
هنروتجربه-فاطمه رستمی: بهروز نشان مستند «کیارستمی و عصای گمشده» را تهیه کرده که کارگردانی آن بر عهده محمودرضا ثانی بود. این مستند که بر اساس کارگاههای آموزشی زنده یاد عباس کیارستمی ساخته شده در هنروتجربه اکران شد و حالا برای ادامه روند نمایش خود در صفحه هنروتجربه در پلتفرم «هاشور»اینترنتی عرضه شدهاست.این تهیه کننده سینما را زبان گویای جامعه میداند و معتقد است بسیاری از موضوعات وقتی به کلام گفته میشود شاید خیلی مورد توجه فرار نگیرد، اما وقتی همان پیام تبدیل به یک فیلم، کتاب، موسیقی و… میشود، تاثیر عمیقی دارد. او این نکته را به این دلیل بیان میکند که سینما در چنین روزهای نیازمند به فرهنگسازی به عنوان یک ابزار فرهنگی تعطیل است،در حالی که بسیاری از مشاغل و اماکن خطرناک از لحاظ انتشار ویروس کرونا بازهستند و فعالیت میکنند.
بهروز نشان درمورد نمایش آنلاین فیلم «کیارستمی و عصای گمشده» بعد از اکران فیزیکی آن در هنروتجربه گفت: «در شرایط کرونا ما وضعیت سختی را گذراندیم و بسیاری از علاقهمندان به سینما و فیلمی با موضوع زنده یاد عباس کیارستمی این امکان را نداشتند که به سینما بیایند و فیلم را ببینند، اما اکران فیزیکی «کیارستمی و عصای گمشده» در هنروتجربه بازخوردهای مختلفی برایم داشت و متوجه شدم نقدها و مطالب مختلفی در مورد فیلم نوشته شده و بچههایی که در شهرستان زندگی میکنند دوست دارند این فیلم را ببینند. به نظرم بهترین اقدام برای رسیدن به این هدف نمایش آنلاین فیلم بود تا دوستان ما در سایر شهرهای کشور بتوانند راحتتر فیلم را ببینند و از آنجایی که هم من، هم کارگردان این مستند محمودرضا ثانی در آبادان زندگی میکنیم، متوجه شدم اکران آنلاین فیلمها برای سایر شهرهای کشور اتفاق خیلی خوبی است».
او افزود: «در آمار فروش اکران فیزیکی فیلم اگر بررسی کنید میبینید که بازدیدکنندههای این فیلم در شهرستان به مراتب بیشتر از تعداد آنها در پایتخت، مشهد یا سایر شهرهای بزرگ بوده و وقتی آمار مخاطبان فیلم در آبادان را دیدم برای خودم خیلی جالب بود. برای نمایش آنلاین هم تصمیم گرفتیم با توجه به تجربه خوبی که در اکران فیزیکی هنروتجربه داشتیم، با همکاری و لطف دوستان «کیارستمی و عصای گمشده» را در صفحه هنروتجربه در پلتفرم «هاشور» عرضه کردیم و در چند روزی که اکران آنلاین فیلم آغاز شده نظرات مختلفی دریافت کردهام. اکران آنلاین در شرایط فعلی چند حسن دارد؛ اول اینکه «کیارستمی و عصای گمشده» از نظر من فیلمی نیست که مخاطب یکبار آن را ببیند و اگر افراد بارها و بارها به توصیههای زنده یاد کیارستمی در فیلم گوش بدهند، باز هم کم است. خودم شاید هفتهای یکبار این فیلم را نگاه میکنم و این امکان بارها دیدن فیلم مزیتی است که میتوان آن را حاصل اکران آنلاین دانست. از سوی دیگر در شرایط کرونا هم وطنان و دوستانی که در شهرهای مختلف به خصوص نوار مرزی کشور زندگی میکنند از جمله سیستان و بلوچستان، قشم، بندرعباس، کرمان، خوزستان و… بازخوردهای خوبی بعد از تماشای آنلاین فیلم به من دادند و باعث خوشحالی است که این فیلم آنلاین نمایش دارد و در دسترس این دوستان هم قرار گرفت».
