعطیلی سینماها نمایش آن متوقف شد.از ۲۹ تیرماه اما ادامه اکران این فیلم در سینماهای هنروتجربه از سر گرفته شد. بهزاد نعلبندی با ابراز خوشحالی از اکران مجدد فیلم «پرو» عنوان کرد :« از اکران مجدد فیلم «پرو» خوشحال هستم و خوشحال می‌شوم کسانی که علاقه دارند فیلم را ببینند. امیدوارم کسانی که علاقه به دیدن فیلم در سینماها دارند با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی و ایمنی به تماشای فیلم بنشیند و حتما ماسک بزنند تا خطر کمتری داشته باشد. در حال خطر کرونا نه فقط در ایران بلکه در تمام جهان همه مسائل را تحت‌الشعاع خود قرار داده است. باید در این شرایط جدیدی که قرار گرفته‌ایم قانون بازی را رعایت کنیم تا به سلامت از آن گذر کنیم. هر روز خبر ناراحت کننده‌ای می‌شنویم و شرایط این روزها سخت است اما مهم این است که باید از این شرایط به سلامت عبور کنیم، نباید شکست بخوریم، نباید تسلیم شویم و اگر قرار بر شکست است بهتر آن است که در میدان نبرد شکست بخوریم و امید خود را ازدست ندهیم».
این کارگردان درباره تاثیر کرونا بر حوزه سینما توضیح داد: « کرونا بر اقتصاد و تمامی مراودات ما تاثیر گذاشته است و قطعا سینما هم از آن بی‌نصیب نمانده. معیشت اهالی سینما تحت تاثیر این بیماری قرار گرفته و فیلم‌سازان مستقل به راحتی قادر به ساخت فیلمهای خود نیستند. در یکی دو سال آینده قطعا کرونا بر تولیدات سینمایی تاثیر می‌گذارد و حداقل یکی دو سال شاهد کاهش تولیدات سینمایی خواهیم بود. در حال حاضر شاهد آن هستیم که بسیاری از جشنواره‌ها برگزار نمی‌شوند یا به صورت آنلاین برنامه‌های خود را اجرا و فیلمهای منتخب خود را اعلام می‌کنند. در کنار آن کرونا مضمون‌ها و داستان‌های تازه‌ای را در اختیار فیلم‌سازان قرار می‌دهد. با وجود تمامی اتفاقات بد، معتقدم سینما همچنان زنده می‌ماند و به رشد خود ادامه می‌دهد و شرایط به حالت اولیه خود برمی‌گردد».
نعلبندی ضمن اشاره به این موضوع که شیوه اکران اینترنتی شکلی درخور برای فیلم‌هایی است که پرده سینما قالب مناسبی برای آنان نیست، بیان کرد:« چه بخواهیم چه نخواهیم اکران آنلاین در شرایط حال حاضر گزینه‌ای مهم و امری گریزناپذیر برای سینما است. نتفلیکس سال‌ها قبل این مسیر را شروع کرد و تمامی دنیا با شدت بیشتری رو به سوی سرویس‌های vod آورده‌اند و شبکه‌های نتفلیکس، آمازون و غیره در این زمینه فعال هستند و مخاطبان جدیدی را با خود همراه کرده‌اند. در ایران اما بسیاری از تولیدات سینمایی ایران مناسب اکران اینترنتی هستند و اگر بر پرده سینما نمایش داده نشوند ضربه‌ای نمی‌بینند. اقبال از فضای وب و اکران اینترنتی فرصت مناسبی برای این‌گونه از فیلم‌ها فراهم کرده که مغتنم است».
متاسفانه قبل از تعطیلی کامل سینماها «پرو» تنها یک هفته اکران داشت. در این مدت کم شاهد بودم کسانی که فیلم را دیده بودند به دوستان‌شان معرفی و آن‌ها را تشویق به آمدن به سینما می‌کردند. مطمئن هستم اگر در شرایط عادی این فیلم اکران می‌شد بازخوردهای بسیار بهتر و بیشتری صورت می‌گرفت
کارگردان مستند انیمیشن «کاغذ پاره‌ها» افزود: « اما در این میان سینمای فیزیکالی که مردم بلیت می‌خرند و وارد سالن می‌شوند و آیینی را برگزار می‌کنند همیشه زنده خواهد ماند. سینما برای من یعنی سینما رفتن با تعداد زیادی تماشاگر و دیدن فیلم‌ها بر روی پرده عریض سینما اما اکران اینترنتی تجربه فیلم دیدن در خانه است. اگر خاطرتان باشد در تاریخ سینما بعد از پیدایش تلویزیون، سینما در دوره‌ای افول کرد اما پس از آن سینما دوباره جایگاه خود را حفظ کرد و سینماگران فیلم‌هایی متناسب با پرده سینما ساختند. قطعا در آینده هم، نمایش آنلاین جایگزین پرده سینما نمیشود و سالن‌های سینمایی به حیات خود ادامه می‌دهند. معتقدم فیلمهای سینمایی که با مدیوم درست و اصولی ساخته شده‌اند را باید در سالن سینما دید و دیدن آن در تبلت و گوشی باعث از دست رفتن جذابیت‌های آن می‌شود.»
