
مازیار فکری ارشاد: آثار زِویاگینتسف در تقاطع مذهب، سنت و سیاست میایستند
هنروتجربه-سعیدحضرتی: دومین جلد از مجموعه کتاب «سینماگران قرن بیستو یک» که آثار و جهانِ سینمایی آندری زِویاگینتسف فیلمساز نامآشنای روس را بررسی میکند، به قلم مازیار فکریارشاد و توسط انتشارات چترفیروزه چاپ و منتشر شده است.
بهگزارش سایت هنروتجربه، این کتاب حاوی مروری بر زندگی آندری زِویاگینتسف، پنج نقد بر فیلمهای او شامل «بازگشت»، «تبعید»، «اِلنا»، «لِویاتان» و «بیعشق» به قلم فکریارشاد است. علاوه برآن چند گفتوگو با فیلمساز، یادداشتی به قلم زِویاگینتسف درباره «لِویاتان» و چهار مقاله بلند تئوریک درباره سینمای زِویاگینتسف نیز ترجمه شده است. لازم به ذکر است که نیما عباسپور ویراستاری تخصصی متن را برعهده داشته است.
مازیار فکری ارشاد درباره این کتاب به خبرنگار سایت هنروتجربه گفت: این دومین جلد از مجموعه «سینماگران قرن بیستو یک» است که در هر کتاب زندگی و آثار یک فیلمساز مهم و برجسته سینمای امروز جهان نقد و بررسی میشود.
نویسنده کتاب «سینماگران قرن بیست و یک: نوری بیلگه جیلان» درباره علت انتخاب زِویاگینتسف و نگارش این گتاب گفت: زِویاگینتسف در میان سینمادوستان ایرانی جایگاه ویژهای دارد. هر فیلم او کنجکاویهای بسیاری را برمیانگیزد و تا مدتها نقل محافل نخبه سینمایی است. او در میان جشنوارههای مهم جهانی هم چهره محبوبی است و علاوه بر همه اینها، شناخته شدن زِویاگینتسف به عنوان یکی از مهمترین مخالفان سیاستهای پوتین و دولتِ حاکم در روسیه که در تمامی آثارش نقدهایی جدی به وضع موجود ارائه میکند، از او چهرهای فراتر از سینما و فیلمسازی بهوجود آورده است.
منتقد و نویسنده سینمای ایران در پاسخ به پرسشی درباره ویژگی آثار زِویاگینتسف که او را به سینماگر مهمی در دو دهه اخیر بدل کرده میگوید: به لحاظ هنری زِویاگینتسف به شدت تحت تاثیر شاعرانگی و فلسفهورزی سینمای سلف خود آندری تارکوفسکی است. وجه معترض و منتقد شخصیت و فیلمهای او را نیز میتوان با فیلمسازانی چون سرگئی پاراجانف مقایسه کرد. ضمن آنکه فاکتورهایی چون مذهب، سنت و سیاست در آثار او جایگاه ویژه و تاثیرگذاری دارند. آثار زِویاگینتسف عملا در تقاطع این سه فاکتور اساسی میایستند. او انسانِ معاصر در روسیه امروز را گرفتار در چنبره حکمرانی و ساختار سیاسی، سنتهای بهجا مانده از روسیه دوران تزاری و شورویِ دوران حاکمیت حزب کمونیست، سیستم فاسد قضایی و نهادهای دینیِ نزدیک به حاکمیت نمایش میدهد. از این مسیر زِویاگینتسف به نقد وضعیت انسانِ معاصر به ویژه در روسیه امروز میرسد. نکتهای که فیلمهای او را تاثیرگذار وقابل تعمیم به همه جوامع جهان در قرن بیستو یکم ساخته است.
مازیار فکری ارشاد با اشاره به اینکه تاکنون کتابی درباره زِویاگینتسف به زبان فارسی منتشر نشده افزود: کتابِ حاضر از این نظر نخستین اثری است که کوشیده به شکلی جامع و در عین حال موجز به جهانِ جذابِ سینمایی فیلمساز نامدار روس بپردازد. استقبال از جلد اول این مجموعه درباره سینمای نوری بیلگه جیلان فیلمساز اهل ترکیه خوب بود و ظرف مدت کمتر از شش ماه به چاپ سوم رسید. امیدوارم این اتفاق برای جلد دوم و آندری زِویاگینتسف هم تکرار شود.
کتاب «سینماگرانِ قرن بیستو یک: آندری زِویاگینتسف» در ۱۷۰ صفحه توسط انتشاراتِ چترفیروزه منتشر شده و هماکنون در دسترس است.