در ادامه این تهیه کننده بیان کرد: «هیچ چیز خوشحال کنندهتر از این نیست که «هاشور» پلتفرم پخش کننده فیلم ما شده و هنروتجربه هم در این پلتفرم صفحهای دارد. شاید پلتفرمهای پرمخاطبتر دیگری هم برای اکران آنلاین فیلم وجود داشت، اما مخاطب ما آن دسته از افرادی هستند که به کیارستمی و آموزش های او علاقهمند هستند یا در زمینه سینما تحصیل میکنند. به همین منظور به نظرم کاربران «هاشور» چنین ویژگی دارند و بهتر اینکه در چنین پلتفرمی و زیرسایه هنروتجربه، «کیارستمی و عصای گمشده» اکران آنلاین را تجربه کند».
در شرایط کرونا هم وطنان و دوستانی که در شهرهای مختلف به خصوص نوار مرزی کشور زندگی میکنند از جمله سیستان و بلوچستان، قشم، بندرعباس، کرمان، خوزستان و… بازخوردهای خوبی بعد از تماشای آنلاین فیلم به من دادند و باعث خوشحالی است که این فیلم آنلاین نمایش دارد و در دسترس این دوستان هم قرار گرفت
در ادامه بهروز نشان درمورد تاثیر تعطیلی سینماها در اثر تداوم همهگیری کرونا و یافتن راهکاری برای این مسئله و نجات سینما در صورت ادامه شرایط فعلی بیان کرد: «موضوع تعطیلی سینماها در شرایط کرونا واقعا پیچیده است؛ از یک طرف اصنافی را میبینیم که در این مدت کار میکنند و شاید خطر شغلشان بیشتر از سینما باشد و این درحالی است که تعطیلی سینماها تداوم یافته است. با چنین اقدامی ما دل چرکین میشویم و حس میکنیم امکانی برای صنوف پرخطرتر از سینما فراهم است که برای اهالی سینما این چنین نیست! به لحاظ اقتصادی هم تعطیلیها به سینما صدمه زده است و به نظرم این آسیب تازه زمانی که کرونا تمام شود، محسوستر میشود. اکران آنلاین و… اقدامات خوبی است که در این مدت رخ داد، اما اهالی هنر و فرهنگ بارها تاکید کردهاند که برای هر راهکاری که برای شرایط بحرانی درنظر گرفته میشود، باید برای فرهنگ و هنر هم بستری اندیشیده باشید».
نشان افزود: «مثلا اعتیاد یک معضل اجتماعی است و سینما میتواند در این زمینه کمک کند. کرونا هم همینطور است و واقعا یک معضل اجتماعی محسوب میشود. زمانی که از مردم گلایه میکنیم که چرا سفر میروید، پروتکل بهداشتی رعایت نمیکنید، ماسک نمیزنید و…. اهالی فرهنگ و هنر هستند که میتوانند بهتر در این باره به مخاطب هشدار بدهند. آن وقت در همین شرایط سینماها را میبندند درحالی که سینما زبان گویای جامعه است و خیلی موضوعات وقتی به کلام گفته میشود شاید خیلیها گوش ندهند، اما وقتی همان پیام تبدیل به یک فیلم، کتاب، موسیقی و… میشود، تاثیر عمیقی دارد و بارها هم نتیجهاش را دیدهایم. فرهنگ و هنر دیدهبان مشکلات کشور است اغلب دیدهایم وقتی معضلی اجتماعی پیش میآید قبلا اهالی هنر خطرش را گوشزد کرده بودند. به نظرم بازگشایی سینماها با رعایت پروتکلها کمک خواهد کرد و حتی شاید باعث کم شدن آمار کرونا شود چراکه وقتی سرگرمیهای این چنینی مثل سینما تعطیل است افراد به جایش سفر میروند، مهمانی میگیرند و…».
