هنر و تجربه-فاطمه رستمی:شیوع بیماری کرونا و تعطیلی و بی‌رونقی شدید سینماها که به زودی یکساله می‌شود. اکران آنلاین فیلم در واقع راه چاره‌ای بود که برای ادامه حیات سینما مطرح شد البته تماشای آنلاین فیلم پیش از این در کشور وجود داشت، اما کرونا موجب شد تا نگاهی جدی‌تر به این مقوله شود و فیلمسازان بزرگ تا فیلم اولی‌ها آثارشان را به این بستر سینمایی غیرفیزیکی آوردند تا به نوعی به ادامه فعالیت پرداخته باشند. در بین پلتفرم‌های نمایش آنلاین «هاشور» که به صورت تخصصی به نمایش فیلم‌های مستند، تجربی و کوتاه می‌پردازد. حالا با شرایط حاصل از کرونا که هیچکس خط پایانی برای آن متصور نیست، نیاز به گستردگی و بالارفتن سطح کیفی عملکرد این پلتفرم‌ها بیش از پیش حس می‌شود و مردم هم کم کم مثل همه بسترهای دیجیتال دیگر که حالا بخشی از زندگی‌شان شده است، به این پلتفرم‌های نمایش آنلاین فیلم عادت می‌کنند.
سایت هنروتجربه در راستای اهمیت مسئله اکران آنلاین فیلم‌های هنری و تجربی با فرزاد آذری‌پور؛ مدیرعامل پلتفرم هاشور که نمایش آثار چهارمین «هفته فیلم اروپایی» و «هفته فیلم ایتالیا» هنروتجریه را برعهده داشت ، گفت‌وگویی ترتیب داد تا هم از چگونگی فعالیتهای آنها باخبر شویم هم از برنامه‌های آینده این سامانه اینترنتی اطلاعات بیشتری به مردم منتقل کنیم.
فکر می‌کنید اگر مسئله کرونا پیش نمی‌آمد باز هم روند رشد پلتفرم‌های نمایش آنلاین فیلم با این سرعت پیش می‌رفت؟
کرونا باعث شد پلتفرم‌ها در ایران سریعتر رشد کنند و گسترده شوند، اما اگر کرونا به وجود نمی‌آمد بازهم ما به این سمت می‌آمدیم چراکه به هرحال نیازی وجود دارد که باید به آن پاسخ داده می‌شد ضمن اینکه جوامع پیشرفته‌تر از ایران هم به این سمت آمده‌اند و حتی تولیدکنندگان قطعات تکنولوژیک و سخت افزار مثل شرکت اپل هم به کار تولید سریال رو آورده‌اند. علاوه بر شرکت‌هایی مثل نتفلیکس که از حوزه محتواسازی وارد کار تولید فیلم شده‌اند، شرکت‌ها از سایر حوزه‌ها وارد کار شبکه های نمایش فیلم می‌شوند و من مطمئنم در ایران هم پلتفرم‌ها بدون شیوع کرونا با سرعت رشد می‌کردند و آینده حوزه محتوایی همین پلتفرم‌ها هستند. ضمن اینکه شبکه‌های تلویزیونی هم به سمت چنین بسترهایی آمده اند. چنین اتفاقی یک نیاز است و پلتفرم‌ها براساس همین نیاز شکل گرفته‌اند. کرونا فقط باعث شد ما این مسیر را با سرعت بیشتری طی کنیم.
بزرگترین مشکل ما این است که قوانین شفافی نداریم و متولیان اختلافات زیادی باهم دارند. شبکه های نمایش آنلاین ابتدای امر متولی نداشت و بعد هم مشکلاتی پیش آمد تا تصمیم بگیرند چه کسی باید متولی باشد!
