هنروتجربه: همزمان با برگزاری سی‌وهفتمین جشنواره فیلم کوتاه تهران گفت‌وگوهای زنده‌ای با سینماگران جریان هنری و تجربی در لایو اینستاگرام موسسه هنروتجربه انجام می‌شود.
به گزارش سایت هنروتجربه، گفت‌وگوهای زنده اینستاگرامی موسسه هنروتجربه با سینماگران جریان هنری و تجربی توسط نیما عباسپور انجام می‌گیرد . در دومین روز نمایش عمومی فیلم‌های جشنواره فیلم کوتاه تهران عباسپور با در بخش نخست با رضا فهیمی، میرعباس خسروی نژاد و صادق سوری گفت‌وگو کرده که در ادامه بخش‌هایی از آن را می خوانید. علاقه‌مندان می‌توانند برای تماشای این گفت‌وگوها به صفحه اینستاگرام هنروتجربه به آدرس @honarotajrobe مراجعه کنند.

رضا فهیمی:
عاشق فیلم کوتاهم

رضا فهیمی که فیلم سینمایی «دوباره زندگی» و فیلم کوتاه «کودکان ابری» به کارگردانی او در هنروتجربه اکران شده است، در ابتدای صحبت‌هایش درمورد برگزاری جشنواره فیلم کوتاه تهران گفت: «به نظرم همین که جشنواره حضوری برگزاری می‌شود اتفاق خیلی خوبی است به این دلیل که فیلم من هم‌زمان در جشنواره «کلرمون» فرانسه هم هست و قرار بود برای فیلمسازانی که در فرانسه هستند حضوری برگزار شود، اما چند روز پیش ایمیل زدند و گفتند که برگزاری آن جشنواره صددرصد آنلاین شده است. اینکه ما توانستیم با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به این شکل در این اتمسفر جشنواره را به صورت فیزیکی برگزاری کنیم خیلی اتفاق مهمی است».
در ادامه فهیمی در پاسخ به این سوال که چطور بعد از ساخت فیلم سینمایی «دوباره زندگی» مجدد فیلم کوتاه ساخته است، توضیح داد: «جواب به این سوال سخت است، اما اگر بخواهم از نظر فنی توضیح بدهم، ایده ای که داشتم گنجایش و ظرفش کوتاه بود. خیلی‌ها با این انگیزه فیلم کوتاه می‌سازند که بعد بتوانند فیلم بلند تولید کنند. به نظرمن فیلم کوتاه قبل از هرچیزی عشق می‌خواهد و من عاشق فیلم کوتاهم. این روزها درحین اینکه فیلمنامه بلندم را می‌نویسم، همزمان دو ایده فیلم کوتاه هم دارم که می‌خواهم آنها را بسازم»
کارگردان فیلم کوتاه «سفید پوش» درمورد علاقه اش به فیلم‌هایی که برای کودکان ساخته شده و فیلم‌های کوتاه با مضامین این چنینی و ساختار آثار خودش عنوان کرد: « فیلم‌هایی که اساتیدی مثل عباس کیارستمی می‌ساختند را خیلی دنبال می‌کردم و این آثار به حال و هوای من نزدیک است و فکر می‌کنم در کارم هم بی‌تاثیر نبوده‌اند ».
فهیمی افزود: «ایده هایی که به ذهنم می رسد ناخودآگاه من را به این سمت می‌برد. درمورد فیلم کوتاه «سفیدپوش» ابتدا فکر می‌کردم در شهر روایتش کنم، اما ناخودآگاه باز به همان حال و هوا برده شدم. قصه این فیلم مثل «کودکان ابری» مربوط به دهه ۶۰ و ۷۰ نیست، اما به طور کلی ایده و پتانسیل قصه اولیه است که من را به آن حال و هوا می برد».