بهروز نشان با تاکید به تاثیر تعطیلیها بر روند تولیدات آثار مستقل و ضربهای که این آثار از نظر کمی و کیفی میبینند، عنوان کرد: «در دوران کرونا تجربه ساخت دو فیلم داشتم؛ یک مستند و یک فیلم سینمایی. ساخت آن مستند را به اجبار تعطیل کردیم به این دلیل که در این مستند با سی خانم صیاد در قشم طرف بودیم که هرکدام نقش مهمی در خانواده داشتند و ما برای حفظ جان سوژهها و عوامل ترجیح دادیم، پروژه را تعطیل کنیم. این اتفاق ناگواری است. وقتی چنین تعطیلیهایی رخ می دهد ما مجبوریم مدتی بعد برای ادامه کار به منطقه مورد نظر برگردیم در حالی که طبیعتا فصل عوض شده و سوژهها هم احتمالا به چیزهایی فکر کردهاند که جلوی دوربین بگویند و این برای یک مستند اتفاق ناگواری است. ما در دوران کرونا عزیزان زیادی از اهالی سینما را از دست دادیم و وقتی کارهای سینمایی تعطیل میشود تعداد زیادی از افراد فعال در این حوزه بیکار میشوند و با توجه به اینکه بیمه درستی هم برای هنرمندان وجود ندارد، مشکلات زیادی به وجود می آید. باعث خوشحالی است که حداقل در این شرایط هنروتجربه توانست چراغ سینماها را روشن نگه دارد و وقتی به آمار مخاطبان فیلمها در این مدت نگاه میکنیم، میبینیم که آمار مخاطبان هنروتجربه قابل دفاع است».
او در ادامه درباره ایدهای از جانب سینماگران برای بهبود شرایط سینما توضیح داد: «معتقدم کارهای فردی که هرکدام از ما انجام میدهیم میتواند تاثیرگذار باشد. خیلی از پروژههای سینمایی که تعطیل شدند، سعی کردند حق الزحمه گروه فیلمسازی را بپردازند. مخاطب ایرانی واقعا عجیب و غریب است و با توجه به شرایط پیچیده کشور نمیدانم دقیقا باید چه کار کرد. به نظرم زیرساختهای ما در حوزههای مختلف ضعیف است. اگر بخواهیم به اکران فیزیکی فکر کنیم، زیرساختها آنطور نیست که بتوانیم مخاطبان را به سینماها بکشانیم. آمار تعطیل شدن سالنهای سینما را در این مدت همه شنیدهایم. خیلی از این سالنها در واقع دولتی هستند و به نهادهایی مثل شهرداری، حوزه هنری و… وابستگی دارند. از جهت دیگر زیرساخت اکران آنلاین ما هم چندان درست نیست. بسیاری از شهرهای مرزی ما به صورتی است که جوانان دسترسی به اینترنت ندارند که بخواهند فیلم آنلاین ببینند. بنابراین با توجه به چنین شرایط پیچیده باید به تولیدات خوب امیدوار بود برای همین میگویم همه چیز به اهالی سینما بستگی دارد. اخبار خوب سینمایی میتواند برای مخاطبان جذاب باشد مثلا خبرهای فیلم آخر اصغر فرهادی از سوی رسانههای گوناگون و مخاطب موبهمو دنبال میشود و این اتفاق خیلی خوبی است و مخاطب وقتی به سینما بیاید فقط به نفع فیلم اصغر فرهادی نیست بلکه به طور کلی سود آن به کلیت سینمای کشور میرسد. باید به تولیدات قوی و آشتی مخاطب با سینما بعد از گذر از کرونا امیدوار باشیم».
