
هنروتجربه-فاطمه رستمی: مهدی آقاجانی که فیلم کوتاه «سیندرلا» را در سال گذشته درگروه سینمایی هنر و تجربه اکران کرده است، حالا این اثر را به در بین مجموعه فیلمهای کوتاه انجمن سینمای جوانان به صورت اینترنتی هم عرضه کرده است. او سبک سینمایی خاص خودش را دارد و سینما را چیزی جدا از خیال، فانتزی و جادو نمی داند. در گفت و گویی با آقاجانی که غیر از «سیندرلا» فیلمهای «اینسان» و «شکستنی است» را هم در هنروتجربه روی پرده برده است، از اکران آنلاین و عرضه اینترنتی فیلمها و تجربه هایش از همکاری با هنر و تجربه پرسیدیم و او نکاتی را یادآور شد.
با توجه به اینکه فیلم کوتاه «سیندرلا» را پیش از این در هنروتجربه اکران کردهاید و حالا قرار است اینترنتی آن را عرضه کنید، فکر میکنید این شیوه اکران چه تفاوتی در دیده شدن فیلمتان دارد؟
این مقایسه بیشتر درمورد فیلمهای کوتاه جواب میدهد به این دلیل که فیلم کوتاه هیچوقت جایگاه مشخصی برای اکران عمومی و برای مخاطب گسترده ندارد. تا پیش از هنروتجربه و حالا راه افتادن سامانههای VOD واقعا فیلمهای کوتاه جایی برای عرضه نداشتند. وقتی ما فیلمی میسازیم میخواهیم دیده شود. اکران هنروتجربه و روی پرده سینما برای فیلمم تجربه ارزشمندی بود و حالا حتما اکران در مجموعه فیلمهای کوتاه انجمن سینمای جوانان هم همینطور خواهد بود. فیلمهای سینمایی بلند معمولا در سینماها اکران میشوند و بعد هم راه خودش را پیدا میکند، اما اتفاقی که برای فیلم کوتاهی مثل «سیندرلا» افتاده که هم اکران سینمایی را تجربه کرده هم نمایش اینترنتی را واقعا اتفاق خوبی بود و تجربه های جالبی به همراه داشت.
در شرایطی که بسیاری از فعالیتهای سینمایی به دلیل بحران کرونا متوقف شد، اما فیلمسازان فیلم کوتاه فعالیت پررنگتری نسبت به دیگران داشتند و آثار متعددی تولید شد. فکر میکنید ویژگیهای فیلم کوتاه چنین موقعیتی را ایجاد کرد که دست از کار نکشند یا دلیل دیگری دارد؟
شاید همین اتفاق نوعی عیارسنجی باشد و نشان بدهد که اگر فیلمسازی ساخت فیلمش را واجب بداند، آن را میسازد و او را از فیلمسازی که برای تفنن و مسائل مالی سینماگر شده است جدا میکند. این روزها میبینیم کسانی بیشتر در تکاپو و فیلم ساختن هستند واقعا نسبت به کارشان دغدغه دارند. این مسئله درمورد فیلم کوتاه و بلند صدق میکند، اما به نظر فیلم کوتاه شرایط بهتری دارد به این دلیل که جمع کوچکتری هستند و میتوانند راحتتر مدیریت کنند و پروتکلهای بهداشتی رعایت شود. شاید همین دلیل باعث شده گروه های تولید فیلم کوتاه در این مدت بیشتر فعالیت کردهاند.