مانع اصلی در مسیر پلتفرم‌های داخل کشور را چه می‌دانید؟
پلتفرم‌ها در کشور پدیده‌ای نو هستند. بالطبع مثل هر پدیده نویی که به کشورمان وارد می‌شود، ابتدا در جامعه حضور پیدا می‌کنند و متولیان امر بعدا به دنبال راه حل‌هایی برای آن می‌گردند. بزرگترین مشکل ما این است که قوانین شفافی نداریم و متولیان اختلافات زیادی باهم دارند. شبکه های نمایش آنلاین ابتدای امر متولی نداشت و بعد هم مشکلاتی پیش آمد تا تصمیم بگیرند چه کسی باید متولی باشد! صدا و سیما از یک سو خودش را متولی می‌دانست و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از سوی دیگر و هنوز این کش‌وقوس‌ها ادامه دارد و دوستان فیلمساز نمی‌دانند برای دریافت مجوز برای تولید و پخش در پلتفرم‌ها باید به کجا مراجعه کنند. همچنین در ابتدای امر استاندارد مشخصی برای این کار تعریف نشده بود و چنین مسائلی کار را برای پلتفرم‌ها سخت کرده است. در فضای مجازی زمان مهم است و بروکراسی اداری با ماهیت فضای مجازی و سرعت در تضاد است. خوشبختانه با صحبت، بخش‌هایی از این مسائل حل شد و اجازه دادند حداقل بخشی از آثار توسط پلتفرم‌ها و نظارت مدیرمسئول انجام شود. به هر حال سرعت و زمان خیلی در این عرصه مهم است. این بلاتکلیفی صاحبان پلتفرم کار را پیچیده می‌کند. هنوز همه پلتفرم‌ها شرایط مساوی ندارند و رقابت سالمی هم نمی‌تواند شکل بگیرد، اما ما امیدواریم شرایط یکسان و شفاف شود و همه پلتفرم‌ها با هم رقابت سالم داشته باشند.
هنرمندان چه خواسته و توقعی از شما صاحبان پلتفرم دارند و تا چه اندازه این خواست‌ها قابل تحقق هستند؟
هنرمندان بیش از هرچیز می‌خواهند اثرشان دیده و تبلیغ شود. ما همه تلاش‌مان را می‌کنیم هرچند ابزارهایمان محدود است. خیلی از فیلم‌ها با توجه به اینکه بودجه زیادی ندارند نمی‌توانند بیلبورد شهری بگیرند یا در تلویزیون تبلیغ داشته باشند. با این وجود ما تلاش می‌کنیم به بهترین شکل فیلم‌ها را معرفی کنیم. این یک مسئله عمومی است و همه تهیه کننده‌ها و فیلمسازان دوست دارند اثرشان به درستی به نمایش گذاشته شود و ما هم دلمان می‌خواهد این اتفاق بیفتد.
از تجربه هفته فیلم‌های اروپایی و همکاری با هنر و تجربه بگویید.
تجربه همکاری در زمینه هفته فیلم‌های اروپایی تجربه موفقی بود. امیدوار هستم برای دوستان هنروتجربه هم خوشایند بوده باشد. با اینکه برای اولین بار به شیوه آنلاین برگزار می‌شد و به طور کل ماهیت این تجربه جدید است، مخاطبان از آن استقبال کردند و بازخوردهایی هم که گرفتیم همه مثبت و خوشایند بوده است. امیدوارم بازهم با تعامل هنروتجربه چنین همکاری‌هایی داشته باشیم. در شرایط کرونا که بسیاری از مردم به اجبار درخانه هستند، با برگزاری چنین هفته‌هایی می‌توانیم از دیدن آنلاین فیلم‌های خارجی لذت ببریم و ما هم کمی این شرایط سخت را برای مردم راحت‌تر کنیم.
هنوز همه پلتفرم‌ها شرایط مساوی ندارند و رقابت سالمی هم نمی‌تواند شکل بگیرد، اما ما امیدواریم شرایط یکسان و شفاف شود و همه پلتفرم‌ها با هم رقابت سالم داشته باشند
چشم انداز شما برای آینده نمایش آنلاین در کشور چیست؟
به زودی نمایش آنلاین بخشی از زندگی ما می‌شود و همانطور که شبکه های اجتماعی با ما عجین شدند، نمایش آنلاین فیلم‌ها را هم باید به آن اضافه کنیم. به این دلیل که این پلتفرم‌ها هم پاسخی به یک نیاز است و هم دسترسی مخاطب به محتوا را تسهیل می‌کند و به خصوص در کشور ما که پراکندگی جغرافیایی و اقتصادی زیادی وجود دارد، کاری می‌کند که همزمان جمعیت بیشتری در هر نقطه ای از کشور به یک محتوا دسترسی پیدا کنند. همچنین امکان دسترسی افراد خارج از کشور به محتواهای داخلی را فراهم می‌کند. فکر می‌کنم در آینده همانطور که دنیای بدون شبکه های مجازی را متصور نیستیم، روزی نمایش آنلاین هم چنین جایگاهی در زندگی ما پیدا کند و نتوانیم جهانی بدون نمایش آنلاین را تصور کنیم.
