
هنروتجربه: اولین کارگاه از سری کارگاههای آموزشی جشنواره بینالمللی فیلم «موج» کیش با عنوان «داستان کامل» و با محور ریشههای آشنایی ما با فیلمنامه و فیلمنامه کامل، شب گذشته یکم اسفند ماه برگزار شد.
به گزارش سایت هنروتجربه به نقل از روابط عمومی چهارمین جشنواره بینالمللی فیلم «موج» کیش، همزمان با برگزاری چهارمین جشنواره بینالمللی فیلم «موج» کیش اولین کارگاه از سری کارگاههای آموزشی این جشنواره با نام «داستان کامل» شامگاه جمعه یکم اسفندماه با حضور حاضران در جشنواره و علاقمندان به موضوع فیلمنامه که از شهروندان کیش بودند، برگزار شد.
محمد گذرآبادی نویسنده و مترجم آثار سینمایی که مدرس این کارگاه بود در ابتدا بیان کرد: «در این کارگاه قرار است درباره ریشههای فیلمنامه که به یونان باستان باز میگردد، صحبت کنیم».
او ادامه داد: «ترجیح میدهم حرف آخرم را اول بزنم و حرفم این است که ما نیاز به یادگیری داریم. ما از این فرم داستانگویی که اسم آن درام است و سابقه طولانی در دنیا دارد، دور بودیم و در برابر آن مقاومت کردیم، اما اتفاقی که در ۱۰ تا ۲۰ سال اخیر رخ داده است و دانش درام و داستانگویی در ایران شکل گرفته، بیسابقه است و ما هیچ دورهای در تاریخمان نداشتیم که چنین پردامنه و عمیق از درام بحث شود و من از این نظر بسیار خوشحال هستم که «بوطیقا»ی ارسطو بعد از ۲۵۰۰ سال در ایران خوانده میشود».
مترجم کتاب «نگارش فیلمنامه داستانی» با اشاره به اینکه ما با درام، درام نویسی و تئاتر بسیار فاصله و زمانی که فرصت داشتیم آن را درک کنیم به دلیل دور بودن از مفاهیم و اصل ماجرا از دست رفت، مطرح کرد: «بعد از ابن رشد ما کسی را نداریم درباره تراژدی و کمدی حرف زده باشد اما در دهه ۳۰ سه ترجمه از «بوطیقا» منتشر شد که اولین برخورد آگاهانه و جدی ما با درام است. عبدالحسین زرین کوب، فتح الله مجتبایی و سهیل محسن افنان از جمله افرادی بودند که این کتاب را ترجمه کردند».
گذرآبادی با اشاره به اینکه در گذشته منابع زیادی درباره فیلمنامه وجود نداشته ولی این شرایط به مرور بهتر شده است، مطرح کرد: «ما به لحاظ داشتن منابع وضعیتمان از دهههای پیش بهتر است و اگرچه در زمینه درام بسیار کار شده است اما ما تازه اول راه هستیم و نیاز داریم یاد بگیریم».
او ادامه داد: «در سالهایی که درگیر ترجمه، خواندن، تدریس و نوشتن فیلمنامه بودم، سعی کردم دری را در آموزش بگشایم و مفاهیم داستان و درام را به صورت ساده تعریف کنم تا فهم مشترکی شکل بگیرد. آن چیزی که من را به داستان کامل رساند، نظریه تکامل داروین بود».
به گفته اوی، فیلمنامه کامل فیلمنامهای است که دارای سه ریشه اصلی کشمکش، ارتباط انسانی و تغییر است.
مترجم کتاب «آناتومی داستان» با اشاره به اینکه کشمکش نیاز اول شخصیت است، عنوان کرد: «شخصیت در درجه اول باید با مخاطب ارتباط بگیرد و او را جذب خود کند. هر شخصیتی که شما میآفرینید باید مخاطب را جذب خود کند. اگر مخاطب نتواند با شخصیت شما ارتباط برقرار کند، نگرانش شود و… پس چه میخواهید بسازید؟ ممکن است شخصیت خلق شده آدم خوبی هم نباشد اما باید در وجودش چیزی باشد که توجه مخاطب را جلب کند».
او تاکید کرد: «ایجاد مساله و مشکل برای شخصیت و درگیر کردن او، بر هم زدن روال عادی زندگی و دادن انگیزه برای حل مشکل که شخصیت با اراده و نقشه بجنگد و کنش داشته باشد تا به هدف برسد و… جزو بحثهای داشتن کشمکش در فیلمنامه است».
مترجم کتاب «سفر نویسنده» با اشاره به اینکه شخصیتها در ارتباط باهم شکل میگیرند،عنوان کرد: «ریشه ارتباطی که ما در فیلمنامه با آن روبه رو هستیم این نیست که دو نفر باهم صحبت کنند بلکه ارتباط در فیلمنامه باید غیرمنتظره و غافلگیرکننده باشد و شخصیتها به عمق ارتباط برسند».
گذرآبادی همچنین درباره تغییر نیز مطرح کرد: «پایانهای باز که به ویژه در فیلمهای کوتاه وجود دارد نشان از این دارد که ما اصلا بلد نیستیم تغییر را در شخصیت نمایش دهیم و یاد نگرفتیم چگونه باید تغییر در شخصیت را ایجاد کنیم. این مفهموم در سینما جا نیفتاده است و من نمیبینم کسی درباره آن حرف بزند».
او در پایان صحبتهای خود اظهار داشت: «این تغییر در ایران شناخته شده نیست، آموزش داده نمیشود و من نیز در فیلمنامه ها ندیدهام. تغییر انواع مختلف دارد و به معنای منقلب شدن نیست بلکه مراحلی برای خود دارد که باید نشان داده شود از چه مرحلهای شروع و چه گام هایی را طی میکند».
چهارمین جشنواره بینالمللی فیلم «موج» کیش به دبیری ابراهیم حصاری از تاریخ ۱۸ تا ۲۱ فوریه ۲۰۲۱ مصادف با ۳۰ بهمن لغایت سه اسفند در جزیره کیش آغاز شده و تا سوم اسفند ادامه دارد.در آخرین روز نمایش فیلمها در این رویداد سینمایی یعنی شنبه دوم اسفندماه قرار است ۹ مستند و ۱۸ فیلم داستانی را اکران کند.