فکر میکنید با توجه به محدودیتهای سالن و کمبود منابع هنروتجربه، تا امروز چقدر در کمک به شما فیلمسازان فیلم کوتاه موفق بوده است؟ و چگونه میتواند حمایتهای جدیتری از آثار تجربی و مستقل داشته باشد؟
من و سایر فیلمهای کوتاهی که در بسته فیلم کوتاه بهاری هنر و تجربه بودیم محدودیتهای هنر و تجربه را میدانیم اما انتظار تبلیغات بهتری داشتیم و… درکل با توجه به اینکه سه فیلم در هنروتجربه اکران کردهام، نسبت به این گروه احساس خوبی دارم به این دلیل که باعث شد فیلمهایم بستری برای دیده شدن داشته باشند، اما معتقدم همین اتفاق در هنروتجربه میتواند قدرتمندتر صورت بگیرد از این جهت که تبلیغات جدیتر و قویتری داشته باشد ضمن اینکه باید تعداد سینماهای بیشتری در اختیارش باشد تا با دست بازتری عمل کند. با وضعیتی که سینمای بلند ما دارد و به تکرار افتادن آثار سینمایی، همچنین کمدیهایی که واقعا بارها گفته شده شرایط خوبی ندارند و… هنر و تجربه میتواند فیلمهای متفاوتتری را عرضه کند و در بین تماشاگران بیشتر شناخته شود.متاسفانه عدهای وقتی اسم هنروتجربه می آید میخواهند بار منفی به آن بدهند القاء کنند از فیلم کم ارزش یا کم هزینه صحبت میکنند این رفتار خیلی ناصحیح است. واقعا باید کاری کنیم که اسم هنر و تجربه در ذهن همه یادآور فیلمهای متفاوت و اندیشه محور باشد. اگر کاری کنیم چنین فیلمهایی دیده شود و قدرتش با سینمای بدنه برابر باشد موجب رشد کلیت سینمای کشور شده ایم.
واقعا باید کاری کنیم که اسم هنر و تجربه در ذهن همه یادآور فیلمهای متفاوت و اندیشه محور باشد. اگر کاری کنیم چنین فیلمهایی دیده شود و قدرتش با سینمای بدنه برابر باشد موجب رشد کلیت سینمای کشور شده ایم
شما در فیلم کوتاه «سیندرلا» نوعی فانتزی و چیزی شبیه به گروتسک را تجربه کردید. به نظر میرسد این نوع فیلمسازی در تجربههای قبلی شما هم دیده میشود. آیا این علاقهمندی شماست یا بستر فیلم کوتاه و تجربی را مناسب این سبک و موضوعات در سینما می دانید؟
من معتقدم فیلم کوتاه قرار است بستری باشد برای چنین تجربیاتی مثل «سیندرلا». هیچوقت دوست نداشتم فیلمی همسو با جریان غالب بسازم که انگار سکانسی ار همین فیلمهای سینمایی رایج است که کوتاه شده و صرفا تایید دیگران را بگیرم. من تا به حال فیلمی شبیه آثار معمولی سینما نساخته ام و اصلا دلیلی نمیبینیم اینگونه فیلم بسازم به خصوص درمورد فیلم کوتاه. دوست دارم در سینمای کوتاه تجربه کنم و فضاهای جدیدی در کارم دیده شود. در فیلم بلندم هدفم این است که همین شیوه را البته با ریسک کمتر ادامه دهم منظورم از ریسک کمتر این است که منطقیتر و با تجربه تر این کار را انجام می دهم. قبول دارم که همیشه از جریان غالب دوری کرده ام و دنبال چیزی بودم که به اعتقاد من سینما برای آن به وجود آمده است. سینما جایی است که خیال، رویا و فانتزی داشته باشد البته فانتزی نه به معنای کودکانه بلکه منظورم ذهنیگرایی است. من فضاهای کمدی و گروتسک و… را بهانه ای کردم تا ذهنی گرایی را تجربه کنم.
آیا در این مدت فعالیت سینمایی تازه ای هم داشته اید؟
بله فیلمنامه داستانی بلندی نوشتهام که به اتمام رسیده و با تهیه کنندهای هم به قطعیتی رسیدهایم و منتظر جور شدن سرمایه هستیم که بخشی از آن فراهم شده و اگر همه چیز خوب پیش برود میتوانیم کار را شروع کنیم. در این فیلم هم همان فضای ذهنی که گفتم را دنبال میکنم. من هم در آثارم دغدغه های اجتماعی و… دارم، اما از ذهنیت خودم تبعیت میکند و درعین حال دوست دارم مخاطب هم با آن ارتباط برقرار کند. در این کار جدیدم هم چیزی نزدیک به ژانر وحشت را تجربه میکنم. امیدوارم به مدد گروه هنر و تجربه سینمای ما از فضای کرخت دربیاید و تکان بخورد و اتفاقات جدیدی رخ دهد