او در ادامه در پاسخ به سوالی در مورد فیلم «پرو» و کارگردانی آن توضیح داد: «با توجه به بودجه اندکی که در اختیار داشتم سعی کردم از نماهای خارجی استفاده کنم و مستند پرتره‌ای بسازم از شخصیت‌های که در ذهن داشتم. نوشتن فیلم‌نامه حدود یک سال زمان برد و چون فیلم درباره یک روز از زندگی سه شخصیت به نام‌های رضا، مینو و سپیده است به همین دلیل با وسواس بیشتری فیلم‌نامه را نوشتم. من خودم فیلم‌نامه‌هایم را می‌نویسم و وقتی فیلم‌نامه می‌نویسم، به این فکر نمی‌کنم که قرار است خودم کارگردانی کنم، من آن لحظه فقط فیلم‌نامه‌نویس هستم. هر کاری که فیلم‌نامه‌نویس باید انجام بدهد، انجام می‌دهم.اعتقاد دارم که فیلم‌ساز تنها یک فیلم می‌سازد و در ادامه همان موضوعاتی که ته ذهن تلنبار شده است را دوباره‌سازی می‌کند.به دلیل اینکه ساخت «پرو» را رسانه‌ای نکردیم به اشتباه تصور می‌شود که «پرو» بعد از «کاغذپاره‌ها» ساخته شده در حالی که این‌طور نیست و «پرو» در هنروتجربه سه چهار سالی در نوبت اکران قرار داشت و سال‌ها قبل ساخته شده است».
او هم‌چنین در پاسخ این سوال که آیا در فیلم بلند داستانی‌تان باز هم از نابازیگران استفاده می کنید؟گفت:«صادقانه بگویم نه. دوستان عزیزی که در فیلم «پرو» همکاری داشتند و کیفیت بازیگری بالایی داشتند اما به دلیل اینکه چهره نبودند اکران آن سخت‌تر شد. به هر حال باید مناسبات سینما را هم در نظر داشت در سینمای حرفه‌ای بازیگران چهره بسیار تاثیرگذار هستند و نمی‌توان این مهم را انکار کرد. قبل از اکران فیلم «پرو» به دوستانم می‌گفتم که درست است این فیلم بازیگر مطرحی ندارد، مطمئنم تماشاگران اندکی که به تماشای فیلم بنشیند برای فیلم تبلیغات می‌کنند اما متاسفانه قبل از تعطیلی کامل سینماها «پرو» تنها یک هفته اکران داشت. در این مدت کم شاهد بودم کسانی که فیلم را دیده بودند به دوستان‌شان معرفی و آن‌ها را تشویق به آمدن به سینما می‌کردند. مطمئن هستم اگر در شرایط عادی این فیلم اکران می‌شد بازخوردهای بسیار بهتر و بیشتری صورت می‌گرفت».
نعلبندی در ادامه این گفت‌وگو درباره سرنوشت اکران آخرین اثر خود گفت: «مستند «کاغذ پاره‌ها» همچنان در جشنواره‌ها نمایش داده می‌شود و موفقیت‌هایی هم کسب کرده است و با صحبت‌هایی که با گروه هنروتجربه انجام دادیم اکران آن از آبان یا آذر آغاز می‌شود. مستند «کاغذ پاره‌ها» به دلیل مضمون تلخ آن مناسب نمایش اینترنتی نیست و اگر قرار بر اکران آن باشد باید مخاطب از مضمون کلی آن اطلاع داشته باشد و تصمیم بر دیدن یا ندیدن فیلم بگیرد.درست است «کاغذپاره‌ها» انیمیشن است اما انیمیشنی مستند و مخاطب آن کودکان نیستند».