فرهنگ و هنر دیدهبان مشکلات کشور است اغلب دیدهایم وقتی معضلی اجتماعی پیش میآید قبلا اهالی هنر خطرش را گوشزد کرده بودند. به نظرم بازگشایی سینماها با رعایت پروتکلها کمک خواهد کرد و حتی شاید باعث کم شدن آمار کرونا شود چراکه وقتی سرگرمیهای این چنینی مثل سینما تعطیل است افراد به جایش سفر میروند، مهمانی میگیرند و…
در ادامه تهیه کننده «کیارستمی و عصای گمشده» درمورد فعالیتهای سینمایی جدیدش توضیح داد: «مستندی به نام «جهان، خیال خدا» به کارگردانی آیدا انصاری را تهیه کردهام. این فیلم ویژگیهای منحصر به فرد خودش را دارد و با نگاهی زنانه به اتفاقات جنوب کشور پرداخته است و وجه دیگری را در این فیلم میبینیم که آدمهایی در گوشه کنار کشور با کمترین امکانات زیست میکنند. یک کار دیگری که تهیه کردهام فیلم سینمایی «پسران دریا» به کارگردانی افشین هاشمی است. به نظرم او یکی از کارگردانان توانای سینمای ماست. این فیلم دو اپیزودی است و برایم تجربه جالبی شد. سبک کارگردانی افشین هاشمی در این فیلم با روحیهام خیلی نزدیک بود. به نظرم او آدمی است که با امکانات کم و با تکیه بر داستان خوب فیلمی را روایت میکند که سالهاست در ایران ندیدهایم و اتفاق جدیدی را رقم میزند . پروژه بعدی مستندی در مورد زنان صیاد در قشم است که برای امرار معاش ماهیگیری می کنند و حالا قوانین جدیدی وضع شده که فرصت صیادی از آنها گرفته است. ماجرا این است که مجوز صیادی بر اساس قانون جدید لازم است و بدون این مجوز اجازه صیادی وجود ندارد. ظاهرا به زنان مجوز صیادی نمیدهند و ما سعی کردیم در این مستند که مشکلات این زنان و مسائل پیرامون آن را بررسی کنیم. هنوز برای این مستند نامی درنظر نگرفتهایم».
او در ادامه افزود:«ما هنوز مشغول فیلمبرداری این مستند هستیم. واقعا این مستند پروژه سختی بود و خبرها حاکی از این است که کرونا در استان هرمزگان در روزهای پیش رو در پیک کرونا ابتلا و مرگ و میر زیادی خواهد داشت. این خبر برای ما ناراحت کننده است به این دلیل که قرار بود چند روز دیگه برای ادامه فیلمبرداری برویم».
نشان گفت: «فیلم کوتاه «طلسم» هم به کارگردانی خودم روایت مردی است که رابطه نزدیکی با اسبش دارد و اتفاقاتی می افتد که رابطه عمیق مرد و اسبش را میبینیم. فیلم کوتاه دیگری هم تهیهکردهام که سامان علی نژادیان کارگردانی کرده و داستان خیلی جذابی دارد به نان «میز شام». این کارگردان جوان به این فیلم کوتاه و موضوعش علاقه داشت و با هم سعی کردیم آن را بسازیم».
او درباره برنامه اش برای اکران فیلمهای جدیدش گفت: «فیلم سینمایی «پسران دریا» را که می خواهیم در سینما اکران کنیم. برای مستندها هم فکر میکنم بهترین گزینه هنروتجربه است و باید ببینیم نتیجه تولیدات به کجا میرسد».
این تهیه کننده در پایان با اشاره به اینکه برنامههایشان برای «کیارستمی و عصای گمشده» با اکران آنلاین آن تمام نمیشود، عنوان کرد: «قرار است بعد از نمایش آنلاین این مستند، برای برپایی کارگاههای آموزشی در سراسر دنیا مبتنی بر گفتههای زنده یاد کیارستمی در این فیلم تلاش کنیم. در واقع فیلم «کیارستمی و عصای گمشده» در کارگاهها نمایش داده میشود و با همان شیوهای که کیارستمی در فیلم با دانشجوهایش کار میکرد و در انتها منجر به تولید فیلم میشد، ما هم کارگاههایی به همین شکل برگزار خواهیم کرد و در انتها به تولیداتی کوتاه می رسیم و از کارگردانانش حمایت میکنیم و آثارشان را در جشنواره های خارجی نمایش میدهیم و این چرخه مدام ادامه پیدا خواهد کرد».