فکر می‌کنم در آینده همانطور که دنیای بدون شبکه های مجازی را متصور نیستیم، روزی نمایش آنلاین هم چنین جایگاهی در زندگی ما پیدا کند و نتوانیم جهانی بدون نمایش آنلاین را تصور کنیم
در انتخاب آثار مستند و تجربی که در هاشور نمایش داده می‌شود چه معیارهایی دارید؟ و فکر می‌کنید تا چه اندازه این پلتفرم می‌تواند بستر معرفی فیلمسازان جدید باشد؟
اگر دوستان حداقل استانداردها را رعایت کرده باشند و مشخصه های کیفی کلی و اولیه را داشته باشند، برای حضور در پلتفرم هاشور کفایت می‌کند. از روز نخست یکی از اهداف هاشور این بود که فرصتی برابر برای فیلمسازان جوان و استعدادهای تازه فراهم کند تا دیده شوند. اصولا ما دلمان می‌خواست عدالت برای دوستان فراهم باشد تا این امکان برای معرفی شدن وجود داشته باشد و این یکی از اهداف هاشور بوده و حتی می‌خواهیم بخشی مجزا برای استعدادهای تازه در هاشور ایجاد کنیم.
فیلمسازان مستقل و تجربی و بخصوص مستندسازان از نحوه قراردادهای پلتفرم‌ها اغلب ناراضی هستند. شما برای جلب نظر این گروه ازسینماگران به چه مواردی توجه دارید؟
ما همیشه تلاش کردیم کاری کنیم که فیلمسازان مستقل، هاشور را خانه خودشان بدانند و فعالیتهای هاشور شفاف برای آنها عرضه شود. دوست داشتیم اتفاقات مالی و غیرمالی هاشور در اتاقی شیشه ای رخ دهد تا از هر نوع سوتفاهمی جلوگیری کنیم. از سوی دیگر تلاش ما براین بود که شرایط قراردادی هم به شکلی باشد که به نفع فیلمسازان باشد. ما سعی کردیم در بخش‌هایی مثل تبلیغات و… تسهیل‌گر باشیم و حتی در محتواهای تبلیغاتی در کنار فیلمسازان هستیم و این کار را بدون هزینه انجام می دهیم. ما می‌خواهیم همراه با فیلمسازان روی هدفی مشترک متمرکز باشیم.
همیشه تلاش کردیم کاری کنیم که فیلمسازان مستقل، هاشور را خانه خودشان بدانند و فعالیتهای هاشور شفاف برای آنها عرضه شود. دوست داشتیم اتفاقات مالی و غیرمالی هاشور در اتاقی شیشه ای رخ دهد
آیا تحقیق و پایشی در ارتباط با مخاطبان و علاقمندی‌های آنها انجام داده اید؟ نتایج آن چه بوده و چه کمکی به شما کرده است؟
داده هایی که به دست آورده ایم از علاقه مندی‌ها و بازخوردهای آنها نسبت به برنامه ها و عملکرد هاشور بوده است. در این مدت این داده ها به ما کمک کرده تا مسیرمان را روشن کنیم و حتی به خواست مخاطب تغییری ایجاد کنیم و اصلاحی صورت بدهیم. به زودی سایت تغییر خواهد کرد و براساس تجربیاتی که در این مدت کسب کردیم باید خودمان را بهینه کنیم و پویا باشیم. اصلا بدون این بازخوردها نمی‌توانیم به خوبی و مطابق با نیاز مخاطبان عمل کنیم و راکد می‌شویم.
در حال حاضر تعداد زیادی از مستندها و فیلم‌های کوتاه و بلندی که در هنروتجربه اکران شدند در هاشور در حال نمایش است. برای گسترش همکاری با هنروتجربه بخصوص با توجه به شرایط فعلی و تعطیل یا نیمه تعطیل بودن سالن‌های سینماها چه برنامه ای دارید؟
مدتهاست در حال مذاکره با هنر و تجربه هستیم تا به همکاری مشترکی برسیم. ما فکر می‌کنیم علاقه مندی و اهداف مشترکی بین ما وجود دارد و می‌توانیم به عنوان مکمل یکدیگر فعالیت کنیم و تا به حال هم تجربه هایی که به دست آوردیم موفق بوده است. به زودی ما اکران‌های مشترکی با هم شروع خواهیم کرد. فکر می‌کنم این همکاری‌ها روز به روز گسترش می‌یابد و شکوفا خواهد شد.