وقتی صحبت از این حمایت‌ها می‌شود لزوما به معنی حمایت مالی نیست. مثلا می‌توانیم شرایط پخش را برای فیلم‌ساز راحت‌تر کنیم و امکانات بیشتری در اختیارشان قرار دهیم. در هر صورت شرایط سینما شرایط مناسبی نیست و به طور قطع این وضعیت پایدار نمی‌ماند و ما از این پیچ بحرانی هم عبور خواهیم کرد و باید حواس‌مان باشد تا می‌توانیم تلفات‌مان را کم کنیم و فیلم‌سازان مستقل را دل‌سرد نکنیم
این کارگردان با اشاره به اینکه خوشبختانه با ایجاد گروه هنروتجربه برای سینمای مستقل فرصتی برای اکران به وجود آمد و فیلمهای خوبی در این گروه سینمایی به نمایش درآمده است، ادامه داد: « شرایط حال حاضر شرایط نرمالی نیست و همه واقفیم و گفتن مشکلات تکرار مکررات است. سوالی که مطرح می‌شود این است که متولیان سینما آیا سینما را می‌خواهند یا نه؟ اعتبار سینمای ایران به واسطه فیلم‌هایی بوده که برچسب هنروتجربه داشته است. در این چهل‌وخورده‌ای سال سینمای طنز و کمدی ما هیچ اعتباری برای ایران کسب نکردند و اگر قرار بر این است که تنها به سینمای بدنه توجه کنیم اتفاقاً ضد سینما عمل کرده‌ایم. اگر سینما را می‌خواهیم باید از فیلم‌سازانی حمایت کنیم که با خون دل کار می‌کنند و اعتبار فرهنگی ایران در گرو حمایت از این افراد است. اگر این حمایت‌ها نباشد فیلم‌ساز بعد از ساخت چند فیلم، قادر به ادامه دادن نیست. وقتی صحبت از این حمایت‌ها می‌شود لزوما به معنی حمایت مالی نیست. مثلا می‌توانیم شرایط پخش را برای فیلم‌ساز راحت‌تر کنیم و امکانات بیشتری در اختیارشان قرار دهیم. در هر صورت شرایط سینما شرایط مناسبی نیست و به طور قطع این وضعیت پایدار نمی‌ماند و ما از این پیچ بحرانی هم عبور خواهیم کرد و باید حواس‌مان باشد تا می‌توانیم تلفات‌مان را کم کنیم و فیلم‌سازان مستقل را دل‌سرد نکنیم».
این تدوین‌گر و نویسنده درباره ضرورت پلتفرم اختصاصی هنروتجربه، عنوان کرد: « اگر برخوردی با مخاطبان جدی سینما داشته باشید متوجه این نکته می‌شوید که هنروتجربه را به عنوان جدی‌ترین بخش سینمای امروز ایران می‌دانند و بسیاری از اطرافیان و دوستان را می‌شناسم که فقط فیلمهای هنر تجربه را دنبال می‌کنند و علاقه‌ای به فیلمهای بدنه ندارند. در حال حاضر هم که شرایط جامعه باعث شده اکثر مردم در خانه‌ها بمانند و علاقه به سینما رفتن ندارند باید مایحتاج فرهنگی آن‌ها را در اختیارشان قرار دهیم و در این زمینه هنروتجربه بهترین خوراک فرهنگی را به مخاطب عرضه می‌کند. اگر پلتفرمی مختص هنروتجربه باشد که مخاطب بداند فیلمهای هنروتجربه در آن نمایش داده می‌شود بسیار راهگشا و ضروری است و مطمئنا مخاطبان بیشتری را جذب می‌کند. در پلتفرم‌های دیگر این‌گونه فیلم‌ها که مخاطبان خاص و جدی خود را دارند از دست می‌رود».
او در پایان درباره فعالیت این روزهای خود گفت: « در حال ساخت مستند انیمیشن جدیدی هستم و به واسطه کرونا و قرنطینه شدن ساخت آن‌را از اسفند شروع کردم در حالی که قرار بود در شهریور ماه ساخت آن آغاز شود. خوشبختانه وقتی قرار است مستند انیمیشن بسازی و تمام کارها را خودت انجام بدهی و به دلیل شرایط رفت و آمدی هم نداری، راندمان کاری بالا می‌رود. تقریباً بخش عمده‌ای از پیش تولید و ساخت عروسک‌ها و فیلم‌نامه تمام شده است و وارد بخش تولید شده‌ام. بعد از ساخت این مستند و عادی شدن شرایط حتماً فیلم بلند داستانی دیگری را می‌سازم».
عکس:یاسمن ظهورطلب