نیما عباسپور با اشاره به اینکه فهیمی در «کودکان ابری» اقتباس کرده بود و حالا در «سفیدپوش» هم اقتباسی از داستانی نوشته محمد صالح علا انجام داده است، به این نکته تاکید کرد که چنین آثاری به ادبیات وابستگی دارند و این وابستگی نوعی نیاز است.
رضا فهیمی هم درمورد این شیوه کاری خود گفت: «متاسفانه در ایران اقتباس کردن خوب جا نیفتاده با اینکه هم هنروتجربه هم انجمن سینماگران جوان کارهایی کرده اند و تاکید داشته اند که فیلمسازها به این سمت بروند. شاید دلیلش این است که همه فکر می‌کنند دارای تفکر هستند و این مسئله شامل حال من هم می‌شود. بعد از «کودکان ابری» اتفاقات عجیب و غریبی برایم افتاد؛ وقتی درمورد این فیلم صحبت می‌کردیم، جوری از اقتباس می‌گفتند که انگار من به عنوان فیلمساز خیلی در اتفاقاتی که برای فیلم افتاده دخیل نبوده ام! در حالی که اگر یک مطالعه اندکی بر اقتباس داشته باشند، دوستان متوجه می‌شوند که ۷۵ درصد فیلم‌های جشنواره‌های  مطرحی مثل کن، اسکار و… همه پیشینه اقتباسی دارند».
این فیلمسازتصریح کرد: «در بخشی از کتاب «هنرسینما» بوردول می‌نویسد اواخر دهه هفتاد تا اوایل دهه هشتاد، فیلمسازها با جامعه ادبیات تعامل کردند و به نویسندگان گفتند در رمان‌هایتان مابه‌ازای تصویری بیشتری قرار دهید تا ما بتوانیم رمان‌های شما را به تصویر بکشیم. مردم شاید فرصت نکنند رمان ۶۰۰ صفحه ای شما را بخوانند، اما می‌توانند فیلمی دوساعته را ببینند. همین اتفاق باعث شد که اقتباس در سینمای دنیا خیلی بهتر و رایج‌تر شود و امروز فیلم‌هایشان را هم می‌بینیم. در ایران فکر می‌کنم هنوز خیلی باید روی بحث اقتباس کار شود و همین که در جشنواره فیلم کوتاه تهران بخشی را تحت عنوان بخش اقتباسی گذاشته‌اند فیلمسازان را تشویق می‌کند».
او در پایان درمورد گروه سینمایی هنروتجربه و فعالیت‌های آن خاطرنشان کرد: «به نظرم هنروتجربه واقعا تاثیرگذار بوده و در مصاحبه هایم این نکته را گفته‌ام. خیلی از فیلمسازها فیلم می‌ساختند و مثلا در جشنواره فیلم کوتاه تهران انتخاب نمی‌شدند و شرایط اکران هم برایشان فراهم نبود و در نهایت سرخوردگی ایجاد می‌شد، اما امروز این فرصت فراهم است و این فیلم‌ها اکران می‌شوند و در قالب یک بسته آثار کوتاه به نمایش درمی‌آید و افراد تشویق می‌شوند، با آنها مصاحبه می‌شود و فیلمساز هم همین را می‌خواهد؛ ما فیلم می‌سازیم که خودمان نه، بلکه فیلم‌مان جلو برود و دیده شود. درنهایت اینکه در دعوت از یک سری از آدم‌ها به سینما، هنروتجربه واقعا موثر بوده است».

میرعباس خسروی نژاد و صادق سوری:
در ساخت «آیدین» بیشتر دنبال یادگیری بودم/ گروه فیلمبرداری و کارگردانی می‌توانند از زمان نگارش فیلمنامه کنار هم باشند

میرعباس خسروی‌نژاد که با فیلم کوتاه «آیدین» در سی‌وهفتیمن جشنواره فیلم کوتاه تهران حضور دارد و قبلا «فروزان» را در هنروتجربه اکران کرده بود، درمورد همکاری مشترک با صادق سوری به عنوان فیلمبردار در ابتدای صحبت‌هایش گفت: «ما اصولا با هم تبادل نظر می‌کنیم و صادق سوری پیشنهادات خوبی می دهد و علاوه بر بحث‌های تکنیکی فیلمبرداری، صادق از ابتدا در جریان فیلمنامه و… هم هست و در زمان فیلمبردای و سر صحنه به همه نتایج رسیده ایم و فقط سعی می‌کنیم کارمان خوب پیش برود».‌
صادق سوری که خودش فیلمساز هم هست، با اشاره به اینکه یک فیلم داستانی و دو انیمیشن ساخته و قبل از آن فیلمبردار بوده، عنوان کرد: «من نظراتم را قبل از اینکه فیلمساز شوم هم به کارگردان می‌گفتم و این بسته به کارگردان است که این نظرات را بپذیرد یا نه. به نظرم گروه فیلمبرداری و کارگردانی می‌توانند از زمان نگارش فیلمنامه کنار هم باشند و به هم مشاوره بدهند، اما تصمیم گیرنده نهایی کارگردان است. اینکه من و میرعباس سه تجربه کاری موفق داریم به خاطر نوع فیلمسازی او است».سوری در ادامه ضمن اشاره به چند خاطره و تجربه کاری و  زمان زیادی که برای فیلمبرداری هر صحنه صرف می‌کنند، درمورد زحمات فیلمبردار که اصولا در جریان ظاهری فیلم‌ دیده نمی‌شود، گفت: «اتفاقا اصلا نباید این زحمات دیده شود».
میرعباس خسروی‌نژاد درمورد تجربه فیلم ساختن در ترکیه هم توضیح داد: «قبل از فیلم «آیدین» که در ترکیه ساخته شد، یک فیلم تبلیغاتی در آنتالیا و یک مستند در ایروان ساخته بودم و «آیدین» اولین فیلم داستانی بود که در خارج از ایران می‌ساختم.  تاهسین ایشبیلن از تهیه کننده های ترک است که خیلی سینمای ایران را دوست دارد و با سعید نجاتی هم در فیلم «باران آهسته می‌بارد» قبلا همکاری کرده بود. او قبلا به جشنواره‌های سینمایی ایران هم آمده بود و یک سوژه محیط زیستی داشت و می‌خواست در شهر آیدین ترکیه آن را بسازد و به من پیشنهاد کارگردانی دادند و پذیرفتم. ساخت این فیلم ابتدا برایم چالش عجیبی بود، اما با آن کنار آمدم. شاید برای همه سوال این باشد که چرا من این فیلم را ساختم؟ اما من بیشتر دنبال یادگیری بودم و دوست داشتم این فرآیند را تجربه کنم».
صادق سوری در ادامه درمورد تفاوت فیلمسازی و فیلمبرداری در ایران و ترکیه توضیح داد: «دیدگاه ما اینگونه بود که اگر به کشور خارجی می رویم قاعدتا تولید و تجهیزات بهتری خواهیم داشت، اما این اتفاق در ترکیه معکوس شد و در ایران تجهیزات فیلمسازی بیشتر از ترکیه است و امکانات بهتری در دسترس ما بود. در فرآیند تولید «آیدین» ده گروه در آن منطقه کار می‌کردند و باید تجهیزات بین آنها تقسیم می‌شد».

