هنروتجربه-سعیدحضرتی: محمدرضا فرطوسی کارگردان فیلم سینمایی «من یوسفم مادر» در بخش دوم گفت‌وگو از تاثیر سینمای مستند و عکاسی بر اولین ساخته بلند سینمایی خود و انتخاب بازیگران این فیلم می‌گوید.

محمدرضا فرطوسی کارگردان «من یوسفم مادر» در گفت‌وگو با خبرنگار سایت هنروتجربه با اشاره به تاثیر سینمای مستند بر فیلم‌های اجتماعی، بیان کرد: قبل از ساخت هر فیلمی از جمله «من یوسفم مادر» از لوکیشنِ فیلم عکاسی می‌کنم. عکاسی به من ایده، فضا و کادر می‌دهد. همچنین سینمای مستند فیلمساز را عمیق‌تر می‌کند. به شخصه معتقدم بخش اعظم فیلم‌های اجتماعی وامدار سینمای مستند هستند و در این نوع فیلم‌ها هدف کارگردان نزدیکی هرچه بیشتر به سینمای مستند است. سوژه «من یوسفم مادر» برگرفته از واقعیت است و تلاش من در این فیلم نزدیک شدن به واقعیت بود.

وی تاکید کرد: فیلم‌سازان بزرگی از جمله عباس کیارستمی، مجید مجیدی و … در آثار اجتماعی خود سعی می‌کردند به فیلم مستند نزدیک شوند به این علت که مخاطب باید احساس نزدیکی به واقعیت کند و همین امر باعث ارتباط عمیقی مخاطب با فیلم می‌شود. انتخاب لوکیشن، بازیگران و ..‌. در فیلم‌های اجتماعی در جهت نزدیکی به واقعیت است. در بسیاری از آثار داستانی می‌بینیم که مخاطب پس از سال‌ها به کاراکتر و قصه فیلم‌هایی که دیده فکر کرده و این مهم به دلیل نزدیکیِ فیلم‌های اجتماعی به سینمای مستند است.

این فیلمساز جنوبی با اشاره به تمرین و دورخوانی با بازیگران اظهار کرد: انتخاب دو بازیگر اصلی چالش اصلی ما بود‌. برای انتخاب نقش بازیگر مادر، حدود ۳۰ نفر را انتخاب کردیم تا به بازیگری برسیم که با وجود کم دیالوگ بودن، بازی درونی مناسب با حال و هوای فیلم را داشته باشد. زهره الربیعی از روی لطف بازی در فیلم را قبول کرد. بقیه بازیگران زودتر از بازیگران اصلی انتخاب شد و مهم‌ترین آنها حمیده موسوی از بازیگران ایرانی جنوب ایران است که تجربه بازی در تئاتر را در کارنامه خود دارد. همچنین احمد حیدری پیش از این تجربه بازیگری نداشت و حمید حمیدی هم بازیگر تئاتر بود و در چند سریال بازی کرده بود.سختی کار در این بود که در ایران بازیگری که عربی بداند و بازی خوبی هم داشته باشد سخت است و دستمان باز نبود با این وجود تجربه بسیار خوبی در این فیلم رقم خورد.

این نویسنده و کارگردان یادآور شد: با آنکه در فیلم ما شاهد سه روز پایانی منتهی به سقوط صدام و تصمیم یوسف برای خروج از مخفیگاهش هستیم اما قصه اصلی نوشته شده حدود ۲۳ سال قبل از این را هم شامل می‌شود. به همین خاطر مثلا بازیگر وقتی می‌پرسد یوسف ۱۰ سال قبل از این اتفاقات کجا بوده و چه می‌کرده، جوابِ روشن و مشخصی در فیلمنامه وجود داشت.

کارگردان مستند «چشم‌ها» با بیان اینکه ساعت‌ها با بازیگران درباره نقش خودشان ساعت‌ها تعامل و گفت‌وگو می‌کند، عنوان کرد: تمام تلاش من این است که بازیگر را درگیر قصه واقعی کاراکتر کنم. در طی جلسات دورخوانی و تصویربرداری، به ایده‌های مطرح شده از طرف بازیگران گوش می‌کنم و اگر مناسب باشد از آن استفاده می‌کنم.

فرطوسی درباره انتخاب نقش اصلی «من یوسفم مادر» گفت: عباس غزالی به خاطر چهره، استایل و تجربه بازی‌های قبلی برای ایفای نقش اصلی فیلم انتخاب شد. واقعیت این است قبول نقش برای او و ما چالش بزرگی بود. یکی از دلایل این چالش این بود که غزالی باید به زبان و لهجه عربی صحبت می‌کرد. ما قصد داشتیم فیلم را در عراق نمایش دهیم و او باید لهجه را به درستی ادا می‌کرد که برای مخاطبان عربی زبان باورپذیر و قابل قبول باشد‌. خوشبختانه غزالی از این چالش استقبال و برای هرچه بهتر شدن نقش تلاش زیادی کرد. او فیلم‌های عربی زیادی دید و سوالات بسیاری درمورد موسیقی و نقش می‌پرسید و با زهره الربیعی که از پیشکسوتان سینمای عرب است بر روی دیالوگ‌ها و لهجه کار می‌کرد. مصطفى الشوکی مشاور عربی فیلم نیز کمک زیادی به او کرد.

وی اضافه کرد: عباس غزالی ضمن حفظ ریتم آرام فیلم و بازی درونی باید در انتها به نقطه اوج درستی از نقش و بازی بیرونی می‌رسید. تجربه بازی درونی و تبدیل تدریجی آن به بازی بیرونی کار کسی است که بر متدهای بازیگری اشراف دارد و مسلط به بدن و بازی خودش است. عباس غزالی در همه این زمینه‌ها موفق بود و مخاطبان داخل و خارج از ایران بازی او را تحسین کردند.