خسروی نژاد در ادامه بیان کرد: «چیزی که من را در این تجربه اذیت می‌کرد این بود که فکر می‌کردم من آدم درستی برای این کار نیستم و به این دلیل که هیچ تجربه ای از آنجا نداشتم و فقط با یک تور به آن منطقه رفتیم و بعد سه ماهی روی فیلمنامه کار کردیم تا برای فیلمبرداری آماده شویم. ما با آن اتفاقی که در آن منطقه می‌افتاد بیگانه بودیم و همراه شدن با آن آسان نبود. در ایران ما با بازیگران با زبان خودمان حرف می‌زنیم و در خارج به هرحال صحبت با بازیگران و… به زبان دیگر سخت است. تازه ما با ترکیه اختلاف فرهنگی زیادی نداریم اما به هرحال اختلاف هست. در خارج مدام مجبور به شناختن هستی و این مسئله واقعا زمان‌بر است. بزرگترین چالش من در ترکیه همین بحث زمان بود و دوست داشتم وقت بیشتری برای تولید و تحقیق می‌داشتیم، اما در ترکیه چنین امکانی وجود نداشت. وقتی در لرستان فیلم می‌سازم آنجا را می‌شناسم و شاید درست‌ترین آدم برای روایت قصه‌های آنجا خودم باشم، ولی فکر می‌کردم چرا باید به ترکیه بروم و فیلم بسازم؟ این سوالات را الان از خودم می‌پرسم و آن زمان بیشتر این کار برایم هیجان انگیز بود».‌
صادق سوری درمورد تفاوت فیلمبرداری با موبایل و اینکه آیا این امر شدنی هست یا نه اظهار کرد: «بله واقعا می‌توان با موبایل هم فیلم ساخت. امروز تکنولوژی پیشرفت کرده و به عنوان مثلا موبایل‌ها واقعا زندگی را تحت تاثیر قرار داده‌اند. چه در بحث مستند چه داستانی خیلی‌ها با موبایل کار می‌کنند و نمی‌توانیم بگوییم حتما باید دوربین و لنز خوب در اختیار باشد، اگر یک ایده خوبی داشته باشیم، با موبایل هم می‌توان فیلم ساخت و شاید فیلم در فستیوال‌ها هم مطرح شود. امروز موبایل‌ها به صورت ۴k هم فیلمبرداری می‌کنند پس می‌توان با چنین امکاناتی هم کار کرد».‌
نیما عباسپور از میرعباس خسروی نژاد درباره تاثیر هنروتجربه و اکران فیلمش در این گروه پرسید و خسروی نژاد گفت: «هنروتجربه واقعا به ما کمک کرد. طیف گسترده مخاطبی که هنروتجربه فیلم را در اختیارشان قرار می‌دهد، به ما کمک می‌کند تا ایرادهای کار را پیدا کنیم. فیلم ما در بسته فیلم کوتاه زمستانه بود که اکرانش واقعا تجربه‌ای فوق‌العاده‌ای هم شد. امیدوارم این روند با همان شور و حال ادامه پیدا کند. اکران در هنروتجربه واقعا به من کمک کرد».